เลี้ยง “ปลามังกร”...ปีมังกร ช่วยเสริมโชคลาภบารมี!?

ปีมังกรทองผู้คนมักมองหาสัตว์เลี้ยงที่มีรูปร่าง ลำตัวคล้ายมังกร เพื่อนำมาสร้างอำนาจเสริมบารมีในปีมงคลนี้  “ปลามังกร” ก็ถือเป็นสัตว์ที่มีลักษณะคล้ายมังกรมากที่สุด ซึ่งเป็นที่นิยมของเหล่าบรรดาเซียนปลาสวยงามทั้งหลายที่ชื่นชอบเลือกสรรสายพันธุ์มาเลี้ยงเพื่อเรียกโชคลาภให้ตนเองและครอบครัว

ปลามังกร หรือ ปลาอโรวาน่า (Arowana) มีลักษณะเด่นที่รูปร่างคล้ายมังกร และเนื่องจากมังกรเป็นสัญลักษณ์แห่งความรุ่งเรือง มั่งคั่ง โชคลาภ อำนาจ บารมี ปลามังกรจึงเป็นที่รู้จักกันดีว่าเป็นปลาที่มีท่วงท่าและลีลาในการว่ายน้ำที่สง่างาม องอาจ เกล็ดมีขนาดใหญ่และสีสันแวววาว อีกทั้งมีความเชื่อกันว่าเป็นปลานำโชค เพราะมีดีด้วยกัน 5 อย่าง คือ 1. เป็นตัวแทนแห่งมังกรในความเชื่อ 2. นำสุขภาพที่ดี ความสุข และโชคดีเข้าสู่บ้าน 3. ขับสิ่งชั่วร้าย หรือโชคร้ายออกจากบ้าน 4. เพิ่มความสัมพันธ์อันดีภายในครอบครัว และ 5. นำพาธุรกิจการค้าให้เจริญรุ่งเรือง 

ทั้งนี้ปลาอโรวาน่า สามารถแบ่งตามทวีปที่พบได้ 4 ทวีป ได้แก่ อโรวาน่าจากทวีปเอเชีย จัดเป็นปลาอโรวาน่าที่นิยมสูงสุดในหมู่นักเลี้ยงปลา รูปร่างของปลาจะออกไปทางป้อมสั้น หากเทียบสายพันธุ์ที่มาจากทวีปอเมริกาใต้ นอกจากนี้ยังเป็นกลุ่มที่มีราคาแพงที่สุด เนื่องจากสีสันสวยเกินบรรยาย สีทองดั่งทองคำเปลว หรือ สีแดงแบบแดงเลือดนก ซึ่งจำแนกได้ 4 ชนิด ได้แก่ อโรวาน่าทองมาเลย์ อโรวาน่าแดง อโรวาน่าทองอินโดนีเซีย และอโรวาน่าเขียว ซึ่ง อโรวาน่าทองมาเลย์ พบได้ทั่วไปในมาเลเซีย จัดว่าเป็นปลาที่มีราคาแพงที่สุดในบรรดาอโรวาน่าด้วยกัน เพราะปลาชนิดนี้ให้ลูกน้อยและในธรรมชาติหาได้ยาก มีเพาะเลี้ยงเฉพาะในมาเลเซียและสิงคโปร์เท่านั้น

ต่อมาเป็น อโรวาน่าจากทวีปอเมริกาใต้ มี 3 ชนิด คือ อโรวาน่าเงิน อโรวาน่าดำ และอะราไพม่าหรือปลาช่อนยักษ์ ชาวพื้นเมืองมักเรียกปลามังกรนี้ว่า ลิงน้ำ เนื่องจากลักษณะการกระโดดขึ้นกินแมลงที่เกาะอยู่บนกิ่งไม้เหนือผิวน้ำ ส่วน อโรวาน่าจากทวีปแอฟริกา มีเพียงชนิดเดียวเท่านั้น อาศัยอยู่ทางตอนบนของแม่น้ำไนล์ และสุดท้าย อโรวาน่าจากทวีปออสเตรเลีย มีด้วยกัน 2 ชนิด พบที่ออสเตรเลียเหนือชื่อว่า Nothern Saratogas และพบที่ออสเตรเลียตะวันออก เรียกว่า Spotted Saratogas

