ทำไมมันฝรั่งถึงงองุ้ม

มันฝรั่งทอด อาหารว่างแสนอร่อยของผู้คนทั่วโลกชนิดนี้เกิดขึ้นเมื่อปี 2396 ด้วยฝีมือของ จอร์จ ครัม ชาวอินเดียนแดง ซึ่งเป็นพ่อครัวประจำมูนเลกลอดจ์ สถานที่พักผ่อนตากอากาศของบรรดามหาเศรษฐีในเมืองซาราโตกาสปริงส์ นิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา

รูปร่างหน้าตางองุ้มของมันฝรั่งทอดเกิดขึ้นโดยบังเอิญในวันหนึ่ง เมื่อมีแขกคนหนึ่งของมูนเลกลอดจ์บ่นว่า มันฝรั่งที่ครัมทำออกมาเสิร์ฟนั้นมันหนาเกินไป ครัมจึงแก้เผ็ดด้วยการฝานมันฝรั่งเป็นแผ่นบางๆ แล้วนำไปทอด

แต่การแผ้เผ็ดครั้งนั้นกลายกลับเป็นว่าลูกค้าชอบ กระทั่งได้รับความนิยมแพร่หลายจนคนทั่วไปเรียกติดปากว่า "มันฝรั่งแผ่นของซาราโตกา" และกลายเป็นอาหารจานเด่นของมูนเลกลอดจ์ เป็นเมนูฮิตจนกระทั่งภัตตาคารอื่นๆ ในแถบตะวันออกของสหรัฐ พากันลอกเลียนแบบ

แต่ขณะที่ชาวบ้านทั่วๆ ไปเริ่มรู้จักมันฝรั่งแผ่นหลังวิลเลียม แทป เปนเดน ดัดแปลงโรงนาเป็นโรงงานมันฝรั่งเป็นแห่งแรกในเมืองคลีฟแลนด์ รัฐโอไฮโอ

รูปร่างมันฝรั่งทอดทั้งของครัมและแทปเปนเดนล้วนเป็นผลมาจากการฝานพืชผลรูปร่างกลมให้ได้ประโยชน์มากที่สุด

ถ้ารูปร่างของมันฝรั่งแผ่นเป็นผลงานของธรรมชาติ แสดงว่า ขอบโค้งงอของแผ่นมันฝรั่งก็เป็นฝีมือของธรรมชาติเช่นกัน เพราะมันฝรั่งประกอบด้วยของแข็งประมาณร้อยละ 25 (ส่วนใหญ่เป็นแป้งกับน้ำตาล) ส่วนอีกร้อยละ 75 เป็นน้ำ แต่อัตราส่วนนี้ไม่ตายตัวเสมอไป

แล้วมันม้วนงอได้อย่างไร?

มาร์ชา แมกนีล เชอร์มาน ผู้อำนวยการด้านเทคนิคของสมาคมผลิตอาหารว่างสหรัฐอเมริกา อธิบายว่า ปกติเนื้อมันฝรั่งซึ่งเป็นของแข็งมักกระจุกตัวอยู่ตรงชั้นระหว่างเปลือกกับแกนกลาง การทอดคือกระบวนการทำให้แห้ง มันฝรั่งที่มีน้ำฉ่ำๆ ย่อมสิ้นเปลืองพลังงานและเวลาในการทำให้แห้ง มากกว่ามันฝรั่งที่เนื้อแน่นๆ

เมื่อมันฝรั่งแผ่นที่ฝานแล้วถูกนำไปทอด ส่วนที่มีความชื้นน้อยกว่าจะแห้งเร็วกว่าส่วนที่มีความชื้นมากกว่า ขอบมันฝรั่งจึงแห้งเร็วกว่าตรงกลางและม้วนงออย่างที่เห็นกันทั่วไปนั่นเอง