บึงกาฬจังหวัดที่77ของไทย

จากสถานภาพอำเภอหนึ่งในจังหวัดหนองคาย อำเภอบึงกาฬมาเติบโตเป็นจังหวัดที่ 77 ของประเทศไทยตามคำร้องขอให้จัดตั้งซึ่งมีมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2537

แต่ครั้งนั้นไม่ผ่านกระบวนการพิจารณา กระทั่งมาเข้าสู่กระบวนการอีกครั้ง โดยเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเพื่อเสนอเป็นร่างพระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดบึงกาฬ และที่สุดผ่านมติเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี วันที่ 3 สิงหาคม 2553 ปัจจุบันอยู่ระหว่างการพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎร วุฒิสภา และคณะกรรมการกฤษฎีกา เพื่อนำทูลเกล้าฯ เพื่อทรงลงพระปรมาภิไธย และประกาศในราชกิจจานุเบกษาต่อไป ทั้งนี้ จะต้องออกเป็นพระราชบัญญัติการจัดตั้งจึงจะมีผลโดยสมบูรณ์ โดยจังหวัดบึงกาฬจะมีพื้นที่ทั้งหมด 4,305 ตารางกิโลเมตร

ย้อนไปในการเสนอครั้งแรก ปี 2537 กระทรวงมหาดไทยได้แจ้งผลการพิจารณาว่า ยังไม่มีแผนที่จะยกฐานะอำเภอบึงกาฬขึ้นเป็นจังหวัด เพราะการจัดตั้งจังหวัดใหม่เป็นการเพิ่มภาระด้านงบประมาณ อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มกำลังคนภาครัฐซึ่งขัดมติคณะรัฐมนตรี โดยการร้องขอจัดตั้งจังหวัดเป็นข้อเสนอของ นายสุเมธ พรมพันห่าว สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพรรคเสรีธรรม จังหวัดหนองคาย

สำหรับการจัดตั้งจังหวัดตามมติคณะรัฐมนตรี 3 สิงหาคม 2553 ข้อมูลจากกระทรวงมหาดไทย ระบุว่า การขอตั้งเป็นจังหวัด สาระสำคัญที่สุดคือประชาชนในพื้นที่เห็นชอบที่จะตั้งจังหวัดใหม่หรือไม่ ซึ่งจากการสำรวจประชากรทั้ง 17 อำเภอในจังหวัดหนองคาย ปรากฏว่า มีประชาชนเห็นด้วยกับการจัดตั้งจังหวัดบึงกาฬร้อยละ 98.83 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) รวม 126 แห่ง เห็นด้วยร้อยละ 96 ขณะที่หัวหน้าส่วนราชการระดับอำเภอเและระดับจังหวัดเห็นด้วย 100 เปอร์เซ็นต์ ดังนั้น การเสนอจังหวัดบึงกาฬจึงถือว่าผ่านเกณฑ์ทั้งหมดแล้ว

รวมถึงหลักเกณฑ์การตั้งจังหวัดใหม่ ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2524 ดังนี้ 1.ต้องมีไม่น้อยกว่า 8 อำเภอ 2.มีประชากรไม่น้อยกว่า 3 แสนคน และ 3.หน่วยงานราชการที่จะมาเป็นจังหวัดใหม่มีความพร้อมหรือไม่ โดยจังหวัดหนองคายมีพื้นที่ 17 อำเภอ การร้องจัดตั้งจังหวัดบึงกาฬจะดึงออกมาจากจังหวัดหนองคาย 8 อำเภอ ได้แก่ อำเภอบึงกาฬ ปากคาด โซ่พิสัย พรเจริญ เซกา บึงโขงหลง ศรีวิไล และอำเภอบุ่งคล้า ส่วนประชากรทั้ง 8 อำเภอ จะมีประมาณ 390,000 คน สำหรับความพร้อมของหน่วยงานราชการ ที่อำเภอบึงกาฬมีพื้นที่ 791 ตารางกิโลเมตร ประชากรกว่า 80,000 คน มีศาลจังหวัด อัยการจังหวัด เรือนจำ คลังอำเภอ และสาธารณูปโภค ไฟฟ้า ประปา และอื่นๆ ทั้งมีที่ดินเพียงพอในการสามารถสร้างศาลากลางจังหวัดได้ ไม่ต้องซื้อที่ดิน

ก่อนจะเป็นจังหวัด และก่อนจะชื่ออำเภอบึงกาฬ เดิมชื่อ ชัยบุรี ขึ้นกับจังหวัดนครพนม จนกระทั่ง พ.ศ.2460 ถูกโอนย้ายให้ขึ้นต่อจังหวัดหนองคาย และ 22 ปีต่อมา เปลี่ยนชื่อใหม่เป็น บึงกาฬ โดยอำเภอบึงกาฬมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังนี้ ทิศเหนือ ติดต่อกับแขวงบอลิคำไซ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบุ่งคล้า ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเซกา อำเภอศรีวิไล อำเภอพรเจริญ และอำเภอโซ่พิสัย ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอปากคาด

อำเภอบึงกาฬมีสถานที่ท่องเที่ยวทั้งน้ำตก ภูเขา และแม่น้ำโขง