วิฑูรย์ เทียนรุ่งศรี ประธานชมรมผู้นิยมเลี้ยงปลาสวยงาม ประเทศไทย อธิบายว่า

หากพูดถึงมังกร ถือเป็นสัตว์ที่คนจีนและคนเอเชียนับถือ เพราะเป็นสัตว์มงคลที่แสดงถึงความมีอำนาจ และเมื่อมีอำนาจแล้วโชคลาภก็จะตามมา ซึ่งความจริงแล้วมังกรตัวเป็น ๆ ไม่มีจริง แต่ปลาที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายมังกรนั้นมี ทำให้คนจีนเรียกว่า ปลามังกร และมีการเลี้ยงกันอย่างแพร่หลาย สำหรับคนไทยเรียก ปลามังกรว่า “ปลาตะพัด” ซึ่งปลามังกรมีทั้งหมด 7 ชนิด แต่สำหรับในประเทศไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย และกัมพูชา มีปลามังกรชนิดเดียวกัน คืออยู่ใน สกุลโปโมซ่า ซึ่งจะมีสีสันแตกต่างกันไปตามสภาพแวดล้อม ถิ่นกำเนิด เช่น ทางตอนใต้ของประเทศไทยจะพบสีเขียว ส่วนประเทศมาเลเซียจะพบสีทอง อินโดนีเซียพบสีแดง และกัมพูชาพบสีเขียวเหมือนประเทศไทย โดย สีที่นิยมเลี้ยงกันมากคือ สีทองและสีแดง

สำหรับคนไทยหากอยากเลี้ยงปลามังกรสีทองและสีแดงต้องนำเข้าจากประเทศเพื่อนบ้าน และหากเลี้ยงแล้วต้องนำไปขึ้นทะเบียน
 
ถ้าใครไม่ทำตามถือว่าผิดกฎหมาย ซึ่งครั้งหลังสุดเมื่อปี 2546 กฎหมายประกาศว่าหากใครมีปลามังกรไว้ในครอบครองสามารถนำไปขึ้นทะเบียนได้ตาม พ.ร.บ.คุ้มครองสัตว์ป่าไทย เนื่องจากในอดีตปลามังกรเป็นปลาใกล้สูญพันธุ์ แต่ปัจจุบันสามารถเพาะพันธุ์ได้แล้ว ทำให้ปัจจุบันหากใครที่พอจะสามารถเลี้ยงปลามังกรได้ก็นำไปขึ้นทะเบียน แต่ติดอยู่ที่ราคาแพงมาก จึงต้องฝังไมโครชิพเพื่อให้ปลามีไอดีประจำตัว 

ราคาขายจะขายตามขนาดและสี เช่น สีทองและสีแดง ราคาจะอยู่ที่หลัก 10,000-100,000 บาท

สำหรับในประเทศไทยคนที่อยากเลี้ยงมีมากแต่ติดตรงที่ราคาแพงและเวลาเลี้ยงจะต้องเลี้ยงทีละหลาย ๆ ตัวเพื่อกันไม่ให้กัดกัน เพราะหากเลี้ยง 2-3 ตัว จะกัดกันจนบอบช้ำและเสียชีวิตได้ ส่วนข้อแนะนำในการเลือกซื้อปลามังกร คือนอกจากจะเลือกซื้อที่มีลักษณะดีแล้ว เราจะเน้นที่ขนาดของตัวปลา เพราะหากตัวเล็ก ๆ ราคาจะถูกแต่ดูยากว่าเป็นสีอะไร เมื่อโตขึ้นอาจจะไม่ได้สีตามที่ต้องการหรือโตขึ้นลักษณะรูปร่างหน้าตาอาจจะน่ารักหรือน่าชัง ทำให้ต้องรอดูตอนโตเท่านั้น ดังนั้นหากใครอยากได้ตรงตามที่ใจชอบควรยอมจ่ายแพงหน่อยและเลือกตัวที่โตหน่อย เช่น สีแดงราคา 20,000-30,000 บาท ก็ยอมจ่ายแพงกว่าเลือกขนาดประมาณ 8-9 นิ้ว ราคาประมาณ 40,000-50,000 บาท จะทำให้เห็นสีสันชัดเจนกว่า ทำให้ได้ปลามังกรตรงตามที่ใจเราต้องการ

