การจับสลากพระราชมรดกในคืนสวรรคต

จากภาพด้านบนคือ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่4 

หลังจากที่พระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่4 เสด็จกลับจากพระราชดำเนินทอดพระเนตรสุริยุปราคาที่ตำบลหว้ากอ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์แล้ว พระองค์ก็ทรงเริ่มมีพระอาการประชวรจับไข้ ทรงประทับรักษาพระวรกายบนพระที่นั่งภานุมาศจำรูญในพระบรมหาราชวัง พระองค์ทรงทราบดีว่าอาการประชวรของพระองค์ในครั้งนี้เห็นทีจะหายยาก สิ่งที่พระองค์จำเป็นต้องทำในเวลานี้ก็คือให้ขุนนางข้าราชการเข้าเฝ้าเพื่อฝากฝังธุระพระราชกรณียกิจต่างๆที่ยังค้างคา และที่สำคัญคือ “พระราชมรดกส่วนพระองค์”

การจัดแบ่งพระราชมรดกครั้งนี้จัดทำขึ้นอย่างเงียบๆเป็นการภายในบนพระที่นั่งภานุมาศจำรูญ โดยมีเหตุการสำคัญ ดังต่อไปนี้

แรม 8 ค่ำเดือน 10 ในเวลาค่ำ มีพระวรกายร้อนจัด จึงรับสั่งให้หาพระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์ผู้เป็นพระราชธิดาองค์ใหญ่ กับเจ้าจอมมารดาเปี่ยมผู้เป็นพระสนมเอกให้ช่วยกันพยุงพระองค์เสด็จไปลงพระบังคน(ถ่ายทุกข์) แต่พอเสด็จประทับลงก็ประชวรพระวาโย(เป็นลม) พระเนตรช้อนขึ้นสิ้นพระสติ พระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์เข้ารับประคองไว้ และเสด็จลงพระที่นั่งอนันตสมาคมเพื่อทูลพระอาการถวายกรมขุนวรจักรฯ ให้ทรงทราบเพื่อให้แต่งพระโอสถถวายพระเจ้าอยู่หัว จากนั้นพระอาการของพระเจ้าอยู่หัวดีขึ้นตามลำดับ

ขึ้น 7 ค่ำเดือน 11 รับสั่งว่าแม่หนูใหญ่จ๋า (หมายถึงพระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์) จงไปเอาเงินพระคลังข้างที่มาถวายพ่อเณรองค์ละ10 ชั่งจะได้เอาไว้ทำบ้าน (พ่อเณรในที่นี้หมายถึง พระเจ้าลูกยาเธอที่ยังทรงพระเยาว์และบวชเณรอยู่ ณ ขนะนั้น) พระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์รับราชโองการ เบิกเงินมาถวายพระองค์เจ้าเณรทั้งเจ็ดตามรับสั่ง 

ขึ้น14 ค่ำเดือน 11 มีรับสั่งกับพระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์และพระองค์เจ้าโสมาวดีว่า "เจ้าทั้ง 2 คนได้รักษาพยาบาลพ่อมา บัดนี้พ่อใกล้จะตายอยู่แล้ว แหวนเพชรใหญ่ 2 วงที่ถอดเป็นเข็มกลัดและกลัดคอได้นั้น ให้เก็บไว้เป็นที่ระลึกคนละวง และจงไปค้นแหวนข้างที่มาแจกให้น้องเสียคนละวงตามมีตามเกิดเถิด พระเจ้าลูกเธอทั้งสองรับราชโองการใส่เกล้าฯ

จากนั้นทรงรับสั่งต่อไปว่า พ่อยังมีของเก่าที่เป็นของสมเด็จพระศรีสุดารักษ์แล้วตกมาถึงสมเด็จพระศรีสุริเยนทร์ฯแล้วตกมาถึงพ่อ คือ

1.อ่างทองแดงใหญ่ที่พวกเจ้าเคยลงอาบน้ำเล่นกันตั้งแต่ยังเล็ก
2.ตู้กระจกทาสีเขียวใบใหญ่เป็นของโบราณตกทอดมาแต่กรุงเก่า 
3.โถลายตุ๊กตาจีนใบหนึ่งเป็นของโบราณตกทอดมาแต่กรุงเก่า

"เจ้าสองคนกับทักษิณชา จงแบ่งปันกันรักษาของเก่าไว้คนละสิ่ง" จากนั้นพระเจ้าลูกเธอจึงกราบบังคมรับราชโองการใส่เกล้าฯ และปรึกษากันว่าจะเขียนสลากขึ้นมาแล้วจับเอาคนละใบ ผลการจับสลากเป็นดังนี้

พระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์จับได้อ่างทองแดงใหญ่
พระองค์เจ้าโสมาวดีจับได้ตู้กระจกเขียว
พระองค์เจ้าทักษิณชาจึงได้โถลายตุ๊กตาจีน

ครั้นถึงเวลาทุ่มเศษจึงรับสั่งว่าร้อนนักนี่ไฟธาตุจะแตกแล้ว พระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์จึงถวายอยู่งานพัดจนเสด็จสวรรคต



การจับสลากพระราชมรดกในคืนสวรรคต


จากภาพด้านล่างคือ พระเจ้าลูกเธอพระองค์ใหญ่ทั้ง3พระองค์ ซึ่งเป็นพระเจ้าลูกเธอที่พระเจ้าอยู่หัวทรงรักและฝากฝังให้ดูแลน้องๆในฐานะ3พี่สาวใหญ่ โดยในบรรดาพระราชธิดาทั้งหมด43พระองค์ มีเพียง3พระองค์นี้เท่านั้นที่ได้รับพระราชทานสร้อยต่อท้ายพระนาม คือ

1.องค์ซ้าย พระองค์เจ้ายิ่งเยาวลักษณ์ "อรรคราชสุดา"
2.องค์กลาง พระองค์เจ้าทักษิณชา "นราธิราชบุตรี"
3.องค์ขวา พระองค์เจ้าโสมาวดี "ศรีรัตนราชธิดา



อ้างอิง จดหมายเหตุรัชกาลที่ ๔ สวรรคต วันสุดท้ายของกษัตริย์นักปราชญ์
ที่มา :: คลังประวัติศาสตร์ไทย

การจับสลากพระราชมรดกในคืนสวรรคต

เครดิต :
 

ข่าวดารา ข่าวในกระแส บน Facebook อัพเดตไว เร็วทันใจ คลิกที่นี่!!
กระทู้เด็ดน่าแชร์