ความจนเป็นทุกข์จริงหรือ

พระบาลีกล่าวว่า

“ทาฬิททิยัง ทุกขัง โลเก อินาทานัญจะ วุจจติฯ ความจนเป็นทุกข์ในโลก การเป็นหนี้ก็เป็นทุกข์เช่นเดียวกัน” คนจนย่อมมีแต่ทุกข์ยาก คิดจะทำอะไรก็ยากจะเห็นทาง อยากได้อะไรก็ยากที่จะได้ หันไปพึ่งพาอาศัยใครก็ยากที่จะได้รับช่วยเหลือ เพราะโลกสมัยนี้ถือคติว่า “มีเงินนับว่าเป็นน้อง มีทองนับว่าเป็นพี่ ยากจนเงินทองพี่น้องไม่มี

 เมื่อไม่มีเงิน ต้องกู้เขามา

ก็เป็นทุกข์ เพราะเสียดอกเบี้ย ถูกเขาทวง ถูกเจ้าหนี้ตามตัว ถูกจับเข้าคุกตารางก็เพราะไม่มีเงินใช้หนี้ ก็เป็นทุกข์

จนเงินนับว่าทุกข์มากแล้ว แต่จนความดี

เป็นทุกข์ยิ่งกว่าคนไม่มีศรัทธาในพระศาสนา ปราศจากความละอายชั่วกลัวบาป เกียจคร้านโง่เขลา เรียกว่า จนความดี
 
ฉักกนิบาตอังคุตตรนิกาย ๒๒/๓๙๒ ข้อ ๑๒๕

ความจนเป็นทุกข์ในโลก
“ทำชั่วทางกาย วาจา ใจ เรียกว่า เป็นหนี้
ทำชั่วแล้วปิดบังไม่ให้ใครรู้ เรียกว่า เสียดอกเบี้ย
ทำชั่วแล้วถูกตำหนิติเตียน เรียกว่า ถูกทวงหนี้
ไปไหนมาไหนมีแต่ความร้อนใจ เรียกว่า ถูกตามตัว
เมื่อตายไปก็ตกนรกหมกไหม้ เรียกว่า ถูกจองจำจนเงินทอง
แต่อย่าจนคุณธรรม
อยู่เรือนพังยังดีมีความสุข
ดีกว่าคุกหลายเท่าไม่เศร้าหมอง
จนยังดีมีธรรมค้ำประคอง
 ดีกว่าปองทุจริตผิดศีลธรรมฯ