รู้ทันเทคโนโลยีกับธรรมะ

"...มนุษย์เราในยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะสังคมไทย มีความสัมพันธ์กับเทคโนโลยีด้านข่าวสารข้อมูล หรือตัวข่าวสารข้อมูลนั้น แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ

1. พวกตื่นเต้น คิดว่าเรานี้ทันสมัย ได้เสพข่าวสารที่ใหม่ๆ แปลกๆ ...เพียงแค่เอามาลือมาเล่าหรือวิพากษ์วิจารณ์ให้สนุกปากตื่นเต้นกัน ...เรียกว่าตกอยู่ในกระแส ถูกกระแสพัดพาไหลไปเรื่อยๆ ไม่เป็นตัวของตัวเอง

2. พวกตามทัน พวกนี้ดีกว่าพวกตื่นเต้น คือ มีข่าวสารข้อมูลอะไรเกิดขึ้นก็ตามทันหมด เอาใจใส่ติดตาม พวกนี้ก็ภูมิใจว่า เรานี่เก่ง ...ตามทัน แต่ไม่รู้ทัน ...รู้ตามข่าว แต่ไม่เข้าถึงความจริงของมัน...

3. พวกรู้ทัน นอกจากตามทันแล้ว ยังรู้เข้าใจเท่าทันมันด้วย ว่ามันเป็นมาอย่างไร มีคุณ มีโทษ มีข้อดี ข้อเสียอย่างไร จะมีท่าทีอย่างไรให้ได้ประโยชน์ โดยไม่ถูกครอบงำ

4. พวกอยู่เหนือมัน พวกนี้ยิ่งกว่ารู้ทันอีก คิดขึ้นไปอยู่เหนือกระแส เป็นผู้ที่สามารถจัดการกับกระแสได้ ...เป็นผู้สามารถใช้การเปลี่ยนแปลงให้เป็นประโยชน์ และเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง มีความสัมพันธ์กับข่าวสารข้อมูลแบบเป็นนาย...

ในด้านโทษของข้อมูลข่าวสารนั้น ขอพูดสั้นๆ กราดไปเลยว่า ยังมีภาวะตื่นตูมเหมือนกับอยู่ในยุคข่าวลือ ทั้งที่อยู่ในยุคข่าวสารข้อมูล คนยังหลงงมงายกันมาก กลายเป็นว่า ข้อมูลยิ่งมาก โมหะยิ่งเพิ่ม คนจำนวนมากตกเป็นเหยื่อ โดยถูกเขาใช้ข้อมูลมาหลอกล่อ

ถ้าจะให้สังคมไทยเจริญพัฒนาอย่างถูกต้อง เพื่อให้เป็นสังคมที่ดีงาม หรือแม้แต่เพียงเพื่อให้เป็นสังคมที่มีชัยชนะในเวทีการแข่งขันของโลก จะต้องมีการศึกษาทั้งในระบบและนอกระบบที่พัฒนาคน โดยเฉพาะอนุชนคือ เด็กและเยาวชน หรือลูกไทยหลานไทย ให้มีลักษณะความสัมพันธ์กับเทคโนโลยีดังต่อไปนี้

1. คนไทยจะต้องมองเทคโนโลยีในความหมายว่า เป็นปัจจัยหรือเครื่องช่วยในการสร้างสรรค์ มากกว่าจะมองในความหมายว่า เป็นเครื่องบำรุงบำเรอเสริมความสะดวกสบาย

2. สังคมไทยจะต้องเป็นสังคมผู้ผลิตเทคโนโลยีให้มากขึ้น และเป็นสังคมของผู้บริโภคเทคโนโลยีให้น้อยลง

3. คนไทยโดยเฉพาะเด็กและเยาวชนไทยจะต้องใช้เทคโนโลยีเพื่อการศึกษาและสร้างสรรค์ มากกว่าจะใช้เทคโนโลยีเพื่อการเสพบริโภค

4. คนไทยโดยเฉพาะเด็กและเยาวชนไทย จะต้องหาความสุขจากการใช้เทคโนโลยีทำการสร้างสรรค์ มากกว่าจะหาความสุขจากการเสพเทคโนโลยี

ต่อไปในแง่ของธรรมชาติแวดล้อม งานของเราคือ ทำอย่างไรเราจะใช้เทคโนโลยีเอาชนะประโยชน์จากธรรมชาติโดยไม่เบียดเบียนและทำลายธรรมชาติ ให้การได้ประโยชน์จากธรรมชาติเป็นการเกื้อกูลธรรมชาติด้วย"



จากสมุดบันทึกธรรม พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
คัดลอกจาก...วัดมงคลรัตนาราม ฟอร์ท วัลตัน บีช ฟลอริดา


จาก..ธรรมจักร