ความทุกข์

ทุกข์.....เท่านั้นที่เกิดขึ้น
ทุกข์.....เท่านั้นที่ตั้งอยู่

ทุกข์.....เท่านั้นที่ดับไป
เรื่อง'ทุกข์'..กับ...'เหตุให้เกิดทุกข์' เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับ

พระพุทธศาสนาโดยตรง พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
ได้ตรัสไว้เป็นหลักการว่า...ในกาลก่อนก็ดี บีดนี้ก็ดี ตถาคต

บัญญัติแต่เรื่องทุกข์ กับความดับไม่เหลือแห่งทุกข์ เท่านั้น;
มีหลายคนอาจเข้าใจผิดว่า..ความเกิด-ความแก่-

ความเจ็บ-ความตาย.....เป็นตัวทุกข์ ซึ่งตัวทุกข์นั้นไม่ใช่
ความเกิด-ความแก่-ความเจ็บ-ความตาย...แต่เป็น

เพราะอุปทาน หรือการยึดถือในความเกิด-ความแก่-ความเจ็บ
-ความตาย...ถ้าไม่มีความยึดถือ ก็ไม่เป็นทุกข์ เช่น พระอรหันต์

หมดความยึดถือ เช่นนี้ความแก่-ความเจ็บ-ความตาย ไม่มี
แก่ท่าน แม้ว่าร่างกายของท่านอยู่ในภาวะ ที่เราเรียกว่า...

แก่-เจ็บ-ตาย อย่างนี้; แต่จิตพระอรหันต์ไม่ได้ยึดถือความแก่-
ความเจ็บ-ความตายอะไรหมด เลยไม่เป็นทุกข์

ดั่งที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า..."เบญจขันธ์ ที่มีความยึดถือ
นั่นแหละเป็นทุกข์" พระองค์กล่าวเช่นนี้...

เบญจขันธ์...หมายถึงรูปธรรม นามธรรมคือกายกับใจนี้เอง...
ดังกล่าวนี้จึงว่าเมื่อไรมีความยึดถือ.....

เมื่อนั้นก็มีความทุกข์...
ดังนั้น ตัวจริงตัวแท้ของความทุกข์...

ก็คือ'ความยึดถือ'...หรือ...'อุปทาน'...นั่นเอง...ฯ