สิงโตไล้เหลี่ยว อวยพรตรุษจีน

ตุ้งแช่...เสียงกลองในจังหวะคึกคักบ่งบอกว่าเขาไล้เหลี่ยว...มาแว้ววว

มาร่วมเทศกาลตรุษจีน วันขึ้นปีใหม่ของชาวจีน ไม่ว่าจะเฉลิมฉลองรับปีนักษัตรไหน

สิงโตลิงโลดมาอำนวยอวยพร ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้ ด้วยทุกครั้งไป

โดยเฉพาะสำหรับผู้ทำมาค้าขาย เชื่อว่าจะนำโชคที่ดีด้านธุรกิจมาให้ในปีนั้นๆ ดังเช่นที่ฮ่องกง มาเก๊า สิงคโปร์ จีน ไต้หวัน ปักกิ่ง กวางเจา เซี่ยงไฮ้ กระทำกันทุกปีจากหัวและลำตัวที่หมอบราบ เพียงแค่คนสองคนผลุบหายเข้าไปเจ้าสิงโตก็กลับกลายมีชีวิต คนหนึ่งเชิดหัว ควบคุมตาและปาก อีกคนหนึ่งแสดงท่วงท่าร่างกายยักย้ายไปมาสอดรับประสานกัน ดูสง่างามและกล้าหาญ คนเชิดที่คุมส่วนหัวจะเป็นผู้ควบคุมการเคลื่อนไหว พร้อมรับน้ำหนักของหัวสิงโตด้วยสองมือ

ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย...เพราะหัวสิงโตซึ่งตกแต่งอย่างวิจิตร งดงามด้วยพู่ ขน และสิ่งตกแต่งที่แวววาว มีน้ำหนักรวมราว 9 ถึง 15 กิโลกรัม ถือเป็นน้ำหนักที่มากกับการที่ต้องเชิดให้สูงขึ้นไปบนอากาศพร้อมการเคลื่อนไหวอย่างมีชีวิตชีวา

หัวสิงโตโดยทั่วไปเป็นงานกระดาษ (เปเปอร์มาเช่) หรือไม้ไผ่ เข้ารูปเสร็จสมบูรณ์พร้อมกับดวงตาที่กะพริบได้ และปากที่หุบงับได้ การเคลื่อนไหวทุกท่วงท่าจะมีจังหวะเสียงดนตรี ดนตรีจะเล่นไปตามการเคลื่อนไหวของสิงโต กลองจะตามสิงโต ในขณะที่ฉาบและฆ้องจะตามคนตีกลอง

ในช่วงเทศกาลตรุษจีน ห้างสรรพสินค้าเดอะมอลล์ จัดการประกวดและแสดงการเชิดสิงโต พร้อมบอกเล่าเรื่องราวและตำนานศิลปะความเชื่อแขนงนี้

หัวสิงโตมีหลายสี เกี่ยวพันกับธาตุทั้งห้า

สิงโตเล่าปี่ ผู้อาวุโสที่สุดในบรรดาสามพี่น้อง ใบหน้าสีทอง พร้อมกับเคราและขนสีขาว สื่อถึงความเฉลียวฉลาด ส่วนหางนั้นมีหลายสีซึ่งรวมสีของธาตุทั้งห้าเอาไว้ สื่อถึงการมีอำนาจควบคุมธาตุทั้งห้า

สิงโตกวนอู ใบหน้าสีแดง ขนสีดำ และมีเครายาว สีดำ ส่วนหางมีสีแดงขลิบดำ กวนอูเป็นน้องคนรองและจะสวมเหรียญสองเหรียญไว้ที่ปลอกคอ สิงโตประเภทนี้รู้จักในชื่อว่า "สิ่ง ซือ" มีความหมายว่า "สิงโตผู้ตื่นตัว" โดยปกติแล้วคนส่วนใหญ่จะนิยมใช้สิงโตกวนอูกันมากที่สุด

สิงโตเตียวหุย ใบหน้าสีดำ มีเคราสั้นสีดำ ที่หูทั้งสองข้างประดับดอกไม้ และมีขนสีดำ หางสีดำขลิบขาว เนื่องจากเป็นน้องคนเล็กสุด จึงมีเหรียญหนึ่งเหรียญติดที่ปลอกคอ สิงโตเตียวหุยถือเป็นสิงโตนักสู้ เพราะเตียวหุยเป็นคนมุทะลุ ใจร้อน รักการต่อสู้ สิงโตประเภทนี้เป็นสิงโตในดวงใจสำหรับนักธุรกิจ

