วงกลมแห่งความทุกข์

"วัฏฏสงสาร" นั้นอย่าเพ่อไปเข้าใจว่า เป็นเรื่องการเวียนวน ชาติโน้น

ชาตินี้ ชาตินั้นแต่อย่างดียว ที่แท้จริงกว่านั้น เป็นเรื่องการเวียนวนของ

สิ่ง ๓ สิ่ง คือ ความอยาก การกระทำตามความอยาก-ผลอย่างใดอย่าง

หนึ่งที่ได้มาจากการกระทำนั้น-แล้วไม่สามารถหยุดความอยากได้ เลย

ต้องอยากอย่างใดอย่างหนึ่งต่อไป-แล้วก็กระทำอีก-ได้ผลมาอีก-เลยส่ง

เสริมความอยากอย่างใดอย่างหนึ่งต่อไปอีก เป็นวงกลมอยู่อย่างนี้ไม่มีที่

สิ้นสุด ท่านเรียกว่า วัฏฏะ หรือ วัฏฏสงสาร เพราะเป็นวงกลมที่เวียนวน

ไม่มีที่สิ้นสุดลงได้

คนเราต้องทุกข์ทรมาน ก็เพราะติดอยู่ในวงกลมนี้เอง ถ้าใครหลุดออก

จากวงกลมนี้ได้ ก็เป็นอันว่าพ้นไปจากความทุกข์ทุกอย่างโดยแน่นอน

(นิพพาน)


 คัดจาก คู่มือมนุษย์ โดยท่านพุทธทาสภิกขุ