ฮูลาฮูป (hula hoop)

ฮูลาฮูป เป็นชื่อเครื่องเล่นประเภทเครื่องประกอบการออกกำลังกายอย่างหนึ่ง  ลักษณะเป็นห่วงพลาสติกกลม ใช้ปั่นให้หมุนรอบตัวผู้เล่นด้วยการโยกขยับเอวให้รับห่วงที่หมุนนั้น. 

คำว่า ฮูลาฮูป มาจากคำภาษาอังกฤษว่า hula hoop ตามประวัติ คำนี้เกิดขึ้นในคริสต์ศักราช ๑๙๕๘ หรือพุทธศักราช ๒๕๐๑.  คำว่า hula เป็นชื่อการเต้นรำของชาวฮาวาย  ส่วนคำว่า hoop แปลว่า ห่วง. hula hoop  จึงแปลว่า  ห่วงสำหรับเต้นอย่างระบำ  ฮูล่า.     

ฮูล่าฮู้บ เข้ามาแพร่หลายในประเทศไทยในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ ๒๕  ใช้เป็นการเล่นของเด็ก ๆ.  เมื่อมีฮูลาฮูป  ก็มีผู้นำฮูล่าฮู้บเข้ามาประกอบการเล่นยิมนาสติกลีลาด้วย. ฮูลาฮูปได้เข้าร่วมแข่งขันเป็นครั้งแรกในกีฬาโอลิมปิกครั้งที่ ๒๓  เมื่อพุทธศักราช  ๒๕๒๗  ณ นครลอสแองเจลิส   โดยมีกำหนดว่า ฮูลาฮูปต้องมีขนาดผ่าศูนย์กลาง ๘๐-๙๐ เซนติเมตร  มีน้ำหนัก ๓๐๐ กรัม.

ฮูลาฮูป เป็นของเล่นของคนยุคเบบี้บูมที่สร้างกระแสไปทั่วโลกเมื่อทศวรรษ 1950 เป็นอุปกรณ์สำหรับการฟิตซ้อมร่างกาย ฮูปเป็นของเล่นโบราณที่วิวัฒนาการมาจากเถาองุ่นแห้งยุคอียิปต์โบราณ และถูกพรรณนาไว้เป็นรูปภาพบนแจกันในเอเธนส์ในช่วงศตวรรษที่ 5 แต่ฮูปวันนี้ทั้งใหญ่หนัก หรูหรา และพกพาง่ายกว่าฮูปสมัยก่อน อีกทั้งยังแปลงร่างจากของเล่นเด็กมาเป็นอุปกรณ์การออกกำลังกาย เต้นแอโรบิก

โดย ศริสเตเบล ซาเมอร์ ผู้ก่อตั้ง และประธานเจ้าหน้าที่บริหารฮูปเกิร์ล บอกว่า "การเล่นฮูปเปลี่ยนชีวิตฉันโดยสิ้นเชิง" การเล่นฮูปในขณะนี้ได้วิวัฒนาการไปสู่ฮูปแดนซ์ ซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของการออกกำลังกายการบำบัด และการทำสมาธิสำหรับผู้ใหญ่ทุกวัยและทุกระดับ การเล่นฮูปมักถูกเรียกว่า โยคะแบบใหม่ จากประโยชน์ที่มีอยู่อย่างหลากหลาย ในทศวรรษ 1950 ฮูปเป็นเพียงของเล่นสำหรับเด็ก และเกี่ยวข้องกับกิจกรรมแค่การทำให้ฮูปหมุนอยู่รอบเอวเท่านั้น

ริชาร์ด จอห์นสัน เขียนไว้ในหนังสืออเมริกัน แฟดส์ปี 1985 ว่า "ตอนนั้นฮูปเป็นที่นิยมคลั่งไคล้ไปทั่วโลก เมื่อบริษัทแวม-โอเปิดตัวฮูลาฮูปในปี 1958 ปรากฏว่าห่วงพลาสติกน้ำหนักเบามือ ขายไปทั้งสิ้น 20 ล้านอันในช่วงหกเดือนแรกของการผลิต ไม่มีสิ่งใดจะสร้างกระแสในประเทศได้เท่าฮูลาฮูปมาก่อน ฮูลาฮูปยังคงเป็นมาตรฐานสำหรับการเปรียบเทียบความคลั่งไคล้ทั้งหมดภายในประเทศ"

