สติ และ สมาธิ เพิ่มสติเพิ่มคุณภาพชีวิต

'สมาธิ' คือการจดจ่ออยู่กับสิ่ง หรืออาการเดียว เช่น ลมหายใจเข้าออก การนิ่งจ้องดูบางสิ่ง ซึ่งทำให้คลื่นสมองสั้นลงในระดับที่ต่ำกว่าอัลฟ่า ซึ่งนั่นคือทีต้าและเบต้าตามลำดับ ช่วยให้ร่างกายหลั่งเอ็นโดฟินหรือสารสุข เพิ่มภูมิชีวิต ยืดอายุให้การทำงานของสมอง และล่าสุดมีงานวิจัยรองรับว่า สมาธิ ช่วยเพิ่มซีดี4 หรือ ภูมิต้านทานในผู้ติดเชื้อ HIV

ส่วน 'สติ'คือการระลึกรู้ ในขณะที่นิ่งจดจ่อ หรือเคลื่อนไหวร่างกาย จิตใจและอารมณ์ โดยจะต้องบอกหรือติดฉลากสิ่งที่กำลังกระทำ รับรู้หรือรู้สึกขณะนี้ได้ว่าเป็นอย่างไร เช่น บอกได้ว่าขณะนี้กำลังหายใจเข้าหรือหายใจออก กำลังรู้สึกอย่างไร โกรธ ไม่พอใจ ขุ่นเคือง หงุดหงิด พอใจ สนุกสนาน ซึ่งยิ่งสามารถติดฉลากบอกอารมณ์ได้ละเอียดเท่าไร ยิ่งแสดงว่าคุณมีสติหรือรับรู้มากเท่านั้น

การรับรู้เหล่านี้อาจไม่ได้ช่วยลดคลื่นสมองเหมือนสมาธิ แต่ก็สัมพันธ์และสำคัญต่อชีวิตประจำวัน และจำเป็นต่อผู้ป่วยหลายโรค

เพิ่มสติเพิ่มคุณภาพชีวิต

เป็นที่ยอมรับกันว่า เราได้ใช้ศักยภาพของตัวเองน้อยมากในการทำงาน จัดการปัญหาต่างๆในชีวิตประจำวัน ประมาณกันว่าเราใช้เพียง 10 เปอร์เซ็นต์ของทั้งหมดที่มีอยู่ ทั้งในส่วนของร่างกายและจิตใจ

จากการทดลองให้จดจำคำต่างๆ แล้วในนึกย้อน พบว่าจะทำได้ดีมาก เมื่ออาสาสมัครอยู่ในภาวะภวังค์หรือมีสมาธิ เท่ากับว่า สิ่งที่รบกวนการใช้ศักยภาพของคนเราคืออารมณ์ ไม่ว่าจะเป็นวิตกกังวล เศร้า ท้อแท้ แม้กระทั่งดีใจจนเกินไป

'สติ'จึงกลายเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยในการบำบัดอาการทางอารมณ์ หรือเป็นการกระทำที่สืบเนื่องมาจากความไม่มั่นคงในจิตใจแบบต่างๆ ซึ่งมีส่วนสัมพันธ์ต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต

สติ...ตัวช่วยบำบัดป่วย

เพราะกายกับใจเป็นสิ่งที่แยกกันไม่ออก 'สติ' จึงมีส่วนสัมพันธ์กับการเกิดโรคที่ไม่มีเชื้อโรคบางโรค
อาการของโรค : ปวดศีรษะ ไมเกรน
สัมพันธ์กับอารมณ์ : ความโกรธ ไม่พอใจ

อาการของโรค : ปวดตึงท้ายทอย
สัมพันธ์กับอารมณ์ : เครียด กังวลใจ

อาการของโรค : ปวดตึงที่บ่า
สัมพันธ์กับอารมณ์ : กังวลใจในภาระที่รับผิดชอบ

อาการของโรค : ความดันโลหิตสูง
สัมพันธ์กับอารมณ์ : โกรธ

อาการของโรค : กระเพาะอาหารอักเสบ
สัมพันธ์กับอารมณ์ : ความวิตกกังวล ไม่อยากเผชิญหน้า

อาการของโรค : ลำไส้แปรปรวน IBS
สัมพันธ์กับอารมณ์ : วิตกกังวล ไม่อยากเผชิญหน้า

อาการของโรค : นอนกัดฟัน ปวดกราม
สัมพันธ์กับอารมณ์ : ความก้าวร้าวที่เก็บกดไว้

อาการของโรค : หอบหืด
สัมพันธ์กับอารมณ์ : เป็นความกลัว ความเหงา กลัวการพลัดพราก