สาละ..ดอกไม้แห่งตำนาน....คุณเคยรู้ความหมายมั้ย!?

ชีวิตเป็นพวกไม่ค่อยมีสาระ ...พอเจอว่ามีดอกไม้ชื่อว่า สาระ เลยอยากเห็นจังหน้าตาเป็นอย่างไร   หาข้อมูลไปพบว่าไม่น่าสนใจแค่ชื่อว่า สาละ (อาศํยพ้องเสียงว่าสาระ)เท่านั้น ...ความสำคัญยังช่วยเตือนสติและดึงจิตใจให้กลับสู่ความสงบและศรัทธาในศาสนาอีกด้วยค่ะ   

ต้นสาละ จัดเป็นไม้มงคล และมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ คือ Shorea robusta Roxb. อยู่ในวงศ์ Dipterocarpaceae เป็นไม้ยืนต้น ผลัดใบ เปลือกต้นสีน้ำตาล แตกเป็นร่อง ใบเดี่ยวออกเวียนสลับตามปลายกิ่ง ปลายในแหลมโคนสอบ ขอบใบจักตื้น ๆ ดอกมีสีชมพูแดงอมเหลือง กลิ่นหอม ออกเป็นช่อใหญ่ตามลำต้นใกล้โคน กลีบดอกมีลักษณะแข็ง เกสรตัวผู้โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปแผ่นแบนโค้ง ออกดอกตลอดปี ผลกลมผิวน้ำตาล ชอบแดดกลางแจ้ง ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

โดยที่พุทธมารดาคือพระนางสิริมหามายา เมื่อใกล้กำหนดจะให้พระสูติการก็เสด็จจากกรุงกบิลพัสดุ์ ไปยัง กรุงเทวทหนคร ในระหว่างทางพระนางได้ทรงหยุดพักบริเวณสวนลุมพินีวัน ใต้ร่มต้นสาละ เขตตำบลลุมพินีสถาน ซึ่งอยู่ระหว่างพรมแดนกรุงกบิลพัสดุ์และกรุงเทวทหะ  เป็นวันเพ็ญ เดือน ๖ ก่อนพุทธศักราช ๘๐ ปี ยามนั้นอากาศโปร่ง ต้นไม้ในป่าสาละอุทยานลุมพินีกำลังผลิตดอกออกเบ่งบาน ส่งกลิ่นเป็นที่จำเริญใจ เป็นด้วยอำนาจบุญญาธิการของพระราชโอรส  พระนางทรงเจ็บพระครรภ์ จึงได้ให้คนเตรียมพื้นที่ เพื่อประสูติพระโอรสอย่างกะทันหัน พระนางทรงยื่นพระหัตถ์เหนี่ยวกิ่งต้นสาละ และได้ทรงประสูติพระโอรสซึ่งมีพระวรกายผุดผ่อง อันสมบูรณ์ ด้วยลักษณะ แห่งมหาบุรุษ ที่ไม่มี บุรุษใด จะเทียบเทียมได้ พระโอรสนี้คือพระโพธิสัตว์ผู้เปี่ยมด้วยบารมี

ครั้น วันเพ็ญเดือน ๘ สองเดือนภายหลังจากพระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้พระพุทธองค์เสด็จมาถึงบริเวณป่าสาละอันร่มรื่น ณ อุทยานมฤคทายวันหรืออิสิปตนมฤคทายวัน ทางทิศเหนือใกล้เมืองพาราณสี แคว้นกาสี ณ ที่นี้ พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมเทศนากัณฑ์แรก คือ ธัมมจักกัปปวันสุตร โปรดปัญจวัคคีย์ พระรัตนตรัยเกิดครบบริบูรณ์ครั้งแรกในโลกนี้ คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

สำหรับในช่วงสุดท้ายที่ต้นสาละเข้าไปเกี่ยวข้องกับพระพุทธประวัตินั้น เมื่อพระพุทธเจ้ามีพระชนมายุ ครบ ๘๐ พรรษา พระพุทธองค์ได้เสด็จถึงสาลวโนทยานหรือสวนป่าไม้สาละของมัลลกษัตริย์ ใกล้เมืองกุสินารา แคว้นมัลละ เป็นเวลาใกล้ค้ำของวันเพ็ญ เดือน ๖ วันสุดท้ายก่อนการกำเนิดพุทธศักราช ได้ประทับในบริเวณสาลวโณทยาน ภายใต้ร่มต้นสาละคู่หนึ่ง ทรงเหน็ดเหนื่อยพระวรกายมาก จึงรับสั่งให้พระอานนท์ ซึ่งเป็นองค์อุปัฏฐากปูลาดที่บรรทมเอนพระวรกาย ลงโดยหันพระเศียรไปทางทิศเหนือ ประทับไสยาสน์แบบสีหไสยาเป็นอนุฏฐานไสยาคือเป็นการนอนครั้งสุดท้ายจนกระทั่งสังขารดับแล้วเสด็จดับขันธ์สู่ปรินิพพานภายใต้ต้นสาละนั่นเอง