แต่สำหรับซาเมอร์ เจ้าของโปรแกรมที่ออกใบอนุญาตให้แก่ครูผู้สอนฮูปแดนซ์กว่า 250 คน จากสมาคมแอโรบิก และฟิตเนสแห่งอเมริกา มองว่า "การเล่นฮูลาฮูปในขณะนี้เป็นเรื่องเกี่ยวกับความแข็งแรง การเคารพในตนเอง และยกระดับความสุขให้ตัวเองซึ่งเป็นพวกที่นั่ง ๆ นอน ๆ ตอนที่เริ่มเล่นฮูลาฮูป แต่พอผ่านไปร่างกายของเขาก็ผอมเพรียวลง และมีความเชื่อมั่นในตัวเองมากขึ้น"

 โจนาธาน แบกซ์เตอร์ ผู้ก่อตั้งฮูปพาร์ท เริ่มเล่นฮูลาฮูปมาตั้งแต่เมื่อ 16 ปีที่แล้ว เพื่อรักษากระดูกไหปลาร้าที่หัก โดยกล่าวว่า "มันช่วยรักษาอาการของเขาได้จริงๆ วันหนึ่งเขาพบว่าอาการอารมณ์แปรปรวนของตัวเองหายไปแล้ว และมีความสุขมาก จึงคิดว่าการเล่นฮูปเป็นการเยียวยาแบบหนึ่ง"

ฮูลาฮูปได้แพร่หลายในหลายประเทศ และไม่เคยตกยุคมาจนถึงปัจจุบันนี้

1.การเล่นฮูลาฮูป เป็นการออกกำลังกายในรูปแบบแอโรบิกอย่างหนึ่ง เล่นง่าย เป็นอุปกรณ์ออกกำลังกายที่มีผลกระทบต่อร่างกายน้อย จึงเป็นทางเลือกหนึ่งของการออกกำลังกายที่เหมาะสมสำหรับคนทุกเพศทุกวัย

2. ฮูลาฮูป จะช่วยทำให้หน้าท้อง สะโพก แผ่นหลัง กล้ามเนื้อ บริเวณขา และเข่า กระชับมากขึ้น เนื่องจากไขมันส่วนเกินจะถูกเผาผลาญเพื่อใช้เป็นพลังงานออกไปกว่า 200-300 แคลอรี่ ภายใน 20 นาที ซึ่งจะมีส่วนช่วยในการกำจัดไขมันส่วนเกิน ทำให้น้ำหนักตัวลดลง และกล้ามเนื้อกระชับมากขึ้น

3. เล่นฮูลาฮูป อย่างสม่ำเสมอ จะช่วยกล้ามเนื้อ กระชับมากขึ้น กล้ามเนื้อทั้งลำตัว และความยืดหยุ่นของข้อต่อและกระดูกต่างๆ ซึ่งจะทำให้คุณรู้สึกมั่นใจกับรูปร่างและท่วงท่าการเดินของคุณ อีกทั้งการออกกำลังกายด้วยฮูลาฮูปนี้ จะทำให้คุณรู้สึกว่าสุขภาพของคุณดีขึ้น อาการเหนื่อยง่ายและปวดเมื่อยจากกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวันที่เคยมีจะเกิดขึ้นน้อยลง

4. การเล่นฮูลาฮูป จะช่วยเพิ่มระดับการหมุนเวียนของเลือดไปสู่สมอง ทำให้รู้สึกกระปรี้กระเปร่า และพร้อมที่จะทำกิจกรรมต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันได้ทันที

5. เป็นการออกกำลังกายที่ใช้พื้นที่น้อย สามารถพกพาห่วงไปไหนมาไหนได้ทุกที่ ให้ความสนุกสนานเพลิดเพลินกับทุกคนในครอบครัวได้ทุกที่ทุกเวลา รวมถึงกลุ่มเพื่อนที่มาออกกำลังกายร่วมกันอีกด้วย

ประโยชน์ของการเล่นฮูลาฮูป

1.ช่วยพัฒนา เสริมสร้าง ตลอดจนฟื้นฟูกล้ามเนื้อรอบเอว ทำให้มีความกระชับแข็งแรง อดทน และยืดหยุ่นตัวดีขึ้น

2.ช่วยชะลอการเสื่อมสภาพของเซลล์กล้ามเนื้อ

3.ช่วยพัฒนาและแก้ไขปัญหาบุคลิกภาพ รูปร่าง ทรวดทรง โดยเฉพาะรอบเอวให้ได้สัดส่วนสวยงาม

