กรรม ๔ ประเภท

ท่านทั้งหลาย! กรรม ๔ ประเภทนี้ เรากระทำให้แจ้งด้วยปัญญา
อันยิ่งเอง แล้วประกาศให้ทราบกรรม ๔ ประการเป็นไฉน? คือ
๑. กรรมดำ มีวิบากดำก็มี
๒. กรรมขาว มีวิยากขาวก็มี
๓. กรรมทั้งดำทั้งขาว มีวิบากทั้งดำทั้งขาวก็มี
๔. กรรมไม่ดำไม่ขาว มีวิบากไม่ดำไม่ขาวก็มี

ท่านทั้งหลาย! ก็กรรมดำ มีวิบากดำเป็นไฉน ?
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมปรุงแต่งกายสังขารอันมีความเบียด
เบียดเบียน ย่อมปรุงแต่งวจีสังขาร อันมีความเบียดเบียน ย่อม
ปรุงแต่งมโนสังขารอันมีความเบียดเบียน

ครั้นแล้ว ย่อมเข้าถึงโลกที่มีความเบียดเบียนผัสสะอันมีความ
เบียดเบียน ย่อมถูกต้องบุคคลนั้นผู้เข้าถึงโลกที่มีความเบียดเบียน
เขาอันผัสสะที่มีความเบียดเบียนถูกต้องนั้น ย่อมได้เสวยเวทนา
ที่มีความเบียดเบียน เป็นทุกข์โดยส่วนเดียว เปรียบเหมือนสัตว์
นรก นี้เราเรียกว่า..'กรรมดำมีวิบากดำ'

ท่านทั้งหลาย! ก็กรรมขาว มีวิบากขาวเป็นไฉน ?
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมปรุงแต่งกายสังขาร วจีสังขาร มโน
สังขาร อันไม่มีความเบียดเบียน

ครั้นแล้ว ย่อมเข้าถึงโลก ที่ไม่มีความเบียดเบียน ผัสสะอันไม่มี
ความเบียดเบียน ย่อมถูกต้องบุคคลนั้น ผู้เข้าถึงโลกที่ไม่มีความ
เบียดเบียน เขาอันผัสสะที่ไม่มีความเบียดเบียนถูกต้องแล้ว ย่อม
ได้เสวยเวทนา อันไม่มีความเบียดเบียน เป็นสุขโดยส่วนตัว เปรียบ
เหมือนเทพชั้นสุภกิณหะ นี้เรียกว่า 'กรรมขาวมีวิบากขาว'

ท่านทั้งหลาย! ก็กรรมทั้งดำทั้งขาว มีวิบากทั้งดำทั้งขาว เป็นไฉน?
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมปรุงแต่งกายสังขาร วจีสังขาร มโน
สังขาร อันมีความเบียดเบียนบ้าง ไม่มีความเบียดเบียนบ้าง

ครั้นแล้ว ย่อมเข้าถึงโลกที่มีความเบียดเบียนบ้าง ไม่มีความเบียด
เบียนบ้าง ผัสสะอันมีความเบียดเบียนบ้าง ไม่มีความเบียดเบียน
บ้าง ย่อมถูกต้องบุคคลนั้นผู้เข้าถึงโลกที่มีความเบียดเบียน ไม่มี
ความเบียดเบียนบ้าง เขาอันผัสสะที่มีความเบียดเบียนบ้าง ไม่มี
ความเบียดเบียนบ้าง ถูกต้องแล้ว ย่อมได้เสวยเวทนา อันมีความ
เบียดเบียนบ้าง ไม่มีความเบียดเบียนบ้าง มีทั้งสุขและทุกข์ระคน
กันไป เปรียบเหมือนมนุษย์ เทพบางพวก และวินิปาติกสัตว์บาง
พวก นี้เราเรียกว่า'กรรมทั้งดำทั้งขาว มีวิบากทั้งดำทั้งขาว'

ท่านทั้งหลาย! ก็กรรมไม่ดำไม่ขาว มีวิบากไม่ดำไม่ขาว ย่อมเป็น
ไปเพื่อความสิ้นกรรม เป็นไฉน?
เจตนาใดเพื่อละกรรมดำ อันมีวิบากดำ ในบรรดากรรมเหล่านั้นก็ดี
เจตนาใดเพื่อละกรรมขาวอันมีวิบากขาวก็ดี เจตนาใดเพื่อละกรรม
ทั้งดำทั้งขาว มีวิบากทั้งดำทั้งขาวก็ดี นี้เราเรียกว่า'กรรมไม่ดำไม่
ขาว มีวิบากไม่ดำไม่ขาว ย่อมเป็นไปเพื่อความสิ้นกรรม'

ท่านทั้งหลาย! กรรม ๔ ปรการนี้แล เรากระทำให้แจ้งด้วยปัญญา
อันยิ่งเองแล้วประกาศให้ทราบ...ฯ

~วิตถารสูตร >>พระไตรปิฎกและอรรถกถา เล่ม ๓๕ หน้า ๕๘๔<<~
ขอนแบน้อมแด่คุณพระพุทธ คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์