ธรรมเทศนาท่านพุทธทาสภิกขุ

>>บรรพบุรุษยึดมั่นในบุญ,กลัวบาป,สมัยนี้ตรงข้าม...

"....ถ้าจะพูดกันให้ตรงอีกทีหนึ่ง ก็อยากจะย้อนไปพูดในข้อที่ว่า
บรรพบุรุษของเรา มีความยึดมั่นถือมั่นมาก ในสิ่งที่เรียกว่า..'บุญกุศล'
ท่านเหล่านั้น ได้อาศัยคงามยึดมั่นถือมั่นที่มาก จึงได้มีจิตใจชนิดที่
เรียกว่า...มีใจบุญสุนทรทาน; เพราะว่าท่านยึดถือในสิ่งที่เรียกว่าบุญ
อย่างมาก, อย่างที่เรียกว่างมงายก็มี, อย่างที่เรียกว่าเมาบุญก็ดี
'การเมาบุญ'...ยึดมั่นในบุญนั้น ไม่ได้ทำลายความมีใจบุญสุนทรทาน
หากแต่ว่าจะทำให้เกินขอบเขต เกินประมาณ ไปเสียมากกว่า หรือถ้า
มองอีกทางหนึ่ง ก็อาจจะกล่าวได้ว่า ท่านยึดมั่นในความถูกต้องอย่างยิ่ง

คนสมัยนี้...ไม่ได้ยึดมั่นในความถูกต้องอย่างยิ่ง เหมือนกับคนสมัย
บรรพบุรุษ; เพราะว่าเราไม่กลัวบาปนั่นเอง เราไม่กลัวผิดนั่นเอง มี
จิตใจที่ตกต่ำไปแล้ว ก็ไม่กลัวบาป ไม่กลัวผิด; เพราะฉะนั้น จึงไม่ยึด
มั่นในความถูกต้อง แล้วก็ไม่ยึดมั่นในบุญ

ถ้ามองให้ละเอียดไปกว่านั้นอีก ก็จะพบว่า มีความยึดมั่นในตัวตนตาม
ประสาขอฃบุคคลที่เป็นธรรมดา ปุถุชนทั่วๆไป มีความรู้สึกเป็นตัวตน
แล้วก็ยึดมั่นในตัวตน อย่างเหนียวแน่น จึงสร้างความมีใจบุญสุนทรทาน
ขึ้นมาได้อีกทางหนึ่ง

ความยึดมั่นในตัวตนนั้น สร้างกิเลสก็ได้ : และอาจจะสร้างกิเลส
ได้มากมาย เพราะความยึดมั่นเกี่ยวกับตัวตน เมื่อเห็นแก่ตัวตนแล้ว
ก็ทำบาปทำอกุศลอย่างแรงได้, หรือว่าเห็นแก่ตัวตนแล้ว ก็ทำบุญ
ทำกุศลอย่างเหนียวแน่น ถึงขนาดที่เมามายไปก็ได้

ความยึดมั่นถือมั่นเป็นปัจจัยอันสำคัญ ที่จะทำให้มนุษย์เราเป็นอย่าง
ไรก็ได้ ขอให้สังเกตุดูให้ดี...ควรจะรู้จักสิ่งที่เรียกว่าความยึดมั่นถือ
มั่นนี้ ให้ถูกต้อง...แล้วเราก็จะชำระล้างจิตใจให้มีความถูกต้อง ใน
ความมีใจบุญสุนทรทาน...ฯ

~ขอนอบน้อมแด่คุณพระพุทธ คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์~