4.ช่วยพัฒนาสมอง ระบบประสาท กล้ามเนื้อ หากได้มีการฝึกที่หลากหลายวิธี

5.เป็นการฝึกสมาธิ



ข้อแนะนำ

1.เพื่อป้องกันการบาดเจ็บที่เข่าและเอว จึงไม่ควรโยกหรือหมุนเข่าโดยรอบและไม่ควรหมุนเอวเป็นวงกว้าง ควรหมุนฮูลาฮูปด้วยกล้ามเนื้อรอบเอวหรือให้รู้สึกว่าใช้เอวในการควบคุมการหมุนของฮูลาฮูป

2.ผู้ที่มีอาการบาดเจ็บหรือเคยได้รับบาดเจ็บที่เข่าหรือเอว ผู้สูงอายุที่มีสภาพร่างกายเสื่อมถอย และผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ ควร
ปรึกษาแพทย์ก่อน

3.ควรใช้การฝึกความแข็งแรง อดทน ของกล้ามเนื้อรอบเอวด้วยวิธีอื่นร่วมด้วย

4.การหมุนหรือส่ายฮูลาฮูป อาจไม่เพียงพอต่อการเพิ่มสมรรถภาพของหัวใจและปอด ควรเพิ่มการเคลื่อนไหวในขณะหมุน/ส่ายให้มากขึ้น หรือใช้การออกกำลังกายวิธีอื่นร่วมด้วย

5.ควรยืดเหยียดกล้ามเนื้อก่อนและหลังการใช้ฮูลาฮูป

6.การใช้ฮูลาฮูปให้ได้ผลดี ควรดูแลเรื่องการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่และถ้าต้องการลดพุง ควรลดหรืองดอาหารประเภทหวาน มัน เค็ม



วิธีการเล่นฮูลาฮูปให้ได้ผลดีมากที่สุด

1.ยืดเหยียดกล้ามเนื้อก่อนและหลังการฝึกทุกครั้ง

2.ยืนแยกเท้าประมาณช่วงไหล่เพื่อให้ขาทั้งสองข้างรับน้ำหนักเท่าๆกัน และเป็นการป้องกันการบาดเจ็บที่เข่า

3.นำห่วงมาคล้องลำตัวให้อยู่ระดับเอว

4.มือทั้งสองข้างจับที่ห่วงในตำแหน่งใกล้ลำตัว พยายามถือห่วงให้ขนานกับพื้น จะช่วยให้เวลาเหวี่ยงทำได้ง่ายขึ้น

5.ถ้าถนัดมือขวา ให้ออกแรงเหวี่ยงจากมือและไหล่ขวาไปทางด้านซ้าย ให้ห่วงขนานกับพื้น โดยยังไม่หมุนเอว เหวี่ยงจนห่วงสามารถเลี้ยงอยู่ที่เอวได้มากขึ้น จึง
ส่ายเอวมารับห่วง แต่ต้องระวังไม่ส่ายเป็นวงกว้าง ซึ่งอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บที่ข้อต่อบริเวณเอวได้ ควรควบคุมการส่ายด้วยการเกร็งรอบเอวไปด้วย

6.ในการเล่นฮูลาฮูปแต่ละครั้ง ความหนัก ความนาน และความถี่ของการเล่นขึ้นอยู่กับสภาพร่างกาย อายุ เพศ รวมถึงโรคประจำตัวที่อาจมีผลต่อการเล่นของแต่ละคน จึงควรเริ่มฝึกจากใช้ฮูลาฮูปที่มีน้ำหนักเบาๆก่อน เวลาหรือจำนวนรอบที่หมุนน้อยและควรให้ร่างกายได้พัก อาจฝึกวันเว้นวัน เมื่อร่างกายมีความแข็งแรงอดทนของกล้ามเนื้อเพิ่มขึ้น จึงเพิ่มเวลาหรือจำนวนรอบในการหมุน แล้วจึงเพิ่มน้ำหนักของฮูลาฮูปที่ใช้

7.ความหนักของการฝึกฮูลาฮูปยังสามารถเพิ่มได้จากความเร็วในการหมุน โดยในการฝึกแต่ละครั้ง ควรเริ่มฝึกด้วยความเร็วในการหมุนห่วงน้อยๆ ก่อน หรือใช้เพลงประกอบที่มีจังหวะไม่เร็วมาก ฝึกวันเว้นวัน เมื่อร่างกายมีความแข็งแรงอดทนของกล้ามเนื้อเพิ่มขึ้น แล้วค่อยๆ เพิ่มความเร็วในการหมุนห่วง หรือใช้เพลงที่มีจังหวะเร็วขึ้น



ที่มา งานออกกำลังกาย ศูนย์อนามัยที่ 4 ราชบุรี