มักมีอาการคันรอบๆ ทวารหนัก บางครั้งรู้สึกว่าคันในรูทวารด้วย เคยถ่ายพยาธิแล้วก็ยังไม่หาย อาการคันแบบนี้เกิดได้อย่างไร
อาการคันรอบๆ ทวารหนักพบได้บ่อย โดยอาจคันที่รอบๆ หรือคันเข้าไปในรูทวารหนักก็ได้ มักจะเกิดกับเพศชายมากกว่าเพศหญิง แต่ถ้าเกิดกับเด็กและสตรีมักพบว่าจะมีอาการคันอวัยวะสืบพันธุ์ร่วมด้วย โดยสาเหตุเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัยดังนี้
1. การทำความสะอาดบริเวณนี้ไม่ดีพอ ซึ่งเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด ฉะนั้นหลังการขับถ่ายจึงต้องทำความสะอาดด้วยการชำระล้างทุกครั้ง โดยถ้าหากใช้สบู่แนะนำให้ฟอกสบู่กับมือจนเป็นฟองก่อน เพราะหากใช้ก้อนสบู่ถูโดยตรงจะเกิดอาการระคายเคืองและมีเศษสบู่ตกค้างได้ ส่วนการใช้กระดาษชำระอย่างเดียวมักจะไม่สะอาดเพียงพอและการเช็ดแรงๆ ก็จะทำให้เกิดอาการคันได้ สำหรับกระดาษชำระชนิดเปียกที่เรียกกันว่า wipes ก็จะมีส่วนผสมของยากันเสีย ซึ่งอาจจะทำให้เกิดอาการแพ้และระคายเคือง นอกจากนี้การนอนแช่น้ำสบู่ในอ่างหรือใช้สบู่ที่ใส่น้ำหอมมากๆ ก็อาจทำให้ผิวระคายเคืองและคันได้มากขึ้น
2. การรับประทานอาหารที่ใส่เครื่องเทศ อาหารรสจัด แอลกอฮอล์ กาแฟ น้ำชา เครื่องดื่มที่เป็นกรด ซอสมะเขือเทศ (Ketchups) เนยแข็ง ผลิตภัณฑ์จากนม ช็อกโกแลต ถั่ว กุ้ง และสัตว์น้ำประเภทที่มีเปลือก ก็ทำให้อาการคันทวารหนักกำเริบได้
3. อาการท้องเสียจนต้องถ่ายบ่อยๆ อาการท้องผูกจนมีก้อนอุจจาระแข็ง การเสียดสีจากเสื้อผ้า เช่น นุ่งกางเกงยีนส์คับๆ การขี่ม้า การขี่จักรยาน ริดสีดวงทวารหนัก ฝีคัณฑสูตร ล้วนมีส่วนในการทำให้คันได้ ส่วนคนที่เป็นพยาธิเส้นด้ายจะมีอาการคันมากตอนกลางคืน เพราะพยาธิตัวเมียจะคลานออกจากลำไส้มาวางไข่ที่ผิวหนังรอบทวารหนัก นอกจากนี้การติดเชื้อรา เชื้อยีสต์ แม้กระทั่งเชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดหูดหงอนไก่ หรือเริม ก็ทำให้เกิดอาการคันแบบนี้ได้เช่นกัน
4. โรคผิวหนังบางชนิด เช่น โรคสะเก็ดเงินที่มีปื้นแดงและมีขุยขาวหนา หรือโรคเซ็บเดิร์ม ซึ่งเป็นรังแคของผิวหนัง ที่มักเป็นตามร่องก้นและรอบทวารหนัก ก็ทำให้เกิดอาการคันบริเวณก้นได้บ่อย รวมถึงพบว่าโรคภายใน เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลือง โรคขาดแคลนสารไนอาซิน ภาวะขาดวิตามินเอและวิตามินดี เบาหวาน ตลอดจนอาการแพ้ยาก็ทำให้คันได้ เช่นเดียวกับผู้ที่กินยาแก้อักเสบชนิดเต็ตตราไซคลินเพื่อรักษาสิว เพราะยาจะทำลายแบคทีเรียเจ้าถิ่นที่คอยคุ้มครองผิวหนังอยู่ ทำให้เชื้อยีสต์และเชื้อแบคทีเรียแปลกปลอมโตเร็วขึ้น จึงเกิดอาการคันก้นได้บ่อย
5. ความเครียดก็ทำให้คันได้ ด้วยเหตุนี้นักบริหารระดับสูงบางคนเวลาเข้าประชุมแทนที่จะคันศีรษะกลับคันก้นแทน
คันก้น...รักษาอย่างไร ?
คำแนะนำทั่วๆ ไปสำหรับผู้ที่มีอาการคันแบบนี้คือ ควรรักษาความสะอาดบริเวณนี้ทุกครั้งที่ขับถ่ายดังที่กล่าวไปแล้วในข้อก่อนหน้านี้ นอกจากนี้ยังควรสวมกางเกงในทำด้วยผ้าฝ้ายและมีลักษณะหลวมๆ หรืออาจเป็นกางเกงในประเภทบ็อกเซอร์ ให้ลมพัดผ่านสะดวกเพื่อทำให้บริเวณนี้แห้ง
รวมถึงควรเลือกทำความสะอาดกางเกงในด้วยผงซักฟอกสำหรับ"ผิวหนังที่ระคายเคืองง่าย และไม่ควรใช้น้ำยาปรับผ้านุ่มที่มีกลิ่นหอม เพราะสารเคมีที่ตกค้างอาจทำให้ผิวส่วนนี้ระคายเคือง
รวมถึงควรหลีกเลี่ยงอาหารดังที่อธิบายไปแล้วด้วย และอาจจะลองทาครีมหรือขี้ผึ้ง 1% hydrocortisone วันละ 2 ครั้ง ถ้าคันมากตอนกลางคืนและอดเกาไม่ไหว อาจจะสวมถุงมือที่ทำด้วยผ้าฝ้ายก่อนนอน
ส่วนถ้าเครียดมากอาจต้องใช้เทคนิคการลดความเครียด เช่น การออกกำลังกาย หางานอดิเรกทำ นั่งสมาธิ หรือปรึกษาจิตแพทย์ตามความเหมาะสม เพราะความเครียดเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการคันได้จริง
ถ้าดูแลตัวเองตามที่กล่าวมาแล้ว แต่ก้นยังไม่หายคันก็ควรไปพบแพทย์ผิวหนัง เพื่อรับการตรวจว่าเป็นโรคอะไร จะได้รักษาอย่างถูกต้องเหมาะสมตามสาเหตุที่เป็
กระทู้ร้อนแรงที่สุดของวันนี้
กระทู้ล่าสุด
รูปเด่นน่าดูที่สุดของวันนี้
