เทพแห่งดนตรีเทพเจ้าแห่งดุริยางคศิลป์ 3 องค์

จะถือว่ามีเทพเจ้าเป็นครูในศิลปะนั้น ๆ ผู้ศึกษาจะต้องทำความเคารพครูหรือถวายตัวเป็นศิษย์ เรียกว่า พิธีไหว้ครู ก่อนที่จะทำการเรียนเสมอ ซึ่งอาจ

หรือในบางครั้งรู้จักในนาม พระเพชฉลูกรรม เป็นเทพเจ้าแห่งศิลปการช่าง เป็นนายช่างใหญ่ของเทวดา เป็นผู้ประสิทธิ์ประศาสตร์เครื่องดนตรีสารพัน และถือว่าพระวิศวกรรมเป็นเทพผู้บันดาลให้เกิดเสียง และเป็นแบบฉบับในการบรรเลงสืบมา

ลักษณะหัวโขนที่เป็นตัวแทนพระวิศวกรรม มี 2 ลักษณะ คือ ลักษณะศีรษะโล้นวาดรูปดอกไม้บนศีรษะ และศีรษะทรงเทริดน้ำเต้า เป็นหน้าสวม ลักษณะใบหน้า

เป็นผู้สร้างพิณขึ้นเป็นคันแรก เป็นตนในมหาฤาษีทั้งสิบ เกิดจากพระนลาฏของพระพรหม เป็นคนธรรพจำพวกหนึ่ง ซึ่งมีความดีเกินกว่าจะเป็นมนุษย์แต่ยังไม่เพียงพอที่จะเป็นเทวดา อาศัยอยู่ระหว่างสวรรค์กับโลกมนุษย์ มีความชำนาญในการขับร้องและเล่นดนตรี มีหน้าที่บรรเลงดนตรีให้ความสำราญและขับกล่อมเทพยดา

ลักษณะหัวโขนที่เป็นตัวแทนพระปรคนธรรพ มี 2 ลักษณะ คือ หน้าสีเขียวช่อแค เป็นหน้าสวมมงกุฎยอดบวช ปาก จมูกเหมือนมนุษย์ ส่วนตาจระเข้หรือตานกนอน และอีกลักษณะคือ หน้าสีส้มหรือสีปูนแห้ง เป็นหน้าสวมใบหน้า หน้าเหมือนมนุษย์เขียนลายทักษิณาวรรตใส่ยอดชัย

เป็นเด็กเลี้ยงโค ช่วงที่เป็นมนุษย์ได้สร้างสาธารณะประโยชน์มากมาย ได้บังเกิดเป็นเทพบุตรในชั้นจตุมหาราช ชื่อว่า "ปัญจสิขคนธรรพเทพบุตร" กายเป็นสีทอง มีกุณฑล ทรงภูษาสีแดงประดับด้วยนิล เป็นพระพุทธอุปัฏฐากในพระพุทธบาทยุคล มีความสามารถในเชิงดีดพิณ และขับลำนำ ซึ่งพิณของพระปัญจสีขรมีลักษณะรูปพรรณเลื่อมเหลือง ดั่งผลมะตูมสุก ตระพองพิณเป็นทองทิพย์ คันพิณทำด้วยแก้วอินทนิลมณี มี 50 สาย ทำจากเงิน ลูกบิด (เวทกะ)ที่สอดสายพิณอยู่ปลายคันทำด้วยแก้วประพาฬ

ลักษณะหัวโขนที่เป็นตัวแทนพระปัญจสีขร มียอดมงกุฎน้ำเต้า 5 ยอด เป็นหน้าสวม ขาว ลักษณะใบหน้าเหมือนมนุษย์