เข้าใจพัฒนาการลูกวัย Toddler
ช่วงอายุ 1-3 ปี ถือเป็นช่วงที่เด็กมีความเป็นตัวของตัวเอง (Autonomy) ด้วยพัฒนาการที่ลูกพูดได้ เดินได้ กินได้ และกำลังสนุกอยู่กับการทดลองที่จะทำอะไรด้วยตัวเอง ช่วงวัยนี้จึงถือเป็นวัยที่เหมาะกับการบ่มเพาะความเชื่อมั่นและความเป็นตัวของตัวเองให้ลูกค่ะ
พ่อแม่เชื่อ ...ว่า หนูทำได้
“หนูทำได้” หากคุณพ่อคุณแม่ได้ยินลูกพูดแบบนี้แล้วล่ะก็ อย่าเพิ่งคิดว่า “จริงหรือ?” แล้วห้ามไม่ให้ลูกทดลองทำอะไรด้วยตัวเองนะคะ เพราะลูกวัย Toddler เขาเริ่มมีความรู้สึกอยากรับผิดชอบชีวิตประจำวันของตัวเองบ้าง อยากมีส่วนร่วมในการทำอะไรในบ้านบ้าง ด้วยการพยายามทำทุกอย่างที่เขาเคยเห็นคนในบ้านทำ และเริ่มมีทัศนคติที่ดีกับสิ่งที่ต้องทำเป็นประจำค่ะ
หากลูกส่งสัญญาณความพร้อมมาแบบนี้แล้ว อย่ามัวรอช้าค่ะ รีบหากิจกรรมสำหรับฝึกฝนให้ลูกมีความเชื่อมั่นในตัวเอง ซึ่งถือเป็นทุนที่จะทำให้ลูกมีความมั่นใจในการทำสิ่งที่ยากขึ้นในอนาคตกันเลย
รู้ก่อนฝึก
อุปสรรคสำคัญของการฝึกฝนความเชื่อมั่นในตัวลูกวัยนี้ไม่ได้อยู่ที่เจ้าตัวเขาหรอกค่ะ หากแต่อยู่ที่ตัวคุณพ่อคุณแม่หรือผู้ใหญ่ที่อยู่รอบๆ ตัวลูกต่างหาก ก็เด็กเขาอยู่ในวัยกำลังเรียนจะกลัวอะไรล่ะคะ ผู้ใหญ่ที่มีประสบการณ์มากต่างหากล่ะที่กำลังปกป้องลูก (อาจจะเกินไป) ต่อไปนี้คือคำแนะนำสำหรับครูฝึกความเชื่อมั่นของลูกค่ะ
Dos
ดูความสนใจของลูก เพราะความอยากรู้อยากเห็นจะเป็นแรงกระตุ้นให้ลูกวัยนี้อยากทำกิจกรรมนั้น
หางานหรือกิจกรรมง่ายๆ ให้ลูกทำต้องไม่ยุ่งยากซับซ้อนจนเกินไป ไม่งั้นลูกจะถอดใจเอาง่ายๆ
ชมเชยลูกบ้าง คำชมเชยแต่พอดีจะทำให้ลูกรู้สึกถึงคุณค่าในตัวเอง และมั่นใจที่จะทำอะไรต่อไปด้วยตนเอง
เป็นแบบอย่างที่ดี ตัวอย่างที่ดีมีค่ากว่าคำสอนเสมอ
Don’ts
อย่าคิดว่าลูกทำไม่ได้ แม้จะเชื่องช้าไม่ทันใจ แต่ก็ควรให้เวลาดีกว่าไม่ให้ลอง
อย่าทำแทนลูกทุกอย่าง เพราะถ้าไม่ลองปล่อยให้ลูกทำอะไรด้วยตัวเองบ้าง ต่อไปลูกก็จะไม่กล้าทำอะไรคนเดียว
อย่าให้งานลูกมากเกินไป เพราะการทำอะไรหลายอย่างมากเกินความสามารถอาจจะทำให้ลูกเบื่อหน่ายและล้มเลิกในที่สุด
อย่าตำหนิรุนแรง เมื่อลูกทำผิดพลาด เพราะทำให้ลูกเกิดความรู้สึกที่ไม่ดีกับตัวเอง กลายเป็นคนไม่มั่นใจ ขาดความภาคภูมิใจในตัวเองและรู้สึกว่าตัวเองไม่ค่อยมีคุณค่า
กิจกรรมเสริมความเชื่อมั่น
เก็บของเล่น
เริ่มต้นกันด้วยกิจกรรมง่ายๆ ที่อาจจะทำได้ตั้งแต่ลูกยังไม่ถึงขวบเสียด้วยซ้ำ การเก็บของเล่นตัวเองหลังเล่นเสร็จ แม้ว่าลูกจะค่อยๆ หยิบทีละชิ้นเก็บลงในตะกร้า ชักช้าไม่ทันใจคุณแม่ก็ขอให้ใจเย็นๆ ไว้ก่อนนะคะ เพราะนี่คือกิจกรรมพื้นฐานเพื่อที่จะสามารถมอบหมายงานที่ยากขึ้นไปอีกนิดเมื่อลูกโตขึ้น
งานบ้านง่ายๆ
เก็บของเล่น ของใช้ เสื้อผ้าเข้าที่ ให้อาหารสัตว์เลี้ยง ล้างผัก วางรองเท้าในที่เก็บ วางช้อนส้อมบนโต๊ะฯลฯ แม้ผู้ใหญ่อย่างคุณแม่จะมองว่าเป็นเรื่องจิ๊บๆ ที่ทำได้ง่ายและไว แต่สำหรับลูกวัยซนแล้ว สิ่งเหล่านี้ยังถือว่าใหม่ และต้องใช้ความพยายามสูงเหมือนกันนะคะ
สนามเด็กเล่น
นอกจากจะเป็นสถานที่เสริมสร้างพัฒนาการทางด้านร่างกายแล้ว การได้ทดลองเล่นเครื่องเล่นที่แปลกใหม่ยังเรื่องฝึกความเชื่อมั่นในตัวเองของลูกได้ด้วย
การเน้นให้ลูกมีประสบการณ์ชีวิตด้วยตนเอง ได้ทำอะไรด้วยตัวเอง จะทำให้ลูกได้ลองผิดลองถูก เมื่อโตขึ้นจะเป็นคนกล้าคิดกล้าทำมั่นใจ รู้จักใช้เหตุผลในการตัดสินใจ และสามารถช่วยเหลือตัวเองและใช้ชีวิตให้อยู่รอดในสังคมได้ค่ะ