เข้า-ออก....ของจิต

สติปัญญาของวิสัยโลกนั้น ถ้าไม่มีการเข้า...
มาเป็นเครื่องเทียบเคียง ก็ไม่รู้จักการออก...
ถ้าปราศจากการออก...ก็ไม่รู้จักการเข้า...
เขาหลงเรียกอาการแห่งความหมุนเวียนตอนหนึ่งว่า....

'เป็นการออก'...และอีกตอนหนึ่งว่า...'เป็นการเข้า'...
การออกในลักษณะเช่นนี้ มิใช่การออกอันแท้จริง...
หรือกล่าวให้ถูก ก็เป็นเพียงการหมุนเวียน...
ยังมิใช่เป็นการออก....

สิ่งที่อยู่นอกวงของการหมุนเวียนนั้น...
คนธรรมดา...ยังไม่รู้จัก...
สติปัญญาของเขาถูกล้อมอยู่ภายในอวนของมายาแห่งถ้อยคำ...
เขาไม่รู้จักคำว่า...'ออก'...ที่แท้จริง...

ซึ่งพระพุทธองค์ทรงใช้ในความหมายของการออกจาก...'ทุกข์'
หรือออกจาก...'วัฏฏะสงสาร'...
การออกชนิดนี้เป็นการออกจากจริงแท้...
เพราะไม่มีการกลับเข้าอีกต่อไป...

และเป็นการออกที่พุทธบริษัทต้องรู้จักหรือเข้าใจอย่างซึมซาบ...
มิฉะนั้นแล้ว...ความเป็นพุทธบริษัทนั้น...
จะไร้ความหมายโดยสิ้นเชิง...ฯ

~~พระอาจารย์ปู่พุทธทาสภิกขุ~~
ขอนอบน้อมแด่คุณพระพุทธ คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์