ตำนานงูกินหาง Hoop Snake (ฮูปสเนค)

Hoop Snake (ฮูปสเนค): ฮูปสเนคเป็นสัตว์ในนิทานพื้นบ้านของชาวอเมริกา มันเป็นงูที่อมปลายหางของตัวเองไว้ในปาก และเคลื่อนที่โดยการหมุนตัวบนพื้นดิน ฮูปสเนคสามารถเคลื่อนที่ได้รวดเร็วจนไม่มีใครหนีพ้นวิธีเดียวที่จะหนีจากมันก็คือกระโดดลอดผ่านรูที่เกิดจากการอมปลายหางของมัน จะทำให้ฮูปสเนคสับสนและเคลื่อนที่ผ่านเราไปโดยย้อนกลับไม่ทัน


บางครั้งฮูปสเนคก็เกี่ยวข้องกับสัญลักษณ์ “Uroboros (อุโรโบรอส)” (ถ้าอ่าน Full Metal Alchemist น่าจะเคยได้ยินนะ) สัญลักษณ์แห่งความอมตะและจักรวาล รวมเป็นหนึ่งในศิลปะของกรีกและอียิปต์ สัญลักษณ์อุโรโบรอสแสดงให้เห็นรูปของงูที่มีปลายหางของมันอยู่ในปาก ตัวของมันโค้งเป็นวงกลม พญางูแห่งมิดการ์ดในตำนานของชาวนอร์สก็โอบล้อมโลกด้วยการอมหางของมันไว้ในปากเช่นกันหรือสัญลักษณ์ Uroboros

สัญลักษณ์ อูโรโบรอส

เป็นรูปงูขดกันเป็นวงกลม แสดงถึงความไม่สิ้นสุด สัญลักษณ์อูโรโบรอสนอกจากสื่อถึงความไม่มีที่สิ้นสุดแล้ว อูโรโบรอสเป็นคำศัพท์ในภาษาลาติน มีความหมายตามตัวว่า 'งูกินหาง" ซึ่งมีความหมายถึง 'การก่อกำเนิด" หมายความว่า 'การกำเนิดเกิดด้วยตัวเอง" หรือการเกิดโดยปราศจากผู้ให้กำเนิด (ซึ่งใน FMA อาจเปรียบเทียบพวก Sin (บาป) ในฐานะการกำเนิดจากวิธีที่ไม่ใช่ธรรมชาติเช่นนี้ด้วย)

นอกจากนี้ จากการกำเนิดด้วยตัวเอง ยังจบชีวิตลงด้วยตัวเองด้วย (ด้วยการกินตัวเองตาย คือ เกิดและดับในตัวเอง) โดยที่อูโรโบรอสถือเป็นชีวิต ที่นอกเหนือจากกฎสามัญปกติ หรือชีวิตที่ไม่ได้มาจากพระเจ้า อูโรโบรอส ถูกใช้เป็นเครื่องหมายแห่งพระอาทิตย์ในอียิปต์ และในแนวคิด ทางนอสติค (Gnosticism) ก็มาการพูดถึงอูโรโบรอสในฐานะอาทิตย์เช่นเดียวกัน โดยเชื่อว่าอูโรโบรอสเป็นเครื่องหมายแทน สุริยเทพ อบราซัส (Abraxas) ความเป็นนิรันดร และ จิตวิญญาณแห่งโลก


อูโรโบรอสเป็นอีกหนึ่งเครื่องหมายที่ถูกใช้กันในประเพณี และ วัฒนธรรมต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นเครื่องหมายที่ปรากฏและใช้กันอย่างแพร่หลายในศาสตร์
แห่งการเล่นแร่แปรธาตุ (Alchemist)

ในทางเล่นแร่แปรธาตุ อูโรโบรอส จะสื่อถึง เมอร์คิวรี่ (Mercury) ซึ่งเป็นสสารที่สามารถแทรกซึมผ่านเข้าไปในวัตถุอื่นๆได้ทุกชนิด และเป็นเครื่องหมายของ การเกิดใหม่มิรู้จบของงูที่เกิดดับไปเรื่อยๆ เหมือนกับการสื่อถึงการเกิดใหม่ของงูจากการลอกคราบที่ปรากฏในตำนาน เทพนิยายต่างๆเช่น มหากาพย์ Gilgamesh ที่ว่า งูได้กินผลไม้จากต้นไม้แห่งชีวิต (Tree of Life) ไป จึงได้รับชีวิตใหม่ ทำให้เกิดใหม่เรื่อยๆจากการลอกคราบ

ดังนั้นการเกิดใหม่ที่ไม่มีที่สิ้นสุด เกิดขึ้นเป็นวงกลมไปเรื่อยๆนิรันดรตามรูปแบบของสัญลักษณ์อูโรโบรอสนี้ นอกจากนี้ยังมีเครื่องหมายอูโรโบรอสแบบรูปงู 2 ตัว กินหางกันและกันบนล่าง ซึ่งสื่อถึงสมดุลยภาพ สมดุลระหว่างข้างบนกับข้างล่าง ที่ดูราวกับเครื่องหมาย Infinity คือสมดุลยภาพระหว่างสองสิ่ง ส่วนในทางการเล่นแร่แปรธาตุจะสื่อถึง การระเหย การเปลี่ยนแปลงของสาร

งูกินหาง กับความเชื่อของคนไทย

งูกินหาง มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า บ่วงนาคบาศก์ หรือทนสิทธิ์ชนิดหนึ่ง

       ทนสิทธิ์ ก็คือ ของขลังที่เกิดจากธรรมชาติมิได้ปรุงแต่ง งูที่ตายในลักษณะแบบนี้พบได้ยากมาก และน้อยรายนักที่จะมีงูมาตาย โดยที่กลืนหางของตัวเองอยู่ มีความเชื่อสืบต่อกันมาว่า หากใครมีงูกินหางไว้ในครอบครอง หรือมีไว้พกพา จะช่วยให้มีกินมีใช้ ไม่มีอด ตลอดปีตลอดทั้งชาติ เป็นของวิเศษบังเกิดโชค บังเกิดลาภแก้ผู้ครอบครอง และยังใช้ป้องกันเขี้ยวงาได้ หากใครไปพบเจอเข้า ให้นำดอกไม้ ธูป เทียน จุดขอพลีมาบูชาเสีย ถือเป็นของศักดิ์สิทธิ์ และหายาก