นอกจากนี้ควรเลือกซื้อปลามังกรจากฟาร์มที่มีชื่อเสียง อย่าไปซื้อร้านเล็ก ๆ ที่ไม่รับรองหรือซื้อตัวที่ไม่มีการฝังไมโครชิพ
 
รวมทั้งดูเอกสารการนำเข้าให้ถูกต้องว่ามีการแจ้งเคลื่อนย้าย เสียภาษีถูกต้องหรือไม่ และมีการนำเข้าด่านศุลกากรถูกต้องหรือไม่ เพราะหากเลือกที่มีไมโครชิพอย่างเดียวบางทีอาจจะมีแต่ไม่ผ่านศุลกากรก็ถือว่าผิดกฎหมายเช่นกัน เพราะผิด พ.ร.บ.ว่าด้วยการนำเข้า หรือเรียกว่าปลาเถื่อน และคนซื้อมาเลี้ยงก็ผิดกฎหมายหากถูกจับได้ว่ามิได้ดำเนินการตามระเบียบ นอกจากจะถูกยึดปลามังกรไปแล้วยังต้องถูกดำเนินคดีอาญา มีทั้งโทษจำและปรับ ดังนั้นเมื่อจะเสียเงินราคาแพงแล้วควรทำให้ถูกต้องตามกฎหมายด้วย

อย่างไรก็ตามในประเทศไทยมีผู้ที่อยากเลี้ยงปลามังกรมากมาย แต่ติดอุปสรรคตรงที่มีมูลค่าสูงเพราะราคาแพง  จึงอยู่ในอันดับ 4 ถึง 5 ของปลาที่ผู้คนนิยมเลี้ยงรองจากปลาทอง ปลากัด ปลาคาร์ป ปลาหางนกยูง สำหรับข้อควรระวังในการเลี้ยงคือปลามังกรจะขี้ตกใจ จึงห้ามเปิดฝาครอบทิ้งไว้ เพราะหากมันกระโดดออกมาด้านนอกตู้ปลาอาจบาดเจ็บ ทำให้มีบาดแผลและมีตำหนิ ทำให้ไม่สวยงาม สุดท้ายหากอยากขายราคาก็จะตกลงตามไปด้วย

ดังนั้นการจะเลี้ยงปลามังกรสักตัวหนึ่งจึงไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะต้องอาศัยความอดทน ใจรัก และรอบรู้ จึงจะนำพามาซึ่งความเจริญรุ่งเรือง.

..........................................

เคล็ดลับการให้อาหารปลามังกรแต่ละเดือน

อาหารของปลามังกรมีส่วนสำคัญเพราะมีผลโดยตรงกับการเจริญเติบโต รวมถึงรูปทรงและสีสันที่สวยงาม โดยอาหารโปรด ได้แก่ หนอนนก หนอนยักษ์ จิ้งหรีด กบ ตะพาบ ซึ่งควรให้แบบสับเปลี่ยนหมุนเวียนไปเรื่อย ๆ เพื่อสุขภาพของปลาจะได้แข็งแรง โดยแบ่งตามเดือนดังนี้ เดือนมกราคม ให้หนอนนก กุ้งฝอย ลูกปลา เดือนกุมภาพันธ์ ให้หนอนยักษ์ กุ้งฝอย ลูกกบ เดือนมีนาคม ให้จิ้งหรีด กุ้งฝอย เนื้อกุ้ง เดือนเมษายน ให้ตะขาบ กุ้งฝอย ลูกตะพาบ เดือนพฤษภาคม ให้แมงป่อง กุ้งฝอย จิ้งจก และเดือนมิถุนายนก็กลับหมุนเวียนเอาของเดือนมกราคมขึ้นมาใหม่ ตามลำดับ