**สถานที่สกปรกที่คุณมองข้าม !! **

เมื่อถามถึงวิธีการดูแลสุขภาพให้แข็งแรงห่างไกลโรค บางคนแนะนำให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิต

ในขณะที่บางคนผลักภาระให้คุณหมอรักษาตามอาการ... แต่กลับมีคนส่วนน้อยที่จะเห็นความสำคัญถึงสุขอนามัยของสิ่งรอบตัวที่เรากิน-ดื่ม-ใช้ ในชีวิตประจำวัน ซึ่งเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคที่อาจเป็นสาเหตุสำคัญให้คุณเจ็บออดๆ แอดๆ ตลอดปี เช่น ภูมิแพ้ ตาแดง หวัด ท้องเสีย เป็นต้น และสถานที่สกปรกที่คนมองข้าม ได้แก่  

อ่างล้างจานที่ห้องครัว
 
         Kelly Reynolds นักจุลชีววิทยาสิ่งแวดล้อมแห่งมหาวิทยาลัยอาริโซนา กล่าวว่า อ่างล้างจานในห้องครัวสกปรกยิ่งกว่าห้องน้ำเสียอีก อย่างบริเวณท่อน้ำทิ้งเฉลี่ยมีแบคทีเรีย 500,000 ตัวต่อตารางนิ้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งฟองน้ำล้างจาน ที่เต็มไปด้วยเศษอาหารหรือคราบไขมัน ถ้าไม่ทำความสะอาดหรือตากให้แห้ง ฟองน้ำสุดสะอาดจะกลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์แบคทีเรียอย่างดี เช่น E.coli, Salmonella หรือ Campylobacter ที่เป็นสาเหตุทำให้คุณท้องเสีย ดังนั้นวิธีป้องกันไม่ให้เชื้อโรคสะสมที่ดีที่สุดคือ การล้างและทำความสะอาด อ่างล้างจานหลังใช้งานทุกครั้ง บีบฟองน้ำให้แห้ง ใช้ผ้าแห้งเช็ดบริเวณที่น้ำขังและที่พักวางจานชาม

ห้องน้ำสาธารณะ
 
         ห้องน้ำเป็นสถานที่ถ่ายทุกข์ที่สะสมเชื้อโรคและกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้ง่าย ยิ่งเป็น “ห้องน้ำสาธารณะ” ด้วยแล้วระดับของความสกปรกก็ยิ่งมาก ทั้งนี้จุดสกปรกที่คุณกังวลว่าจะติดเชื้อโรคไม่ใช่บริเวณที่รองนั่งอย่างที่เข้าใจกัน แต่เป็นสายชำระ คันโยกกดน้ำและลูกบิดหรือมือจับประตูนอกจากนี้การกดชักโครกแต่ละครั้งยังเป็นการแพร่กระจายเชื้อโรคสู่อากาศได้อีกด้วย! ด้วยเหตุนี้จึงขอแนะนำให้ปิดฝารองนั่งก่อนการกดชักโครก หลังทำธุระเสร็จให้ล้างมือทุกครั้งด้วยสบู่ ซึ่งสามารถขจัดเชื้อโรคที่อันตรายได้มากกกว่า 80% ทีเดียว

จุดบริการน้ำดื่ม 

         จุดบริการน้ำดื่ม หรือเครื่องทำน้ำเย็นสาธารณะอาจไม่สะอาดและปลอดภัยอย่างที่คิด เนื่องจากการขาดการบำรุงรักษาและตรวจสอบคุณภาพน้ำอย่างถูกต้อง ล่าสุดทางกรุงเทพมหานครได้สำรวจและพบว่า น้ำดื่มที่กดจากเครื่องทำน้ำเย็นในโรงเรียนเขตกรุงเทพฯ มีสารตะกั่วปนเปื้อนเกินมาตรฐาน! และที่น่ากังวลคือ ร่างกายเด็กสามารถดูดซึมสารตะกั่ว (มาจากวัตถุที่ใช้เชื่อมประกอบตู้โลหะ) ได้มากกว่าผู้ใหญ่ประมาณ 40 % ดังนั้นถ้าได้รับในปริมาณมากจะส่งผลทำลายสมองและพัฒนาการของเด็กได้ ทางกรุงเทพมหานครจึงจัดทำโครงการ “โรงเรียนกรุงเทพมหานคร น้ำดื่มปลอดสารตะกั่ว” เพื่อทำการตรวจสอบและปรับปรุงแก้ไขหรือซ่อมแซมเครื่องทำน้ำเย็นเพื่อสุขภาพเด็กและบุคลากรภายในโรงเรียนทันที จากเหตุการณ์นี้ทำให้เราต้องสำรวจเครื่องกรองน้ำและเครื่องทำน้ำเย็นที่บ้านหรือที่ทำงานว่าภาชนะบรรจุน้ำสะอาดหรือไม่ ถึงเวลาเปลี่ยนไส้กรองน้ำหรือยัง และหมั่นสังเกตว่าน้ำมีรสชาติหรือกลิ่นผิดปกติหรือไม่

