มติชนรายวัน วันที่ ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๓
ความคิดที่อันตราย
พระไพศาล วิสาโล
ในการบรรยายคราวหนึ่ง ข้าพเจ้าได้รับคำถามจากแพทย์หญิงท่านหนึ่งว่า
หากผู้ป่วยใกล้เสียชีวิต เธอควรทำอย่างไร เนื่องจากมีผู้เตือนว่า
หากเธอช่วยเหลือเขา จะเป็นการแทรกแซงกรรมของเขา
การกระทำของเธอนั้นแม้เป็นบุญ ก็เป็น ...บุญสีดำ... ซึ่งจะเป็นผลร้ายต่อเธอ
แม้ข้าพเจ้าไม่เคยได้ยินเรื่อง ...บุญสีดำ...มาก่อน (คุ้นแต่คำว่า กรรมดำ กรรมขาว)
แต่ไม่รู้สึกแปลกใจกับความเห็นดังกล่าว เนื่องจากระยะหลังได้ยินบ่อยขึ้น
ก่อนหน้านี้ก็ได้ยินอาจารย์พยาบาลท่านหนึ่งพูดว่า
การช่วยเหลือผู้ป่วยระยะสุดท้ายนั้น
อาจทำให้...เจ้ากรรมนายเวร...ของเขาไม่พอใจ และมาทำร้ายเราได้
เธอมีความเห็นว่า คนใกล้ตายนั้นกำลังชดใช้กรรม
ดังนั้นจึงควรปล่อยให้เขารับกรรมไป เธอคงหมายความต่อไปว่า
หากเขายังไม่หมดบุญหมดกรรม ก็คงยังไม่ตายง่าย ๆ
ความคิดที่ว่า คนใกล้ตายนั้นกำลังชดใช้กรรม
ดังนั้นเราจึงควรปล่อยเขาไป (ตามบุญตามกรรม)
ไม่ควรยื่นมือไปช่วยเหลือเขา
เป็นความคิดที่อันตรายมาก เพราะถ้าเห็นด้วยกับความคิดนี้
ต่อไปเมื่อเห็นใครกำลังจมน้ำตาย เราก็ไม่ควรไปช่วยเขา
เห็นคนประสบอุบัติเหตุบนท้องถนน นอนรอความตาย
ก็ไม่ควรพาเขาส่งโรงพยาบาล
เห็นใครที่กำลังตายเพราะน้ำท่วมไฟไหม้
ก็ต้องปล่อยเขาไป ถือเสียว่าเป็นกรรมของสัตว์
ถ้าคิดต่อไปตามตรรกะของความเชื่อดังกล่าว ก็หมายความว่า
ใครที่กำลังประสบความทุกข์ยากเดือดร้อน
แม้จะยังไม่ใกล้ตาย เราก็ไม่ควรช่วยเขา
เพราะเขากำลังใช้กรรม(ที่อาจทำไว้ในอดีตชาติ)
หากเห็นผู้หญิงกำลังถูกฉุดคร่าอนาจารหรือกระทำชำเรา
ก็ควรนิ่งเฉยหรือทำเป็นไม่รู้ไม่เห็น เห็นคนหิวโหย หรือประสบภัยพิบัติ
ก็ต้องปล่อยเขาให้เขาเผชิญทุกข์ตามลำพัง
ความคิดดังกล่าวถ้ามองให้สุดสาย ก็เห็นได้ไม่ยากว่า
ถ้าคนไทยคิดแบบนี้กันหมด เมืองไทยก็เป็นอื่นไปไม่ได้
นอกจากเป็นดินแดนอนารยะสมบูรณ์แบบ
เพราะผู้คนอยู่อย่างตัวใครตัวมัน ไม่มีความเมตตาปรานีต่อกันเลย
แม้จะไม่มีความรู้ทางพุทธศาสนาโดยเฉพาะเรื่องกฎแห่งกรรมเลย
