อัตตา

เปลี่ยนจากความโง่หลงว่า...'มีอัตตา'...มาเป็นความเห็นอย่าง
รอบรู้และแจ่มแจ้งว่า....'ไม่มีอัตตา'...

ดังนี้ ความรู้นี้เกิดขึ้น ความไม่รู้(อวิชชา)...ก็หายไป ราคะ-โทสะ-
โมหะ....ซึ่งเกิดขึ้นจากความไม่รู้เป็นมูลฐาน ก็พลอยถูกโค่นทำลาย
สาบสูญไปด้วย จึงไม่มีการหลงผิดเป็นถูก...ไม่หลงไหลมัวเมา...

ความรู้สึกว่า...'อัตตา'...ซึ่งเป็นเหมือนต้อกระจกในตา ถูกลอกออก
อย่างเกลี้ยงเกลา, ญาณทัสนะ หรือดวงตาที่แจ่มใสก็ทำหน้าที่เห็นได้
อย่างถูกต้องตามที่เป็นจริง...รู้จักโลก...โดยประการที่มันไม่อาจย่ำยี
จิต..ให้ทุกข์ทนหม่นไหม้ ได้อีกตลอดกาลวสาน...นั่นคือแสงสว่างชนิด
ที่อาจส่องลงไปได้ถึงที่ที่แสงอาทิตย์ ซึ่งเรารับรองกันว่าไม่มีแสงอะไร
ยิ่งกว่า ส่องไปไม่ถึง...

ความโง่ถูกเพิกถอน กวาดทิ้งหมดไปจากดวงจิต...ความฉลาดแผ่
รัศมีออก สร้างความเยือกเย็น, เย็นโดยไม่ต้องรดน้ำ, แต่เย็นกว่ารด
น้ำอยู่โดยรอบ...เช่นรัศมีของดวงไฟ และนั่นคือยอดแห่งความสุข...
ซึ่งพระพุทธองค์ซึ่งเป็นบิดาของโลก ได้ทรงวางไว้เป็นบทเรียน สำหรับ
เราทั้งหลายผู้ยอมตนเป็นสาวกผู้ทำตาม โดยน้ำใสใจจริง, จะต้องพยา
ยามเอาด้วยคุณค่าแห่งการได้เกิดมาเป็นมนุษย์ทุกๆเมื่อ....

ขอให้ท่านเขยิบการถืออัตตาของท่านให้สูงขึ้นเป็นลำดับๆ : จงมองให้
เห็น แล้วพรากความรู้สึกว่า...'ของตน'.ออกมาเสียจากสังขารร่างกาย
มายึดเอา...'ศีล สมาธิ ปัญญา'...เมื่อถึงยอดของปัญญา, มันจะพราก
จากที่นั้นมายึดถือเอาที่มรรคและผลขั้นต้นๆ เป็นลำดับจนถึงชั้นยอด
ท่านจะหมดอะไรที่จะยึดถือต่อไปเอง....

เมื่อไม่ยึดถือ...'ตน' ก็ไม่มี; เพราะ...'ตน' เกิดมาจากการหลงยึดถือ....
นั่นก็คือ การมองเห็นแล้วปล่อยวาง...'อัตตา'...เสียได้,ถึงความรู้สึก...
'อนัตตา'..ได้เสวยผลสูงขึ้นมาตามลำดับดังกล่าวมาแล้ว; ซึ่งถ้าจะมอง
ย้อนหลังลงไปตามที่ผ่านมา ก็จะพบได้ด้วยตนเอง...ไม่ต้องเชื่อตามผู้
อื่นว่า...'ยอดแห่งความรู้' และ 'ยอดแห่งความสุข'...อันแท้จริง ตามที่...
พระพุทธองค์ทรงวางไว้อย่างแน่แท้....ฯ

~ท่านพุทธทาสภิกขุ~
ขอนอบน้อมแด่คุณพระพุทธ คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์