เรื่องของ ลูกเต๋า ที่เรายังไม่รู้

เรื่องของ "ลูกเต๋า" ที่เรายังไม่รู้           
         ลูกเต๋าทั่วไปจะมี 6 หน้า มีแต้มตั้งแต่ 1 ไปจนถึง 6 ส่วนใหญ่จะใช้จำนวนจุดแทนค่าของแต้มบนหน้าลูกเต๋า โดยผลรวมของหน้าตรงข้ามจะเป็น 7 เสมอ แต่ความจริงแล้วลูกเต๋าไม่ได้มี 6 หน้าเสมอไป ลูกเต๋าที่ไม่ได้มี 6 หน้าเรียกว่า "ลูกเต๋าทรงหลายหน้า" และลูกเต๋าบางลูกมีถึง 20 หน้า ลูกเต๋าทรงหลายหน้า เป็นลูกเต๋าที่อาจมีหน้ามากกว่หรือน้อยกว่าหกด้าน ซึ่งเคยใช้ในการทำนายดวงชะตาและในพิธีเกี่ยวกับไสยศาสตร์

           การทอยลูกเต๋าแต่ละครั้งเกี่ยวข้องกับความน่าจะเป็นในหลักคณิตศาสตร์ แม้จะใช้หลักความน่าจะเป็นในการอธิบายการออกผลลัพธ์หรือด้านแต่ละด้านของลูกเต๋า แต่ลูกเต๋าแต่ละลูกจะมีความเที่ยงตรงไม่เท่ากัน รวมถึงในการทำสัญลักษณ์เพื่อกำหนดแต้มของลูกเต๋าแต่ละด้าน หากใช้วิธีทำให้หน้าของลูกเต๋าเป็นหลุมตามจำนวนแต้มแล้วใส่สีเข้าไป จะมีผลต่อการถ่วงน้ำหนัก เพราะวัตถุในแต่ละด้านจะไม่เท่ากัน ทำให้ความน่าจะเป็นที่ให้ผลลัพท์ในแต่ละครั้งคลาดเคลื่อนได้

Lou Zocchi เจ้าของบริษัท Gamescience ให้ความสำคัญกับลูกเต๋าที่ผลิตจากโรงงานมาก โดยรับประกันว่าลูกเต๋าของเขาไม่มีการถ่วง ยุติธรรมและไม่สึกหรอง่ายเหมือนลูกเต๋าบริษัทอื่น ลูกเต๋าที่ใช้ในคาสิโนจะมีความเที่ยงตรงมากกว่าลูกเต๋าทั่วไปที่เราใช้เล่นเกม คาสิโนที่มีชื่อนิยมใช้ลูกเต๋าอะคริลิคใสซึ่งยากแก่การถ่วงน้ำหนัก ทำใหความน่าจะเป็นที่จะได้ผลลัพธ์ต่างๆ มีความเที่ยงตรงมากขึ้น

ลูกเต๋าถ่วง สามารถทำได้หลายวิธีเพื่อการโกง อาจเพิ่มน้ำหนักให้กับบางด้าน หรือทำให้บางด้านขอบมน บางด้านขอบเหลี่ยม หรืออาจทำให้เสียรูปทรงเดิม ทำให้ผลลัพธ์ที่ได้ไม่เป็นไปตามความน่าจะเป็นจริงๆ ลูกเต๋าในคาสิโนส่วนใหญ่จะใส ทำให้การถ่วงทำได้ยากขึ้น

ลูกเต๋าถ่วง ทำให้หน้าที่เราต้องการออกมากครั้งกว่าความน่าจะเป็นจริง ลูกเต๋าถ่วงมีหลายรูปแบบ ถ้าลูกเต๋านั้นทึบ ไม่ใส เราอาจเพิ่มน้ำหนักลงไปที่ข้างใดข้างหนึ่งของลูกเต๋าได้เพื่อให้ออกแต้มชนะ หรือเราอาจใส่ตะกั่วลงไปในกระเปาะกลางลูกเต๋า และมีหลอดเล็กๆ จากกระเปาะไปยังแต่ละด้านของลูกเต๋า เราสามารถถ่วงลูกเต๋านี้โดยการวางลูกเต๋าทิ้งไว้บนโต๊ะให้ตะกั่วไหลลงไปในหลอด หรือในลูกเต๋าบางชนิด เราอาจถ่วงน้ำหนักในขั้นตอนการผลิตเลยก็ได้

ลูกเต๋าถ่วงแปร ซึ่งจะสามารถเปลี่ยนหน้าที่ถ่วงได้ จะมีการเพิ่มน้ำหนักเพียงเล็กน้อยด้วยสารที่เป็นของเหลวหนืดกึ่งของแข็ง โดยปกติมักจะใช้ขี้ผึ้ง ซึ่งจุดหลอมเหลวต่ำกว่าอุณหภูมิของร่างกายมนุษย์เพียงเล็กน้อยเท่านั้น บุคคลที่จะโกงสามารถเปลี่ยนน้ำหนักการถ่วงของลูกเต๋าได้โดยหายใจรด หรือกำไว้แน่นๆ ทำให้ขี้ผึ้งหลอมเหลวและไหลลงไปที่ด้านใดด้านหนึ่ง ทำให้โอกาสที่จะลูกเต๋าออกด้านที่ต้องการมีสูงขึ้น มีบางส่วนที่ใช้แม่เหล็กใส่ลงไปในลูกเต๋า แล้วซ่อนขดลวดเอาไว้ที่โต๊ะ เพื่อให้โอกาสออกหน้าที่ต้องการมีมากขึ้น

