ความจำสั้นสัญญาณเตือนจากสมอง

“เอ๊ะ กุญแจรถอยู่ไหน” “ปิดแก๊สหรือยัง” “ลืมรหัสเอทีเอ็ม” อาการขี้ลืมแบบนี้สร้างความรำคาญจนกลายเป็นความกังวลว่า ตนเองอาจเป็นโรคสมองเสื่อม จึงไปขอคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อคลายความกังวลใจ ได้ความว่า

เข้าใจกับความเสื่อม คุณหมออธิบายว่า สมองเสื่อมเกิดจากหลายสาเหตุและที่สำคัญ ใช่ว่าจะเกิดกับ

ผู้สูงอายุเท่านั้น ในคนหนุ่มสาวก็เกิดได้ โดยอาจมีสาเหตุมาจากพันธุกรรม การติดเชื้อของสมอง โรคหลอดเลือดสมอง สารพิษ หรือแม้กระทั่งอุบัติเหตุ

โดยทั่วไปคนไข้มักเข้าใจว่า ภาวะสมองเสื่อม คือ การมีความจำแย่ลง ความจริงยังมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย

เช่น บุคลิกภาพเปลี่ยนพฤติกรรมการรับรู้สิ่งใหม่ๆ เสื่อมถอย ทำให้การใช้ชีวิตประจำวันเป็นเรื่องยาก เช่น ลืมชื่อคนรู้จัก ลืมนัด กระทั่งอาการเริ่มรุนแรง กล้ามเนื้อ แขน ขา กระเพาะปัสสาวะ จะเสื่อมสมรรถภาพในการ

ทำงาน ความนึกคิด อารมณ์ ความจำ และความรู้สึกต่างๆ หายไป

สมองเสื่อมแบ่งหลักๆ ได้ 2 ประเภท

เสื่อมชั่วคราว อาจเกิดจากการบาดเจ็บของสมองจากอุบัติเหตุหรือเกิดโรค เช่น โรคซึมเศร้า เนื้องอกในสมอง ไทรอยด์ โรคขาดสารอาหารบางชนิด พิษสุราเรื้อรัง ฯลฯ สามารถรักษาให้ดีขึ้นหรือหายได้

เสื่อมถาวร อาการจะค่อยๆ แย่ลงจนช่วยตัวเองไม่ได้ และเสียชีวิตเพราะอาการแทรกซ้อน

ทดสอบเชาวน์
ส่วนใหญ่คนที่เป็นโรคนี้มักไม่รู้ตัว ก่อนตรวจสภาพร่างกายเบื้องต้นต้องดูว่ามีโรคอื่นที่ทำให้เกิดอาการ

หรือไม่ เช่น เคยเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต มีภาวะไทรอยด์ หรือขาดวิตามินบี 12 ฯลฯ จากนั้นจะให้ทำแบบ

ทดสอบที่คิดค้นมาเป็นพิเศษ (MMSE) คำถามจะเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน เช่น ถามวันเดือนปี ดูรูปสัตว์แล้วบอกชื่อ บวกลบเลขในใจ ฯลฯ คนทั่วไปจะได้คะแนนเกิน 23 จาก 30 ส่วนคนที่น้อยกว่า 23 คะแนนถือว่าสมองมีความผิดปกติ เพื่อผลที่แน่นอน ในบางรายจะเอกซเรย์สมองด้วยคอมพิวเตอร์หรืออาจตรวจสมองด้วยคลื่นแม่เหล็ก (MRI)

กันไว้ก่อนแย่
โรคสมองเสื่อมน่ากลัวเพราะรักษาไม่หาย ต้องกินยาที่ช่วยชะลอความรุนแรงให้อาการเสื่อมช้าลง คนไข้อาจอยู่ต่อได้แค่ 2 ถึง 10 ปี หลังจากเป็นโรค เมื่อไม่สามารถยับยั้งความเสื่อมได้ ทางที่ดีคือการป้องกันรักษาสุขภาพโดยรวม ไม่เคร่งเครียด และหมั่นออกกำลังกายสมอง

4 วิธีป้องกันอาการ “ปลาทอง”
วิธีง่ายๆ ที่ควรทำก่อนที่คุณจะมีความจำสั้นแค่ 3 วินาทีเหมือนปลาทอง
1. กินอาหารมีประโยชน์ ส้ม ผักโขม แครอท บรอกโคลี มะเขือเทศ ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคถึง 11% แถมช่วยบำรุงให้เซลล์สมองทำงานได้ดีขึ้น ส่วนวิตามินบี 12 และกรดโฟลิกช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคความจำเสื่อม
2. ออกกำลังกาย ช่วยให้ระบบไหลเวียนเลือดดี นำออกซิเจนและสารอาหารไปเลี้ยงสมองได้ดีขึ้น แถมช่วยให้นอนหลับสนิท สมองได้พักผ่อนเต็มที่และพัฒนาเต็มประสิทธิภาพ
3. ออกกำลังสมองให้แข็งแรง ด้วยการใช้สมองบ่อยๆ เช่น อ่านหนังสือ เล่นเกมอักษรไขว้ เรียนภาษา
ใหม่ๆ หรือลองจำเบอร์โทรศัพท์ของคนใกล้ชิด
4. หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ที่เสี่ยงต่อการทำลายความจำ

10 ข้อบ่งชี้ เมื่อคนใกล้ตัวเริ่มมีอาการสมองเสื่อม
1. สูญเสียความจำในระยะสั้นที่กระทบต่อการทำงาน
2. สิ่งที่เคยทำเป็นประจำเริ่มทำไม่ได้
3. มีปัญหาด้านภาษา เลือกคำพูดไม่ค่อยถูก
4. ไม่รู้เวลาและสถานที่
5. สูญเสียการตัดสินใจ
6. ไม่ค่อยเข้าใจความคิดที่เป็นนามธรรม
7. วางของผิดที่แปลกๆ เช่น วางรองเท้าไว้ในตู้เย็น
8. อารมณ์หรือพฤติกรรมเปลี่ยนแปลง
9. บุคลิกภาพเปลี่ยน
10. ขาดการริเริ่มสร้างสรรค์