3 – 4 ปีมานี้ ท่านผู้อ่านที่รักสุขภาพทั้งหลาย คงเคยได้ยินคำว่า ไฟโตนิวเทรียนท์ กันใช่ไหมคะ เพราะหลากหลายบริษัทชั้นนำทางด้านอาหารเสริมเพื่อสุขภาพ ได้ผลิต ผลิตภัณฑ์ที่มีไฟโตนิวเทรียนท์ออกมาวางขายเพื่อให้คนที่ใส่ใจในเรื่องการดูแลสุขภาพได้เลือกซื้อ เลือกบริโภคกันอย่างมากมาย นั่นเพราะเจ้าไฟโตนิวเทรียนท์นั้น มีประโยชน์อย่างมากกับร่างกายของมนุษย์เรา มาอ่านกันดีกว่าค่ะว่า เจ้าไฟโตนิวเทรียนท์นั้น มีประโชยน์อย่างไร จะหาทานได้จากที่ไหน เลือกทานได้อย่างไรบ้าง
ไฟโตนิวเทรียนท์ (Phytonutrients) หมายถึง สารเคมีที่มีฤทธิ์ทางชีวภาพ ที่พบเฉพาะในพืช สารกลุ่มนี้อาจเป็นสารที่ทำให้พืชผักชนิดนั้น ๆ มีสี กลิ่น หรือ รสชาติที่เป็นลักษณะเฉพาะตัว ไฟโตนิวเทรียนท์เหล่านี้ หลายชนิดมีฤทธิ์ต่อต้าน หรือ ป้องกันโรคบางชนิดและ โรคสำคัญ ที่มักจะกล่าวกันว่าสารกลุ่มนี้ช่วยป้องกันได้คือ “โรคมะเร็ง” กลไกการทำงานของไฟโตนิวเทรียนท์เมื่อเข้าสู่ร่างกาย อาจเป็นไปโดยการช่วยให้ เอ็นไซม์บางกลุ่มทำงานได้ดีขึ้น เอ็นไซม์บางชนิด ทำหน้าที่ทำลายสารก่อมะเร็ง ที่เข้าสู่ร่างกาย มีผลทำให้สารก่อมะเร็งหมดฤทธิ์ ซึ่งปัจจุบันพบสารพฤกษเคมีแล้ว มากกว่า 15,000 ชนิด นักวิทยาศาสตร์พบว่า ไฟโตนิวเทรียนท์สร้างประโยชน์ด้วยกลไก การออกฤทธิ์ในรูปแบบต่าง ๆ ดังนี้
• ต้านออกซิเดชั่น ทำลายฤทธิ์ของอนุมูลอิสระ
• ลดความเสียหายที่เกิดขึ้นกับดีเอ็นเอ เป็นกลไกสำคัญ ที่ทำให้สารพฤกษเคมีลดการเกิดโรคมะเร็งได้
• เพิ่มภูมิต้านทานโรค
• ควบคุมการออกฤทธิ์ของฮอร์โมน
งานวิจัยจำนวนมาก แนะนำว่าการผสมผสาน ของสารต้านอนุมูลอิสระที่พบในผัก และ ผลไม้ชนิดต่าง ๆ หลากชนิดจะให้คุณภาพ การต้านอนุมูลอิสระที่ดีกว่า เมื่อเปรียบเทียบกับการได้รับสารต้านอนุมูลอิสระ จากแหล่งอาหารเพียงแหล่งเดียว
ผักและผลไม้ยังเป็นแหล่งที่ดีที่สุดสำหรับไฟโตนิวเทรียนท์ ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ คนไทยส่วนมากรับประทานผักและผลไม้ได้ไม่เพียงพอในแต่ละวัน จึงอาจจะมีสารต้านอนุมูลอิสระในระดับต่ำ การบริโภคผักและผลไม้ในปริมาณที่เหมาะสมต่อวัน จะช่วยให้ประสิทธิภาพของสารต้านอนุมูลอิสระเพียงพอในการลดความเสี่ยงต่อการ เกิดโรคต่าง ๆ ได้
เรารู้กันดีอยู่แล้วว่า การรับประทานผักผลไม้เป็นประจำทุกวันนั้นมีประโยชน์ต่อร่างกาย เพราะทำให้เราได้รับทั้งวิตามินและแร่ธาตุนานาชนิด ยิ่งมารู้จักกับไฟโตนิวเทรียนท์แล้ว เราก็ยิ่งต้องให้ความสำคัญกับการรับประทานผักผลไม้ และควรรับประทานให้หลากหลายด้วย เพราะผักผลไม้แต่ละชนิดมีไฟโตนิวเทรียนท์ที่มีประโยชน์แตกต่างกัน เช่น
ทับทิม มีสารประเภทฟลาโวนอยด์ ช่วยกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกัน ช่วยทำให้โคเลสเตอรอลลดลงและลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจ
แครอท มีเบต้าแคโรทีน รวมทั้งมะเขือเทศมีไลโคปีน ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งไลโคปีนสามารถช่วยลดโอกาสการเกิดโรคมะเร็งด้วย
อะเซโรลา เชอร์รี มีวิตามินซี ช่วยสร้างภูมิต้านทานโรค ทำให้ผิวพรรณสดใส
บร็อคโคลี มีซัลโฟราเฟน ช่วยป้องกันการเกิดมะเร็ง
แอปเปิล มีโพลีฟีนอล สารต้านอนุมูลอิสระ ลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจ และมะเร็ง
มะกอก มีโอลีโรเปอิน ช่วยลดความเสื่อมของเซลล์ และลดความเสี่ยงการเกิดมะเร็ง
เมล็ดองุ่น มีโปรแอนโธไซยานิดินช่วยยับยั้งการทำลายหลอดเลือดจากโคเลสเตอรอล
เปลือกขององุ่นเขียว แดง และม่วง มีเรสเวอราทรอล ช่วยเสริมสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงและทำให้มีอายุยืน
ขมิ้น มีเคอร์คิวมิน เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ เพิ่มการสร้างเซลล์
ผักโขม มีใยผักและวิตามินแร่ธาตุหลายชนิด
ซึ่งผักผลไม้ต่าง ๆ เหล่านี้ซื้อหาและสามารถทำเป็นอาหารต่าง ๆ ได้ไม่ยากเลย
เห็นประโยชน์อันมากมายของไฟโตนิวเทรียนท์แล้ว ควรหันมารับประทานผักผลไม้ให้มากขึ้น และรับประทานผักผลไม้หลากหลายสีในทุกมื้ออาหาร เพื่อให้ร่างกายเราได้รับไฟโตนิวเทรียนท์ในปริมาณที่เหมาะสม เป็นภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงและไม่เจ็บป่วยง่ายนะคะ