ตะกร้าช้อปปิ้ง-ตู้ ATM 

         คุณมั่นใจมากน้อยเพียงใดว่า ผู้ให้บริการทุกรายจะทำความสะอาดตะกร้าช้อปปิ้งและรถเข็นในซูเปอร์มาร์เกตเป็นประจำ เนื่องจากมีคนใช้บริการเป็นจำนวนมาก ดังนั้นหากคนที่ใช้ก่อนหน้าคุณป่วย ก็อาจแพร่กระจายเชื้อโรคมาสู่คุณอย่างง่ายดายจากการสัมผัสหูหิ้วตะกร้าหรือด้ามจับรถเข็น ที่อาจเปรอะสารคัดหลั่งพวกน้ำลาย หรือน้ำมูก เช่นเดียวกับการกดรหัสบนแป้นของตู้ ATM ที่มีนักวิจัยชาวไต้หวันตรวจสอบเชื้อโรคพบว่า แต่ละปุ่มมีเชื้อโรคเฉลี่ยประมาณ 1,200 ตัวทีเดียว! ดังนั้นทุกครั้งที่คุณหยิบตะกร้าช้อปปิ้ง หรือกด ATM พยายาหลีกเลี่ยงการใช้มือขยี้ตา จับจมูกหรือปาก เพราะเป็นช่องทางที่เอื้อให้เชื้อโรคแพร่กระจายเข้าสู่ร่างกายได้ง่าย และอย่าลืมไปล้างมือหลังจากช้อปปิ้งเสร็จ

กระเป๋าถือสุดหรู หรือสุดสกปรก? 

         ไม่ว่ากระเป๋าจะมีราคาแพงแค่ไหน ก็เป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรคได้ทั้งสิ้น Charles Gerba นักจุลชีววิทยาสิ่งแวดล้อม แห่งมหาวิทยาลัยอาริโซนาเคยนำตัวอย่างกระเป๋าถือผู้หญิงไปตรวจพบว่า บริเวณก้นกระเป๋ามีเชื้อแบคทีเรียสะสมอยู่กว่ามากหมื่นตัว และบางใบก็มีมากถึงล้านตัวทีเดียว! นอกจากนี้กระเป๋าสตางค์ก็เป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคชั้นดีจากธนบัตร หรือเหรียญที่ส่งผ่านมือต่อมือนั่นเอง จากการตรวจสอบพบว่าเชื้ออันตรายที่สะสมอยู่คือ Staphylococcus ที่ก่อให้เกิดตาแดง นอกจากนี้ยังมีเชื้อ Salmonella และ E.coli ที่ก่อให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษ และถ่ายท้องปะปนมาอีกด้วย! สาเหตุที่มีเชื้อโรคสะสมขนาดนี้ก็มาจากความเคยชินของผู้หญิงที่มักวางกระเป๋าถือไว้ตามที่ต่างๆ เช่น บริเวณอ่างล้างหน้าในห้องน้ำ โต๊ะอาหาร เก้าอี้และแม้กระทั่งวางไว้บนพื้นก็มี! สาวๆ ได้ยินแบบนี้แล้วต้องทำความสะอาด และซักกระเป๋าใบเก่งเสมอๆ ด้วยนะคะ

สนามเด็กเล่น 

         ในความคิดของเด็ก ความสนุกย่อมสำคัญกว่าความสะอาด ดังนั้นจึงไม่แปลกที่จะพบน้ำมูก น้ำลาย ปัสสาวะหรือเลือดปะปนอยู่ตามสนามและเครื่องเล่น! แต่ก็อย่าเพิ่งตระหนกว่าเชื้อโรคเหล่านี้จะแพร่สู่ร่างกายง่ายๆ เพราะหากไม่เผลอสัมผัสหน้า หรือนำเชื้อโรคสู่ร่างกายโดยตรงตามที่กล่าวมา... แต่เด็กมักชอบดูดนิ้วและนำของเล่นเข้าปากเสมอ นี่จึงเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เด็กๆ ป่วยง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสนามเด็กเล่นในตามห้างสรรพสินค้าที่ไม่ได้รับแสงอาทิตย์ผ่านการฆ่าเชื้อโรคตามธรรมชาติ รู้แบบนี้แล้วคุณพ่อคุณแม่พาเด็กๆ ไปเล่นสนามเด็กเล็กตามสวนสาธารณะที่มีต้นไม้และอากาศถ่ายเทสะดวกย่อมดีต่อสุขภาพมากกว่า และอย่าลืมอาบน้ำเปลี่ยนเสื้อทุกครั้งหลังการเล่นด้วย

