ปัจจุบันนี้น้ำยาบ้วนปาก ถือเป็นหนึ่งในสินค้าที่มีขายแพร่หลายมากขึ้นในปัจจุบัน จนอาจจะถึงขั้นขายเป็นแพ็คเกจคี่ (ไม่ใช่คู่นะจ๊ะ) เมื่อซื้อแปรงสีฟัน ก็ต้องซื้อยาสีฟัน พร้อมกับน้ำยาบ้วนปากตามไปด้วยจึงจะถือว่าครบสูตร
โดยประโยชน์เด่น ๆ ของน้ำยาบ้วนปากนั้นก็คือ ....
น้ำยาบ้วนปากที่ช่วยให้ลมปากสดชื่น
ส่วนผสมที่สำคัญในน้ำยาบ้วนปาก คือ ยาฆ่าเชื้อโรคและสารที่ทำให้มีกลิ่นหอม ช่วยให้ลมปากสดชื่น แต่จะมีผลแค่ชั่วคราว เพราะเชื้อในช่องปากมีหลายชนิดและยาฆ่าเชื้อที่ใส่ลงไป ก็มีฤทธิ์ในการทำลายเชื้ออย่างอ่อน ๆ เท่านั้น
อีกอย่างมีรายงานว่า ใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ที่เข้มข้นเกินไป ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน หรือใช้น้ำยาบ้วนปากที่ฆ่าเชื้อแบคทีเรียแบบเข้มข้นสูงเกินไป ล้วนอาจทำให้สมดุลในช่องปากเสียไป และอาจเกิดความผิดปกติของเนื้อเยื่อในช่องปากได้
รู้มั้ยน้ำยาบ้วนปากมีประโยชน์อย่างไร ?
น้ำยาอมบ้วนปากที่ผสมฟลูออไรด์ช่วยป้องกันการเกิดฟันผุได้
ปกติเราได้รับฟลูออไรด์จากอาหารที่กินและน้ำที่ดื่มอยู่แล้ว และการใช้ฟลูออไรด์ที่ได้ผลดี ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพที่สุด เห็นจะเป็นการใช้ในรูปของยาสีฟันและเราใช้เป็นประจำทุกวันอยู่แล้ว ส่วนการใช้น้ำยาบ้วนปากที่ผสมฟลูออไรด์หลังการแปรงฟัน
แม้มีรายงานว่า สามารถลดการเกิดฟันผุได้แต่ หากได้รับฟลูออไรด์มากเกินไปหรือเกิดการสะสมก็อาจส่งผลเสีย เช่น ทำให้ฟันตกกระ มีความผิดปกติในการสร้างกระดูกได้ เป็นต้น
น้ำยาบ้วนปากที่ช่วยลดเชื้อแบคทีเรียในช่องปาก
ทันตแพทย์อาจแนะนำให้ใช้น้ำยาบ้วนปากที่มียาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ในผู้ป่วยที่มีเหงือกอักเสบลุกลาม หรือผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาโรคเหงือกโดยวิธีผ่าตัด เพื่อให้แผลผ่าตัดหรือเหงือกอักเสบหายเร็วขึ้น การใช้น้ำยาบ้วนปากประเภทนี้จึงควรใช้เมื่อทันตแพทย์แนะนำเท่านั้น
น้ำยาบ้วนปากที่ผสมคลอเฮกซีดีน
คลอเฮกซีดีนที่ผสมในน้ำยาบ้วนปากมีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ช่วยลดการเกิดแผลในช่องปาก ช่วยลดการเกิดฟันผุ และบรรเทาอาการเจ็บคอได้ แต่ข้อเสียคือน้ำยาจะขมมากและหากใช้ติดต่อกันนานๆ มักทำให้เกิดคราบสีเหลืองปนน้ำตาลบนตัวฟัน และอาจทำให้การรับรสอาหารเสียไปด้วย
น้ำยาบ้วนปากที่มีสารสกัดจากพืชหรือสมุนไพร
สารสกัดจากพืชหรือสมุนไพรช่วยให้มีกลิ่นหอมและรสชาติดีขึ้น ช่วยระงับกลิ่นปาก และช่วยลดการอักเสบในช่องปากได้ เนื่องจากมีคุณสมบัติเป็นยาฆ่าเชื้อโรค และช่วยลดการเกิดคราบจุลินทรีย์ได้บ้างเช่นกัน
น้ำยาบ้วนปากที่ระบุใช้ก่อนแปรงฟัน
น้ำยาชนิดนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้คราบจุลินทรีย์อ่อนตัวและหลุดออกง่าย โดยใช้อมก่อนการแปรงฟันเพื่อช่วยให้การแปรงฟันมีประสิทธิภาพดีขึ้น แต่จากรายงานในวารสารทันตรรมพบว่า การใช้ในกลุ่มทดลองไม่มีผลแตกต่างจากผู้ที่ไม่ได้ใช้ โดยเฉพาะในเด็กเล็กที่ยังบ้วนปากไม่ได้ดีนักยิ่งไม่เหมาะและไม่จำเป็น
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น เชื้อแบคทีเรียในช่องปากนั้นก้เกิดเร็วมากเหมือน ๆ กัน เพราะฉะนั้นการใช้น้ำยาบ้วนปากเพียงอย่างเดียวนั้นไม่สามารทำความสะอาดได้อย่างหมดจดอย่างแน่นอน ต้องอาศัยควบคู่ไปกับการแปรงฟันด้วยค่ะ ถึงจะได้ประสิทธิภาพอย่างเต็มที่ค่ะ