ศีล สมาธิ ปัญญา

       จากคำกล่าวของหลวงปู่ชาว่าไว้
     
     "อาการบังคับตนเองให้กำหนดลมหายใจ ข้อนี้เป็นศีล การกำหนดลมหายใจได้และติดต่อไปจนจิตสงบ ข้อนี้เรียกว่าสมาธิ การพิจารณากำหนดลมหายใจว่าไม่เที่ยง ทนได้ยาก มิใช่ตัวตน รู้แล้วปล่อยวาง ข้อนี้เรียกว่าปัญญา"

        ถอดความจากคำกล่าวของหลวงปู่ชาได้ว่า

        หากเราสามารถบังคับตนเองให้ปฏิบัติตามได้ โดยให้จิตนั้นไปอยู่ที่การกำหนดลมหายใจ ข้อนี้ท่านว่าจะเป็นศีล หรือข้อปฏิบัติทางกาย และการกำหนดลมหายใจนั้นสามารถปฏิบัติติดต่อกันไปได้เรื่อยๆ จนทำให้จิตสงบ ข้อนี้ท่านเรียกว่า สมาธิ  ส่วนการกำหนดลมหายใจให้รู้ว่าสิ่งนี้ไม่เที่ยง ไม่ทน หรือมิใช่ตัวตน และไม่สามราถบังคับให้ทุกสิ่งทุกอย่างที่เรามองเห็นและรู้ ให้รู้จักปล่อยวางได้ ไม่นำมายึดมั่นถือมั่นไว้ ข้อนี้ท่านเรียกว่าปัญญาหรือแสงสว่าง การรู้แจ้งเห็นจริงด้วยตัวเราเอง


   
         จากหนังสือ คติธรรมคำสอนของพระอาจรย์ดัง