ฟิตเนสคลับ 

         แทนที่จะได้สุขภาพแข็งแรงจากการออกกำลังกาย คุณอาจล้มป่วยง่ายกว่าเดิม โดยเฉพาะการออกกำลังกายในห้องที่ปิดสนิท ไม่มีอาการถ่ายเท ซึ่งบางแห่งชูจุดขายว่า ยิ่งร้อนยิ่งทำให้เผาผลาญเร็วมากขึ้น แต่คุณรู้หรือไม่ว่านั่นคือแหล่งเพาะเชื้อโรคอย่างดี โดยเฉพาะการใช้เบาะออกกำลังกายที่เต็มไปด้วยคราบเหงื่อร่วมกัน การใช้เครื่องออกกำลังกาย การใช้ห้องน้ำหรือห้องเปลี่ยนเสื้อผ้าที่ชื้นแฉะ ที่พื้นผิวเต็มไปด้วยเชื้อแบคทีเรียและไวรัส ดังนั้นเพื่อออกกำลังกายให้สบายใจและมีความสุข ขอแนะนำให้พกผ้าหรือทิชชูเปียกทำความสะอาดอุปกรณ์ออกกำลังกายทุกครั้ง พกรองเท้าเปลี่ยนก่อนย่ำเข้าห้องน้ำ หรือห้องเปลี่ยนเสื้อผ้า

โต๊ะทำงาน 

         เคยมีการสำรวจพบสถิติที่น่าตกใจว่าโต๊ะทำงานสกปรกมากกว่าที่นั่งชักโครกถึง 400 เท่า สิ่งของเครื่องใช้บนโต๊ะทำงานที่จัดว่าสกปรกที่สุดอันดับแรกคือ โทรศัพท์ พบว่ามีเชื้อโรคสะสมอยู่ถึง 21,000 ตัวต่อตารางนิ้ว เพราะบางคนตั้งแต่เข้าทำงานไม่เคยเช็ดหรือทำความสะอาดหูโทรศัพท์เลย! ส่วนสิ่งสกปรกติดอันดับต่อมาคือ คีย์บอร์ดคอมพิวเตอร์และเมาส์ ซึ่งโต๊ะทำงานของผู้หญิงมีเชื้อโรคสะสมมากกว่าผู้ชายถึง 2 เท่า นั่นเพราะผู้หญิงชอบกินขนมบนโต๊ะทำงานนั่นเอง เพื่อสุขลักษณะนิสัยที่ดี คุณควรพกผ้าเช็ดโต๊ะสักผืนเพื่อเช็ดทำความสะอาดโทรศัพท์ โต๊ะทำงานคีย์บอร์ด หน้าจอคอมพิวเตอร์อย่างน้อยอาทิตย์ละครั้ง 

         จากข้อมูลที่รวบรวมข้างต้น เราไม่ได้เจตนาขู่ให้คุณกลัวเชื้อโรคจนไม่กล้าหยิบจับสิ่งของเครื่องใช้สาธารณะ หรือทำธุระนอกบ้าน เพราะในความเป็นจริงร่างกายมนุษย์มีจุลินทรีย์มากมายทั้งจุลินทรีย์ชนิดดี เช่น จุลินทรีย์ที่อาศัยในลำไส้ทำหน้าที่ย่อยอาหาร และจุลินทรีย์ชนิดที่ก่อให้เกิดอาการท้องร่วงท้องเสีย เป็นต้น ...สรุปแล้วการรักษาความสะอาดให้ดีถูกหลัก โดยเฉพาะหมั่นล้างมือด้วยสบู่ หรือเจลแอลกอฮอล์เป็นประจำ นอกจากจะป้องกันไม่ให้เชื้อโรคชนิดไม่ดีทำร้ายสุขภาพตนเอง (อย่างที่ระบาดในปัจจุบันคือ ไวรัสไข้หวัดใหญ่) ยังป้องกันการแพร่กระจายสู่คนอื่นๆ อีกด้วย

 

อ้างอิง
Germs War. Psychology Today. September/October 2008. P.97