ลูกเต๋าอะคริลิคใส ซึ่งใช้ในคาสิโนที่มีชื่อเสียง ยากที่จะโกงได้ โดยปกติแล้วจะไม่มีผู้กล่าวหาว่าคาสิโนที่ถูกกฎหมายใช้ลูกเต๋าถ่วง เพราะคาสิโนเหล่านี้มีรายได้จากความเป็นไปได้ของเกม และพวกเขาไม่อยากเสี่ยงกับการถูกเพิกถอนใบอนุญาตคาสิโน

  

วัสดุที่ใช้ทำลูกเต๋า

ไม่มีใครรู้ว่าลูกเต๋าทรงหลายหน้าลูกแรกผลิตจากอะไร แต่ที่พบในปัจจุบัน ลูกเต๋าทรงหลายหน้าส่วนใหญ่ผลิตจากพลาสติก น้อยครั้งนักที่จะพบลูกเต๋าโลหะ ไม้ หรืออัญมณี ลูกเต๋าสมัยก่อนๆ มาจากพลาสติกอ่อนซึ่งสึกหรอง่าย เมื่อใช้ไปนานๆ ขอบและมุมจะเริ่มโค้งมนขึ้น จนกระทั่งใช้ไม่ได้ในที่สุด ลูกเต๋าที่ดีจะใช้พลาสติกที่หนา แข็งแรงทนทาน สามารถใช้ได้หลายปีโดยไม่พบการสึกหรอ Lou Zocchi เจ้าของบริษัท Gamescience ไม่เพียงรับประกันว่าลูกเต๋าจะไม่สึกหรอง่ายเหมือนบริษัทอื่นแล้ว ยังยืนยันว่าลูกเต๋าของเขาไม่มีการถ่วง และยุติธรรม

ลูกเต๋าทรงหลายหน้าสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายของเล่นทั่วไป มีหลายรูปแบบให้เลือกซื้อ ลูกเต๋าที่ใช้ในเกมสมัยนี้จะไม่มีการระบายสีตัวเลข และผู้ใช้จะระมัดระวังในเรื่องสีมาก ลูกเต๋ายี่สิบหน้าจำนวนมากมีสองส่วน แต่ละส่วนมีตัวเลขตั้งแต่ 0-9 มีส่วนหนึ่งที่ระบายสีที่ตัดกัน เพื่อบอกว่า ส่วนนี้เป็นด้านสูง

  ลูกเต๋าทรงลูกบาศก์ที่ไม่ได้มีหน้าเป็นเลข 1 ถึง 6

ลูกเต๋าส่วนใหญ่ที่พบมักจะระบุค่าเป็นเลขจำนวนเต็มจากหนึ่ง (ในบางครั้งเริ่มจากศูนย์) ด้วยจุดหรือตัวเลข ลูกเต๋าประเภทเหล่านี้เป็นข้อยกเว้น

• ลูกเต๋าสี (เช่น ลูกเต๋าที่มีสีตรงกับตัวเดินหมากในเกม)


• ลูกเต๋าโปกเกอร์ ซึ่งแต่ละหน้าจะมีค่าเหมือนไพ่ กล่าวคือ
  • 9 (โพดำ ; ดำ)
  
  
  • 10 (ข้าวหลามตัด ; แดง)
  
  
  • J (น้ำเงิน)
  
  
  • Q (เขียว)
  
  
  • K (โพแดง ; แดง)
  
  
  • A (ดอกจิก ; ดำ)




• ลูกเต๋าที่เป็นตัวอักษร (เช่น ใน Boggle)


• ลูกเต๋าสองเท่า (2, 4, 8, 16, 32, 64)


• ลูกเต๋าเฉลี่ย (2, 3, 3, 4, 4, 5)


• ลูกเต๋าโกง เช่น
  • ลูกเต๋าที่มีหน้า 6 สองหน้า และไม่มี 1
  
  
  • ในแครปส์ ลูกเต๋าคู่หนึ่ง หนึ่งลูกมี 5 ทุกหน้า อีกลูกหนึ่งมีเลข 2 และ 6 ปะปนกันไป ซึ่งรับประกันว่า เมื่อทอยลูกเต๋าทั้งสองลูก ผลรวมจะต้องออกมาเป็น 7 หรือ 11 เสมอ (ซึ่งถือว่าผ่านหรือชนะ ในเกมแครปส์)




• ลูกเต๋าสามหน้า ซึ่งความจริงแล้วมีหกหน้า แต่หน้าตรงข้ามกันจะมีค่าเท่ากัน ทำให้มีเลขที่เหมือนกันสามคู่
  • ลูกเต๋า d3 ซึ่งแต่ละหน้าระบุเลข 1, 2 และ 3
  
  
  • ลูกเต๋าฟัดจ์ ซึ่งมีสองหน้าเป็นเครื่องหมายลบ (−) สองหน้าเป็นเครื่องหมายบวก (+) และอีกสองหน้าว่าง การทอย n ฟัดจ์ ทำให้ได้ผลลัพธ์ตั้งแต่ "−n" ถึง "n" โดยอ่าน "−" ว่า "−1" และ "+" ว่า "+1" แล้วรวมผลลัพธ์จากแต่ละลูกเข้าด้วยกัน

ลูกเต๋าทั่วไปที่ไม่ได้เป็นลูกบาศก์มักจะขายเป็นชุด ชุดละห้าหรือหกลูกซึ่งรูปทรงแตกต่างกันตามทรงตันเพลโต แต่มักจะมีสีพื้นหลังและสีของสัญลักษณ์ที่เหมือนกัน

 ที่มาข้อมูล : wikipedia, fudgerpg, dek-d