เด็กพูดช้า พบบ่อยในวัยก่อนเข้าเรียน

การพูดช้าเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในเด็กวัยก่อนเข้าโรงเรียน พบได้ประมาณร้อยละ 5-15 โดยพบในเด็กผู้ชายมากกว่าเด็กผู้หญิง ประมาณ 1.5-3 เท่า สาเหตุของการพูดช้า ได้แก่ การได้ยินผิดปกติ ปัญญาอ่อน ออทิซึม สมองพิการ พัฒนาการทางภาษาผิดปกติ การเลี้ยงลูกไม่เหมาะสม ขาดการกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม และสาเหตุอื่นๆ  ทราบได้อย่างไรว่าลูกพูดช้า

โดยทั่วไปเด็กจะสามารถพูดคำที่มีความหมายได้ 1 คำขึ้นไป เมื่อผ่านพ้นวันเกิดปีแรกของเขา และเริ่มพูดเป็น 2 คำติดต่อกันเมื่อย่างเข้า 2 ขวบ อย่างไรก็ตามพัฒนาการทางภาษาเราไม่ได้ดูเฉพาะการพูดเท่านั้น หากแต่ควรคำนึงถึงทักษะที่เด็กใช้ในการสื่อสารและความเข้าใจภาษาของเด็กด้วยดังที่กล่าวไว้ข้างต้น แต่โดยทั่วไปสิ่งที่สังเกตเห็นได้ชัดคือการพูด ดังนั้นเด็กพูดช้าหมายถึงเด็กที่ไม่สามารถพูดคำที่มีความหมาย 1 คำเมื่ออายุ 18 เดือน หรือไม่พูดคำ 2 คำต่อกันเมื่ออายุ 2 ขวบ หรือไม่สามารถพูดให้ผู้อื่นเข้าใจได้ครึ่งหนึ่งที่อายุ 3 ปี ควรพาเด็กมาปรึกษากุมารแพทย์เพื่อหาสาเหตุและแก้ไขตั้งแต่ต้น เนื่องจากในวัยเด็กพัฒนาการทางภาษาเป็นพัฒนาการด้านหนึ่งที่มีความสัมพันธ์กับระดับเชาวน์ปัญญาของเด็กในอนาคต

สาเหตุของการพูดช้า

1.การได้ยินผิดปกติ ในเด็กที่มีการได้ยินผิดปกติ การพัฒนาการทางภาษาที่ล่าช้าจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของการได้ยินผิดปกติ อายุที่เริ่มมีอาการและระยะเวลาที่มีอาการ ถึงแม้เด็กอาจจะมีปัญหาเพียงแค่การได้ยินลดลงเล็กน้อย แต่ถ้าขาดความสนใจในการดูแลเอาใจใส่จากทางบ้าน เด็กก็สามารถเกิดปัญหาความล่าช้าทางภาษาได้เหมือนกัน

2.ปัญญาอ่อน หมายถึง ความผิดปกติด้านสติปัญญา และความบกพร่องของทักษะการปรับตัว และแสดงอาการก่อนอายุ 18 ปี สามารถพบได้ประมาณร้อยละ 2-3 ของเด็กทั่วไป ซึ่งภาวะปัญญาอ่อนมักจะมีร่วมกับความพิการอย่างอื่น

3.ออทิสติก โดยเด็กในกลุ่มออทิซึม จะมีพัฒนาการทางภาษาล่าช้าและมีความผิดปกติในการพัฒนาทางด้านสังคมและพฤติกรรมและมีพฤติกรรมซ้ำๆ มักวินิจฉัยได้ก่อนอายุ 3 ปี

4.สมองพิการ ภาวะที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว และท่าทางการทรงตัว ซึ่งเกิดจากพยาธิสภาพของสมอง เด็กสมองพิการ ในบางรายจะมีปัญหาเรื่องการใช้ภาษาและการพูดร่วมด้วย 

5.พัฒนาการทางภาษาผิดปกติ หมายถึง มีความผิดปกติของการพูดและหรือการใช้ภาษา โดยที่พัฒนาการทางด้านอื่นปกติ เด็กกลุ่มนี้ความสามารถทางสติปัญญามักเป็นปกติ ในสมัยก่อนเด็กที่พูดช้าและมีความเข้าใจภาษา ปกติเรามักเรียกว่าเด็กพูดช้าปากหนัก โดยทั่วไปพบประมาณ 5-10% ของเด็กวัยก่อนเข้าโรงเรียน พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิงประมาณ 3:1 สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดพัฒนาการทางภาษาผิดปกติยังไม่ทราบแน่ชัด ในเด็กที่มีความล่าช้า ทั้งด้านการแสดงออกและความเข้าใจภาษามีแนวโน้มที่จะมีความบกพร่องด้านการเรียนโดยเฉพาะด้านการอ่าน ส่วนใหญ่มีประวัติครอบครัวว่าพูดช้า เป็นต้น

6.การเลี้ยงดูไม่เหมาะสมและขาดการกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม หากเด็กมีแนวโน้มพูดช้าพบว่าการเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสมและขาดการกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม เป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งเสริมให้เกิดการพูดช้าได้เช่นผู้เลี้ยงดูไม่ช่างพูดปล่อยให้เด็กเล่นของเล่น หรือดูโทรทัศน์ วีดีโอตามลำพังเป็นต้น