สิงโตจูล่ง ใบหน้าสีเขียว เรียกขานกันว่าสิงโตวีรบุรุษ เพราะจูล่งเป็นผู้ขี่ม้าฝ่ากองทหารนับพันของโจโฉเข้าไปรับอาเต๊า บุตรชายของเล่าปี่ออกมา

สิงโตฮองตง หรือ หวงจง ใบหน้าสีเหลือง เป็นที่รู้จักกันดีว่าเป็นสิงโตยอดคุณธรรม

สิงโตหม่าเฉา หรือ ม้าเฉียว ใบหน้าสีขาว รู้จักในชื่อว่าสิงโตงานศพ สิงโตประเภทนี้จะไม่นำมาเชิด ยกเว้นสำหรับพิธีศพของอาจารย์ หรือหัวหน้าคนสำคัญของคณะ ซึ่งในกรณีนี้จะทำการเผาสิงโตหลังเสร็จพิธี

ปัจจุบันผู้คนจะชื่นชอบการเชิดสิงโตสีทองหรือสีเงินมากกว่า เพราะสื่อถึงความอุดมสมบูรณ์และความมั่งคั่ง

ประเภทของการเชิดสิงโตจะแยกเป็นสองสำนักคือ สำนักเชิดสิงโตเหนือ และสำนักเชิดสิงโตใต้

การเชิดสิงโตแบบเหนือ โดยทั่วไปจะเชิดเพื่อความบันเทิงในราชสำนัก โดยปกติแล้วสิงโตเหนือจะมีสีแดง ส้ม และเหลือง (บางครั้งมีขนสีเขียวสำหรับสิงโตตัวเมีย) ลำตัวมีขนยาวรุงรัง และมีหัวสีทอง การเชิดสิงโตแบบเหนือจะมีลักษณะเป็นกายกรรม และใช้แสดงเพื่อความสนุกสนานเป็นหลัก

การเชิดสิงโตแบบตอนใต้ จะออกมาในเชิงสัญลักษณ์มากกว่า โดยทั่วไปจะแสดงในพิธีกรรมเพื่อขับไล่วิญญาณร้าย และเรียกโชคลาภมาให้ สิงโตใต้จะมีสีที่หลากหลาย รวมทั้งส่วนหัวที่มีลักษณะเฉพาะและมีดวงตาใหญ่ มีกระจกบนหน้าผาก ที่กลางศีรษะมีเขาหนึ่งเขา ถิ่นกำเนิดของสิงโตใต้อยู่ที่มณฑลกวางตุ้ง เชื่อกันว่าสิงโตมีเขาของทางใต้คือปีศาจเหนียน

กลองสิงโตจะมีขนาดใหญ่มาก และนำมาใช้เฉพาะในการเชิดสิงโตเท่านั้น

กลองสิงโตจะมีสองแบบเช่นกัน คือ กลองสิงโตเหนือ ซึ่งมี สีแดง และ กลองสิงโตใต้ ซึ่งโดยทั่วไปมักเป็น สีดำ กลองที่ใช้จะมีแผ่นหน้ากลองแผ่นเดียว ขนาดที่ใหญ่ของกลองช่วยให้เกิดเสียงดังกังวาน กึกก้องน่าเกรงขามเมื่อลั่นกลอง

การเชิดสิงโตมงคลกลายเป็นสิ่งสำคัญที่ขาดไม่ได้ในช่วงเฉลิมฉลองเทศกาลรื่นเริงต่างๆ ของจีน เพื่อปัดเป่าวิญญาณร้ายและพลังงานที่ไม่ดีออกไป พร้อมทั้งดึงดูดโชคลาภและความเจริญรุ่งเรืองเข้ามา มีตำนานมากมายเล่าถึงการเชิดสิงโตจีน และตลอดเวลาหลายร้อยปี ลักษณะของสิงโตที่ใช้เชิด รวมทั้งท่วงท่าในการกระโดดและโผนทะยานของสิงโตก็เปลี่ยนแปลงไปมาก

ทุกวันนี้การเชิดสิงโตยังคงเป็นที่ติดตรึงใจผู้คนมากมาย คณะสิงโตมักถูกเชิญหรือว่าจ้างให้ไปเฉลิมฉลองในโอกาสแห่งความสุขต่างๆ พร้อมกับลูกหลานชาวจีนที่มีอยู่ทั่วทุกมุมโลก