ก็น่าจะเห็นได้ไม่ยากว่าความคิดดังกล่าวมีจุดอ่อนอย่างมาก
ใครก็ตามที่มีความคิดดังกล่าว ลองนึกภาพว่าหากลูกสาว
หรือน้องสาวของตน ถูกฉุดคร่าอนาจารหรือทำร้าย
ถ้ามีคนเห็นเหตุการณ์ต่อหน้าต่อตา
คุณอยากให้คนเหล่านั้นนิ่งเฉยหรือไม่ และหากเขานิ่งดูดาย
โดยให้เหตุผลว่า ลูกสาวหรือน้องสาวของคุณกำลังใช้กรรม
จึงไม่อยากแทรกแซงกรรม คุณจะรู้สึกกับคนเหล่านั้นอย่างไร
จะว่าไปแล้วไม่ต้องคิดให้ไกลตัว คนที่มีความคิดดังกล่าว
หากเห็นลูกของตนกำลังถูกทำร้ายอยู่ต่อหน้า
คุณจะอยู่นิ่งเฉยเพราะเห็นว่าลูกกำลังชดใช้กรรมหรือไม่
ถ้าคุณไม่ยอมนิ่งเฉย อีกทั้งไม่อยากให้ใครนิ่งเฉยปล่อยให้ลูกของคุณ
ถูกทำร้ายด้วยเหตุผล ดังกล่าว ควรหรือไม่ที่คุณจะนิ่งเฉย
เวลาเห็นลูกของคนอื่นเดือดร้อนหรือกำลังจะตายด้วยเหตุผลเดียวกัน
ความคิดดังกล่าวนอกจากจะทำให้ผู้คนไม่อยากเป็นพลเมืองดีแล้ว
ยังทำให้คนไทยไม่อยากทำหน้าที่ของตนให้ถึงที่สุดด้วย
โดยเฉพาะผู้ที่มีหน้าที่ช่วยชีวิตผู้อื่น เช่น หมอ พยาบาล
ไม่ต้องสงสัยเลยว่าหากความคิดเช่นนี้แพร่หลายในหมู่หมอและพยาบาล
อะไรจะเกิดขึ้นกับผู้ป่วยหนักหรือผู้ป่วยระยะสุดท้าย
(ที่จริงอาจต้องถามต่อไปว่า อะไรจะเกิดขึ้นกับอาชีพหมอและพยาบาล
เพราะในเมื่อเป็นอาชีพที่ต้อง...เสี่ยง...กับการถูกเจ้ากรรมนายเวร
หรือ ...บุญสีดำ...เล่นงาน จะมีอาชีพนี้ทำไม สู้ไปเป็นวิศวกร ทนายความ
หรือนักร้องนักแสดงไม่ดีกว่าหรือ)
ที่น่าเป็นห่วงก็คือ ความคิดดังกล่าวถูกขยายความให้ครอบคลุมไปถึง
ความพยายามทุกอย่างที่เป็นการช่วยชีวิตผู้คน
แม้จะไม่ใช่การลงมือช่วยด้วยตัวเอง แต่เป็นการช่วยในเชิงนโยบาย
ก็ถือว่าเป็นการแทรกแซงกรรม ที่ส่งผลให้ผู้ช่วยเหลือเดือดร้อนด้วย
เมื่อสามปีที่แล้ว แพทย์ใหญ่ท่านหนึ่งเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง
ก็มีการพูดกันในหมู่แพทย์จำนวนหนึ่งว่า
เป็นเพราะท่านผลักดันนโยบาย ๓๐ บาทรักษาทุกโรคจนสำเร็จ
ทำให้ผู้คนจำนวนมากรอดตาย
เจ้ากรรมนายเวรของคนเหล่านั้นจึงหันมาทำร้ายท่านแทน
กระทู้ร้อนแรงที่สุดของวันนี้
กระทู้ล่าสุด
รูปเด่นน่าดูที่สุดของวันนี้
