“นายกฯ” มาจากไหน ทำไมเรียกว่า “นายกฯ”


“นายกฯ” มาจากไหน ทำไมเรียกว่า “นายกฯ”

ตำแหน่ง "หัวหน้าผู้บริหารประเทศ" หรือ "นายกรัฐมนตรี" มีมาแต่อดีต เพียงแต่ยังไม่มีศัพท์คำว่า "นายกรัฐมนตรี" ใช้เท่านั้น เช่น จีนเรียกว่า "ไจ๊เสี่ยง" หรือ "มหาอุปราช" วรรณคดีสามก๊ก โจโฉ ก็เป็นดำรงตำแหน่งดังกล่าว, อินเดีย วรรณคดีเรื่องกามนิต - วาสิฏฐี ใช้คำว่า "ประธานมนตรี" ไทยเราก็ใช้คำว่า อัครมหาเสนาบดี, อัครมหาเสนาภิมุข, สมุหนายก, ประธานกรรมการราษฎร ฯลฯ

แล้วคำว่า "นายกรัฐมนตรี" เกิดขึ้นเมื่อใด ใครเป็นผู้บัญญัติศัพท์ขึ้น!!

เรื่องมีอยู่ว่า เมื่อคณะราษฎรเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยแล้ว ได้ดำเนินการร่างรัฐธรรมนูญฉบับถาวรซึ่งกำหนดว่าจะให้เสร็จภายในวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 หนึ่งในจำนวนนั้นคือ "ร่างกฎหมายเปลี่ยนชื่อเสนาบดีเป็นรัฐมนตรี" ที่มีอภิปรายในการประชุมสภาร่างรัฐธรรมนูญตกลงเห็นควรให้เปลี่ยน "เสนาบดี" และ "กรรมการราษฎร" มาใช้เป็น "รัฐมนตรี" แทน



---
ส่วนคำว่า "ประธานกรรมการราษฎร" ยังไม่ได้กำหนดว่าจะใช้อย่างไร จึงมอบให้พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) ดำเนินการต่อ พระยามโนปกรณ์ฯ ขอให้หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) ช่วยหาข้อมูลเรื่องนี้จากรัฐธรรมนูญต่างชาติ และให้พระธรรมนิเทศทวยหาร (อยู่ อุดมศิลป์) ตำแหน่งอนุศาสนาจารย์ แปลเป็นภาษาไทย

หลวงประดิษฐ์ฯ เขียนบันทึกไว้สั้นๆว่า "ได้พบรัฐธรรมนูญฝรั่งเศสเขาเรียกหัวหน้าผู้บริหารประเทศของเขาว่า ‘Premier' ส่วนอังกฤษนั้นเขาเรียก ‘Prime-Minister' เยอรมันเรียกว่า ‘Chancellor' จะเทียบคำไทยอย่างไรสุดแต่คุณพระจะพิจารณา"

พระธรรมนิเทศฯ ได้เทียบคำดังนี้ Premier เป็น นาย + ก ตามหลักภาษาบาลี แปลว่า "ผู้เป็นนาย" ในที่นี้ "นายกรัฐมนตรี" คือผู้อยู่เหนือ หรือ ผู้นำคณะมนตรีของประเทศ

คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญคนสำคัญ 3 ท่าน คือ พระยามานวราชเสวี (ปลอด วิเชียร ณ สงขลา), หลวงประดิษฐ์ฯ และเจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา)ลงมติให้ใช้คำว่า "นายกรัฐมนตรี" แทนคำว่า "ประธานคณะกรรมการราษฎร ตั้งแต่วันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 เป็นต้นมา


พระธรรมนิเทศทวยหาร (อยู่ อุดมศิลป์) (ภาพจาก เว็บไซต์ กองอนุศาสนาจารย์ กรมยุทธศึกษาทหารบก)พระธรรมนิเทศทวยหาร (อยู่ อุดมศิลป์) (ภาพจาก เว็บไซต์ กองอนุศาสนาจารย์ กรมยุทธศึกษาทหารบก)

---
ไทยเป็นประเทศแรกที่กำหนดและใช้คำว่า "นายกรัฐมนตรี" สำหรับตำแหน่งหัวหน้าผู้บริหารประเทศ จากนั้นกัมพูชาเป็นประเทศที่ 2 ใช้เมื่อ สมเด็จเจ้านโรดมสีหนุ เข้าดำรงตำแหน่ง "นายกรัฐมนตรี" พ.ศ. 2488 และลาวใช้ประเทศที่ 3 พ.ศ. 2488 เมื่อเจ้าเพชรราชดำรงตำแหน่งหัวหน้า

 


(จากซ้ายไปขวา) พระยามานวราชเสวี, หลวงประดิษฐ์มนูธรรม, เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี(จากซ้ายไปขวา) พระยามานวราชเสวี, หลวงประดิษฐ์มนูธรรม, เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี


(แถวแรกที่ 4 จากซ้าย) พระยาพหลพลพยุหเสนา นายกรัฐมนตรี ถ่ายภาพร่วมกับคณะรัฐมนตรี ในปี 2477(แถวแรกที่ 4 จากซ้าย) พระยาพหลพลพยุหเสนา นายกรัฐมนตรี ถ่ายภาพร่วมกับคณะรัฐมนตรี ในปี 2477

Cr:: silpa-mag.com

การประชุมสภาสมัยแรก หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475การประชุมสภาสมัยแรก หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475

เครดิต :
 

ข่าวดารา ข่าวในกระแส บน Facebook อัพเดตไว เร็วทันใจ คลิกที่นี่!!
ตามข่าวteenee.com จาก LineToday เข้าไปคลิ๊กกดติดตามได้เลย
กระทู้เด็ดน่าแชร์