ความดันโลหิตต่ำ

เมื่อเร็ว ๆ นี้ผู้เขียนได้ไปบริจาคโลหิต แต่ปรากฏว่าก่อนบริจาคตรวจพบ “ความดันโลหิตต่ำ” พยาบาลก็เลยให้ไปเดินยืดเส้นยืดสายสักพัก ก่อนกลับมาตรวจวัดความดันใหม่จึงผ่าน


ท่านผู้อ่านคงจะสงสัยว่าความดันโลหิตต่ำเกิดจากอะไร เกี่ยวกับเรื่องนี้ พญ.สร้อยสอางค์ พิกุลสด ผอ.ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย บอกว่า เพราะแรงดันที่ทำให้เลือดไหลเวียนไปทั่วร่างกายเกิดจากแรงปั๊มของหัวใจ คนที่แรงปั๊มของหัวใจอ่อน แรงดันมันก็เฉื่อยตาม ซึ่งพบในคนที่ขาดการออกกำลังกาย คนนอนดึก ร่างกายอ่อนเพลีย หรือในบางคนกินยาขยายหลอดเลือดก็พบได้


ความดันโลหิตต่ำมักพบในคนวัยทำงาน เป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากทำงานก็นั่งโต๊ะ อยู่แต่หน้าจอคอมพิวเตอร์ บางคนนอนดึก ขาดการออกกำลังกาย แต่ถ้าเป็นวัยเรียน จะมีการเล่นกีฬา ออกกำลังกาย ทำกิจกรรมมากกว่า

สำหรับค่าปกติของความดันโลหิตในผู้ชายอยู่ที่ประมาณ 120/80 มิลลิเมตรปรอท หญิงอยู่ที่ประมาณ 110/70 มิลลิเมตรปรอท ถ้าเลขตัวบนต่ำกว่า 100 มิลลิเมตรปรอท ถือว่าความดันต่ำ เช่น 90 หรือ 95

การแก้ไขคือ ต้องไปแก้ที่ต้นเหตุ เช่น ขาดการออกกำลังกายก็ต้องหมั่นออกกำลังกาย ถ้านอนดึก ก่อนจะบริจาคเลือดก็ต้องพักผ่อนให้เพียงพอ

ถามว่าอันตรายหรือไม่ ขอเรียนว่า ไม่เป็นอันตราย แต่อาจทำให้ดูเหมือนเฉื่อย ๆ รู้สึกไม่ค่อยสด ชื่น อาจจะเป็นลมง่าย วิงเวียนง่าย วูบได้ แต่ถ้าเทียบกับความดันโลหิตสูงแล้ว ความดันโลหิตต่ำถือว่าไม่ร้ายแรง

มีคนบอกว่าการดื่มเบียร์ช่วยได้จริงหรือ ไม่? พญ.สร้อยสอางค์ กล่าวว่า การดื่มเครื่อง ดื่มแอลกอฮอล์ หรือกาเฟอีน จะทำให้หัวใจปั๊มแรงขึ้นได้ แต่มิใช่การแก้ไขปัญหาระยะยาว อีกทั้งมีข้อเสียมาก จึงไม่คุ้มกัน หลักสำคัญคือ การออกกำลังกาย พักผ่อนให้ เพียงพอ

ทำไมจึงไม่ให้คนที่ความดันโลหิตต่ำบริจาคโลหิตทันที? พญ.สร้อย สอางค์ กล่าวว่า เพราะถ้าบริจาคโลหิต จะทำให้สูญเสียโลหิตและปริมาณน้ำในตัวไป พอปริมาณน้ำในตัวลดลง ความดันก็ยิ่งลดลงไปอีก ก็จะยิ่งมีความดันต่ำลงไปอีก จึงต้องป้องกันไว้ก่อน


ท้ายนี้ขอบอกว่า คนที่อายุ 30 ปีขึ้นไป ควรจะตรวจวัดความดันโลหิตเป็นประจำทุกปี อย่างไรก็ตาม ไม่ต้อง ไปคอยว่าความดันโลหิตจะสูงหรือต่ำ แต่ควรปฏิบัติตัว รักษาสุขภาพ ด้วยการออกกำลังกายสม่ำเสมอ เดินให้เร็ว ใช้ขาให้เยอะขึ้น หัดขึ้นบันได ลงบันได แทนการใช้ลิฟต์ ควรฝึกตั้งแต่อายุยังน้อย เพราะถ้าไปหัดตอนอายุมากแล้ว อาจจะช้าไป.