ระยะที่ปลอดภัยจากการตั้งครรภ์
ในระยะรอบเดือนรอบหนึ่ง ๆ จะมีช่วงระยะเวลาไข่สุก ถ้าเราทราบว่าไข่ตกเมื่อไหร่ก็จะมีโอกาสหรือมีชีวิตที่จะผสมกับเชื้ออสุจิภายใน 24 ชั่วโมง ฉะนั้นหลังจากนั้นไปอีกจนถึงรอบเดือนหน้าก็จะปลอดภัยจากการตั้งครรภ์ ผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว แต่ไม่ต้องการมีลูกก็ต้องคุมกำเนิด
การคุมกำเนิด มีหลายวิธีคือ วิธีถาวร ได้แก่ การทำหมันหญิง การทำหมันชาย ซึ่งทำหมันแล้วจะไม่มีบุตรเลย วิธีชั่วคราว ได้แก่ ยาเม็ดคุมกำเนิด ห่วงยางอนามัย เมื่อเลิกใช้แล้วก็กลับมีบุตรได้ ส่วน การคุมกำเนิด ของหนุ่มสาวมีหลายวิธี แต่ละวิธีความเหมาะสมในการใช้แตกต่างกัน ตามจุดมุ่งหมาย และการยอมรับของร่างกายของแต่ละคน สำหรับคนหนุ่มสาวควรใช้แบบการคุมกำเนิดชั่วคราวจะดีที่สุด
การใช้ ถุงยางอนามัย คือ ปลอกยางบาง ๆ สำหรับสวมใส่อวัยวะเพศสืบพันธุ์ชายขณะที่เพศสัมพันธ์กับฝ่ายหญิงเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ เป็นวิธีการคุมกำเนิดชั่วคราวที่ปลอดภัยวิธีหนึ่ง ใช้ง่าย มีประสิทธิภาพสูง ทั้งช่วยป้องกันกามโรค โรคเอดส์ ถุงยางอนามัยช่วยป้องกันการตั้งครรภ์ได้ โดยกักกันน้ำอสุจิที่ฝ่ายชายหลั่งออกมาเมื่อมีความรู้สึกทางเพศถึงจุดสุดยอด ไม่ให้ไหลเข้าไปในช่องคลอดฝ่ายหญิง การตั้งครรภ์จึงไม่เกิดขึ้น
การนับระยะปลอดภัย วิธีนี้ต้องทราบระยะการมีไข่สุกของฝ่ายหญิง ซึ่งเป็นช่วงที่จะมีการปฏิสนธิได้ง่ายที่สุดควรเว้นจากการร่วมเพศในระหว่างนั้น วิธีนับระยะปลอดภัยอย่างง่าย ๆ คือ งดการร่วมเพศ ระหว่างวันที่ 8 ถึง 20 ของรอบประจำเดือน ส่วนที่เรียกกันทั่วไปว่าก่อน 7 หลัง 7 คือ การให้ร่วมเพศก่อนมีประจำเดือนวันแรก 7 วัน และอีก 7 วัน นับจากวันที่มีประจำเดือนวันแรกเท่านั้น ซึ่งจะใช้ได้ผลดีก็ต่อเมื่อฝ่ายหญิงมีประจำเดือนสม่ำเสมอคือประมาณทุก 28 วัน หากไม่สม่ำเสมอจะมีโอกาสตั้งครรภ์ได้ง่าย
การหลั่งข้างนอก เป็นวิธีคุมกำเนิดใช้มาตั้งแต่สมัยโบราณ แต่ไม่สามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้ 100 % เพราะในขณะที่มีเพศสัมพันธ์กันอยู่นั้นก็จะมีการเคลื่อนตัวของอสุจิออกมาบ้างแล้ว แม้จะไม่มากนักแต่จะทำให้ตั้งครรภ์ได้
ยาเม็ดคุมกำเนิด เป็นวิธีคุมกำเนิดชั่วคราวที่ได้ผลดีที่สุดและได้รับความนิยมมากที่สุดเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพสูงมาก เพราะการกินยาเม็ดคุมกำเนิดจะทำให้ไม่มีการตกไข่ แต่ถ้าลืมทานยาเม็ดสำคัญคือกลาง ๆ แผง ก็มีโอกาสตั้งครรภ์ได้ อย่างไรก็ตามมีข้อห้ามในคนที่เป็นโรคบางโรค เช่น คนที่เคยเป็น ดีซ่าน มาก่อน ตาเหลือง เป็นไวรัสตับอักเสบ ชนิดบี หรือคนที่มีการปวดศีรษะไมแกรน หรือมีซีสตที่เต้านม เพราะฉะนั้นคนที่จะรับประทานยาคุมกำเนิดควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอว่ามีข้อห้ามในการใช้ยาหรือไม่ ไม่ควรซื้อกินเองเป็นระยะเวลานาน การลืมกินยายิ่งหลายวันยิ่งมีโอกาสตั้งครรภ์ได้ง่าย เมื่อลืมกินยา 1 เม็ด ให้รับประทานทันทีที่นึกได้และรับประทานเม็ดต่อไปตามเวลาปกติเมื่อลืมกินยา 2 เม็ด หรือมากกว่าให้กินยาต่อไปตามปกติจนหมดแผง ถ้ามีเพศสัมพันธ์กันระหว่างนี้ ต้องใช้วิธีอื่นร่วมด้วย เช่น ใช้ถุงยางอนามัยจึงจะปลอดภัย ทางที่ดีควรกินยาเม็ดคุมกำเนิดให้เป็นเวลาเดียวกันทุกวันโดยเลือกเวลาที่เหมาะสมที่สุดที่คิดว่าไม่ลืม เช่น หลังอาหารเย็นหรือก่อนเข้านอนเพราะจะทำให้ฮอร์โมนอยู่บนระดับสม่ำเสมอ ซึ่งจะช่วยลดโอกาสที่เลือดจะออกกระปริดกระปรอยระหว่างกินยาได้ หรือถ้าคลื่นไส้ ก็อาจจะเกิดเวลาเรานอนหลับ
การกินยาคุมหลังจากมี เพศสัมพันธ์ เป็นวิธีที่ได้รับความนิยมในหมู่หญิงสาวในปัจจุบัน กินยาคุมแบบนี้ ควรกิน 2 เม็ด ทันทีหลังร่วมเพศ และก็ไม่เกิน 6 ชั่วโมงหลังร่วมเพศจริง ๆการรับประทานยาชนิดนี้มีข้อจำกัดใช้อยู่ในทางการแพทย์จริง ๆ เพราะเราจะใช้ยาคุมชนิดนี้กรณีทีมีคดีข่มขื่น เหยื่อของการข่มขื่นจะได้ป้องกันการตั้งครรภ์ได้ จึงจะได้รับประทานยาชนิดนี้ โดยทั่วไปแพทย์จะจ่ายยาชนิดนี้ก็ต่อเมื่อมีการพลาดเกิดขึ้นเป็นครั้งคราว หรือนาน ๆ ที
ดังนั้นขอแนะนำว่าถ้ามีการร่วมเพศหรือมีเพศสัมพันธ์สม่ำเสมอ เช่น เกิน 2 -3 ครั้งต่อสัปดาห์ ควรรับประทานยาคุมกำเนิดชนิดแผง โดยรับประทานต่อเนื่องทุกวัน ซึ่งมีประสิทธิภาพสูงมากถึง 99.5 % และก็ไม่ทำให้มีปัญหาเรื่องเลือดออกกระปริดกระปรอยด้วย