แม้ยานวอยเอเจอร์ 2 จะบินผ่านดาวยูเรนัสไปตั้งแต่เมื่อ 30 ปีก่อนแล้ว แต่นักวิจัยยังคงวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้อยู่กระทั่งปัจจุบันนี้ ล่าสุด นักวิจัยชี้ว่า ดาวยูเรนัสอาจจะมีดวงจันทร์อีก 2 ดวงขนาดเล็กที่เรายังไม่เคยค้นพบมาก่อน ใกล้ ๆ กับวงแหวนของดาวยูเรนัส
ร็อบ คานเชีย นักศึกษาระดับปริญญาเอกจากมหาวิทยาลัยไอดาโฮ สหรัฐอเมริกา สังเกตเห็นรูปแบบบางอย่างในบริเวณวงแหวนของดาวในขณะที่วิเคราะห์ดูภาพถ่ายตั้งแต่ปี 1986 จากยานวอยเอเจอร์ เขาได้สังเกตว่าแถบวงแหวนแอลฟา อันเป็นแถบวงแหวนที่สว่างที่สุดของดาวยูเรนัส มีรูปแบบการเปลี่ยนแปลงเป็นคาบ ๆ และยังพบรูปแบบที่คล้าย ๆ กันที่บางส่วนของแถบวงแหวนเบตาอีกด้วย
"ถ้าคุณดูรูปแบบในแต่ละบริเวณของวงแหวน คุณจะพบว่าความยาวคลื่นที่ได้นั้นแตกต่างกัน ซึ่งหมายความว่า ในขณะที่คุณเคลื่อนที่ไปรอบ ๆ วงแหวน ก็มีอะไรบางอย่างเปลี่ยนแปลงไปด้วย เป็นบางสิ่งที่เปลี่ยนแปลงความสมมาตร" ผศ.แม็ตต์ เฮดแมน นักฟิสิกส์แห่งมหาวิทยาลัยไอดาโฮ เผย โดยผลงานวิจัยกำลังจะได้รับการเผยแพร่ในวารสารวิชาการ The Astronomical Journal
คานเชีย และเฮดแมน เป็นนักวิจัยที่เชี่ยวชาญด้านวงแหวนของดาวเคราะห์ โดยเริ่มจากการศึกษาข้อมูลจากยานแคสซินีขององค์การบริเวณการบินและอวกาศแห่งชาติสหรัฐฯ หรือนาซา ซึ่งปัจจุบันยานนี้ยังอยู่ที่ดาวเสาร์ ข้อมูลจากยานแคสซินีก็จะทำให้นักวิจัยได้ไอเดียว่าวงแหวนนั้นควรจะมีพฤติกรรมอย่างไร
เมื่อได้รับทุนสนับสนุนจากนาซา คานเชียและเฮดแมนจึงได้ศึกษาข้อมูลจากยานวอยเอเจอร์ 2 โดยได้วิเคราะห์ลักษณะการบดบังคลื่นวิทยุในช่วงที่วอยเอเจอร์ 2 ส่งสัญญาณวิทยุผ่านวงแหวนกลับมายังโลก และศึกษาการบดบังคลื่นจากดวงดาว เมื่อยานกำลังวัดแสงของดาวที่อยู่เบื้องหลังผ่านวงแหวนของยูเรนัส ซึ่งวิธีการนี้จะทำให้ทราบข้อมูลว่าวัสดุที่ประกอบขึ้นมาเป็นวงแหวนของยูเรนัสนั้นมีอะไรบ้าง
นักวิจัยได้พบว่า รูปแบบในวงแหวนของดาวยูเรนัสมีลักษณะคล้ายกับโครงสร้างวงแหวนของดาวเสาร์ซึ่งดวงจันทร์เข้ามามีส่วนเกี่ยวข้อง ที่เรียกว่า moonlet wake
และนักวิจัยก็ได้ประเมินไว้ว่า moonlet หรือดวงจันทร์จิ๋วในวงแหวนของของดาวยูเรนัสนั้นอาจจะมีเส้นผ่านศูนย์กลางเพียงแค่ 4 ถึง 14 กิโลเมตร เล็กเหมือนกับที่พบที่ดาวเสาร์ แต่ก็ถือว่าเล็กมากเมื่อเทียบกับดวงจันทร์ดวงอื่น ๆ ที่เคยพบมาของดาวยูเรนัส ซึ่งปกติแล้วดวงจันทร์ของดาวยูเรนัสก็ตรวจพบได้ยากอยู่แล้วเพราะพื้นผิวถูกปกคลุมไปด้วยวัสดุมืด
"เรายังไม่ได้เห็นดวงจันทร์หรอก แต่แนวคิดของเราคือดวงจันทร์ที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์นี้จะต้องเล็กมาก ๆ และอาจจะถูกมองข้ามไปได้ง่าย ภาพจากวอยเอเจอร์ไม่ได้ละเอียดพอที่จะหาดวงจันทร์เหล่านี้เจอได้ง่าย ๆ"
นอกจากนี้ การค้นพบครั้งนี้ยังช่วยอธิบายได้ว่าเหตุใดวงแหวนของดาวยูเรนัสจึงมีลักษณะแคบกว่าเมื่อเทียบกับดาวเสาร์ ซึ่งหากมีดวงจันทร์แฝงอยู่ในวงแหวนจริง ดวงจันทร์ดวงนี้ก็ทำหน้าที่เหมือนสุนัขเลี้ยงแกะที่คอยทำให้วงแหวนไม่กระจายออกไป โดยดวงจันทร์ 2 ดวงจาก 27 ดวงของยูเรนัสที่เราพบมาก่อนหน้านี้ก็ทำหน้าที่เป็นสุนัขเลี้ยงแกะมาด้วยเช่นกัน
"ปัญหาของการรักษาวงแหวนให้แคบนั้นเป็นสิ่งที่เราค้นพบมากับยูเรนัสตั้งแต่ปี 1977 และยังคงเป็นจริงในหลาย ๆ ปี ผมจะดีใจมากหากว่าดวงจันทร์จิ๋วในแถบวงแหวนนี้เป็นเรื่องจริง และเราสามารถใช้ดวงจันทร์เหล่านี้เป็นกุญแจไขปริศนาต่อไปได้"
แม้ตอนนี้ยังไม่มีการยืนยันจากกล้องโทรทรรศน์หรือยานอวกาศว่าดวงจันทร์ที่พบใหม่ทั้งสองนั้นมีจริงหรือไม่ แต่นักวิจัยทั้งสองก็เชื่อว่าการศึกษารูปแบบของวงแหวนดาวยูเรนัสจะทำให้ช่วยไขปริศนาได้อีกมากมาย
"เหลือเชื่อมากที่ข้อมูลจากยานวอยเอเจอร์ 2 ยังคงทำให้เราได้รู้อะไรใหม่ ๆ จนถึงทุกวันนี้" เอ็ด สโตน นักวิทยาศาสตร์ประจำโครงการวอยเอเจอร์ เผย
ที่มา : vcharkarn.com
กระทู้ร้อนแรงที่สุดของวันนี้
กระทู้ล่าสุด
รูปเด่นน่าดูที่สุดของวันนี้
