โลกียปัญญา กับ โลกุตรปัญญา

โลกิยปัญญา หมายถึง ปัญญาที่เกิดร่วมกับโลกียจิต เป็นไปกับอาสวะ

โลกุตรปัญญา หมายถึง ปัญญาที่เกิดร่วมกับโลกุตรจิต ไม่เป็นไปกับอาสวะ

.........................................................................................

โลกียจิตจิตที่ไม่ประจักษ์แจ้งลักษณะของนิพพาน คือ ไม่มีนิพพานเป็นอารมณ์

โลกุตตรจิต จิตที่มีนิพพานเป็นอารมณ์โดยดับกิเลส หรือมีนิพพานเป็นอารมณ์โดยดับกิเลแล้ว


อาสวะแปลว่า เครื่องหมักดอง หมายถึง กิเลสที่หมักหมมอยู่ในจิต ชุบย้อมจิตให้เศร้าหมอง >>
ให้ชุ่มอยู่เสมอ เรียกกันทั่วไปว่า อาสวกิเลส

อาสวะ มี ๓ ประเภท คือ

๑.กามาสวะอาสวะคือกาม ได้แก่ ความติดใจรักใคร่อยู่ในกามเป็นเหตุให้จิตเศร้าหมอง
เพราะหมกหมุ่นกังวลอยู่ร่ำไป

๒. ภวาสวะ อาสวะคือภพ ได้แก่ความติดอยู่ในภพ ในความเป็นนั่นเป็นนี่ เป็นเหตุให้จิต
หมกมุ่นอยากได้ร่ำไป

๓. อวิชชาสวะ อาสวะคืออวิชชา ได้แก่ ความไม่รู้จริง เป็นเหตุให้จิตลุ่มหลงมืดมัว เศร้าหมอง


.................................................................