การมีสติอยู่กับปัจจุบัน
สติ คือ การระลึก แต่ไม่รู้สึก สัมปชัญญะ ทำหน้าที่รู้สึก แต่ไม่ได้ทำหน้าที่ระลึก พอเอาทั้งสองมารวมกัน เรียกว่า สติสัมปชัญญะ แปลว่า ระลึกรู้ ดังนั้น การปฏิบัติธรรมที่ถูกต้องตามที่พระพุทธเจ้าทรงสอน ก็คือการตามสังเกตใจ เพื่อพัฒนาการระลึกรู้ ถ้ามีสติระลึกถึง สัมปชัญญะก็เกิดขึ้นทำหน้าที่รู้สึก พระพุทธเจ้าทรงตรัสว่า สติสัมปชัญญะเป็นธรรมที่มีอุปการะมาก สติสัมปชัญญะเป็นธรรมที่มีอุปการะต่อการรู้ธรรมชาติจริงของจิต สติสัมปชัญญะ มีอุปการะต่อปัญญา เพราะเมื่อมีสติสัมปชัญญะแล้วจะเกิดปัญญา มีความรอบรู้ในสิ่งสองสิ่ง คือ รู้ความรู้สึก คือ "จิต" ตามความเป็นจริง และรู้สิ่งที่มาให้จิตได้รับรู้ คือ "อารมณ์" ตามความเป็นจริงตามที่ได้กล่าวมาแล้ว