ชนะได้ด้วยความดี

ชนะได้ด้วยความดี
ครั้งหนึ่ง...พระพุทธเจ้าประทับอยู่ภายใต้ร่มไม้สะเดา ณ เมืองเนรัญชรา
พร้อมด้วยภิกษุสงฆ์ประมาณ 500 รูป

มีพราหมณ์ชาวเมืองเนรัญชราคนหนึ่ง เข้าไปหาพระองค์และกราบทูล
ถามพระองค์ว่า...."ข้าพเจ้าได้ยินว่า พระสมณโคดมไม่ไหว้ไม่รับลูก
ไม่เชื้อไม่เชิญผู้เฒ่าผู้แก่ ผู้หลักผู้ใหญ่ให้นั่งบนอาสนะ ข้อนี้จักเป็นความจริงหรือ?
และถ้าเป็นจริงก็เป็นการไม่สมควรอย่างยิ่ง"

เมื่อพราหมณ์ทูลถามอย่างนี้ พระองค์ได้ตรัสตอบ และสนทนากันด้วยคำอันน่าฟังดังนี้

พระพุทธองค์: เราไม่เห็นผู้หนึ่งผู้ใดในโลก.......ที่เราควรจะกราบไหว้
พราหมณ์: ท่านพระโคดมไม่มีรสชาติ
พระพุทธองค์: ท่านว่าเช่นนั้นถูกแล้ว.....
เพราะรสคืออารมณ์ที่จับใจของโลก.....ได้แก่
รูป-เสียง-กลิ่น-รส-สัมผัส เราละได้ขาดแล้ว

พราหมณ์: พระโคดมเป็นคนไม่มีสมบัติ
พระพุทธองค์: ถูกของท่าน เพราะรูป-เสียง-กลิ่น-รส-สัมผัส
ที่จัดเป็นสมบัติเครื่องบริโภคของโลก เราละได้ขาดแล้ว

พราหมณ์: ท่านพระโคดมผู้สอนการไม่กระทำ
พระพุทธองค์: ถูกของท่านแล้ว เพราะเราสอนไม่ให้กระทำความชั่ว
ด้วยกาย วาจา ใจ ไม่ให้กระทำอกุศลทุกอย่าง

พราหมณ์: พระโคดมเป็นผู้สั่งสอนการเพิกถอน
พระพุทธองค์: ถูกแล้ว เพราะเราสอนการเพิกถอนราคะ โมหะ โทสะ
และบาปอกุศลทุกอย่าง

พราหมณ์: พระโคดมเป็นผู้มักเกลียดมักชัง
พระพุทธองค์: ที่ท่านกล่าวมานั้นเป็นการถูกอีก
เพราะเราเกลียดชังการประพฤติชั่วด้วยกาย วาจา ใจ
และบาปอกุศลทุกอย่าง

พราหมณ์: ท่านพระโคดมเป็นผู้นำฉิ-บหาย
พระพุทธองค์: ถูกอย่างที่ท่านว่าอีก
เพราะเราสอนการนำราคะ โทสะ โมหะ
รวมทั้งบาปอกุศลทุกอย่าง ฉิ-บหายไปเสียจากใจของหมู่สัตว์

พราหมณ์: ท่านพระโคดมเป็นผู้เผาผลาญ
พระพุทธองค์: ที่ท่านกล่าวเช่นนั้นเป็นความชอบยิ่ง
เพราะสิ่งอันเป็นที่ตั้งแห่งความเดือดร้อน
คือความประพฤติชั่วด้วยกาย วาจา ใจ เราละได้แล้ว
เราเผาผลาญให้มันสิ้นไปได้ด้วยปัญญา

พราหมณ์: พระโคดมเป็นผู้ไม่ผุดไม่เกิด
พระพุทธองค์: ท่านว่าเราอย่างนั้นเป็นการชอบอย่างยิ่ง ถูกจุดหมายแล้ว
เพราะการเกิดใหม่ในภพต่อๆไป อันผู้ใดละได้ขาดแล้ว
ผู้นั้นควรถูกเรียกว่าผู้ไม่ผุดไม่เกิด
การเกิดต่อไปนั้นเราละมันได้ขาดสิ้นแล้ว
ท่านจงทำในใจไว้ให้ดี เราจักกล่าวให้ฟัง.....
เหมือนอย่างไข่ไก่ 10 ฟองหรือ 12 ฟอง
อันแม่ไก่อบดีแล้ว ฟักดีแล้ว.....
ลูกไก่ตัวใดเจาะกระเปาะฟองไข่ออกได้ก่อน
ลูกไก่ตัวนั้นควรจะเรียกว่ากระไร-ว่าพี่หรือน้อง?

พราหมณ์: ควรเรียกว่าพี่ เพราะมันออกมาก่อนก็เป็นพี่ของลูกไก่ทั้งหมด
พระพุทธองค์: เราก็อย่างเดียวกัน เมื่อหมู่สัตว์อันกระเปาะไข่
คืออวิชชาหุ้มไว้แล้ว....เรากระเปาะไข่คืออวิชชา
ตรัสรู้อนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณแต่ผู้เดียว
เราจึงเป็นพี่ของโลก ผู้มีใจสะอาดเป็นพราหมณ์ที่ดีแท้

พราหมณ์ได้ฟังก็เกิดความเลื่อมใส ทูลยกย่องพระธรรมเทศนาว่า
ทรงแสดงธรรมไพเราะ เหมือนหงายของที่ค่ว่ำ เปิดของที่ปิด
บอกทางให้แก่คนหลง ตามประทีปไว้ในที่มืดให้มีดวงตาเห็นอะไรๆไว้ดังนี้
แล้วกล่าวแสดงตน เป็นอุบาสกถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะตลอดชีวิต...