ใบไม้หนึ่งกำมือ

ครั้งหนึ่งพระพุทธเจ้า กำลังเสด็จไปกับพระสาวกหมู่ใหญ่
เดินทางไกลผ่านป่า เมื่อนั่งพักระหว่างทาง: พระพุทธเจ้า
ได้ทรงหยิบใบไม้ขึ้นมากำมือหนึ่งจากพื้นดิน...ใบไม้แห้งที่
หล่นอยู่ตามพื้นดิน แล้วตรัสถามภิกษุทั้งหลายว่า....

ลองคำนาณดูทีว่าใบไม้กำมือหนึ่งนี้ กับใบไม้หมดทั้งป่ามัน
มากน้อยกว่ากันสักเท่าไร....ภิกษุทั้งหลายก็พอจะเข้าใจได้
ว่ามันมากกว่ากันมาก เหลือที่จะประมาณได้ ใบไม้เพียงกำ
มือเดียวกับใบไม้ทั้งป่า หรือทั้งประเทศมันมากกว่ากันอย่าง
ยิ่ง...ทีนี้พระพุทธเจ้าท่านก็ตรัสว่า...

ธรรมะที่ตรัสรู้แล้ว นำมาเปิดเผยสั่งสอนแก่ประชาชนนั้น....
เทียบได้กับใบไม้กำมือเดียว ส่วนที่ไม่จำเป็นจะต้องนำมาสั่ง
สอนประชาชนนั้น เทียบกันได้กับใบไม้ทั้งป่า.....หมายความ
ว่า ขอบเขตของการตรัสรู้นั้นกว้างขวางรู้ไปหมดอย่างทั่วถึง

แต่ที่จำเป็น...จะต้องเอามาสอนประชาชน สอนสัตว์ทั้งหลาย
นี้มีเพียงส่วนที่สำคัญน้อยๆ ส่วนหนึ่งเท่านั้น : เรียกว่ากำมือ
เดียวและที่เทียบเท่ากับใบไม้กำมือเดียวนี้คือ....
>เรื่อง...อริยสัจจ์ 4<.....

มันก็บอกอยู่ในตัวแล้วว่าเพียงพอ : คือ'ความทุกข์...เหตุให้
เกิดความทุกข์...ความดับสนิทของความทุกข์ และวิธีให้ถึง
ความดับสนิทของความทุกข์'....และที่สำคัญที่สุด ก็คือข้อสุด
ท้าย...

.ความดับทุกข์ และทางให้ถึงความดับทุกข์ คือเรื่อง...'ความดับ
สนิทของความทุกข์ กับวิธีปฏิบัติให้ถึงความดับสนิทของความ
ทุกข์...ขอให้สนใจในฐานะที่ว่าเป็นแก่นสารของเรื่องทั้งหมด....
เหมือนกับเป็นใบไม้กำมือเดียวที่จำเป็น โดยเฉพาะเรื่อง...

'ความดับไม่เหลือแห่งทุกข์กับวิธีปฏิบัติ'...คู่นี้ ควรจะจำชื่อโดย
ภาษาบาลีไว้ด้วยว่า : อันที่1 เรียกว่าทุกข์ของอริยสัจจ์...
อันที่2. เรียกว่าทุกขสมุทัยอริยสัจจ์
อันที่3. เรียกว่าทุกขนิโรธอริยสัจจ์
อันที่4. เรียกว่าทุกขนิโรธคานิมีปฏิปทาอริยสัจจ์

~~ท่านพุทธทาสภิกขุ~~
ขอนอบน้อมแด่คุณพระพุทธ คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์