เรื่องของรส( อาหาร )

ตั้งแต่โบราณกาลมาแล้ว  เราจัดให้รสเป็นประสาทชนิดหนึ่งในห้าชนิดประสาท สัมผัสอีกสี่ชนิด  คือ  สัมผัส  กลิ่น  การมองเห็น  และการได้ยินเสียง   ประสาทที่รับรสอยู่ที่ลิ้นเท่านั้น

แปลกแต่จริงอาหารที่ปรุงขึ้นวิเศษหลายร้อยพันชนิด  ลิ้นจะรับรสได้เพียงสี่รสเท่านั้น  เราจะไม่รู้รสอื่นใดนอกเหนือไปจากรสเค็ม  รสหวาน  รสเปรี้ยว  และรสขมเลย

การที่ลิ้นของเรารับรสได้ก็เพราะที่ผิวหน้าลิ้นมีเซลล์สำหรับรับรสมากกว่า 15,000  เซลล์  ที่เซลล์เหล่านี้จะมีเส้นประสาทต่อโยงไปยังสมอง  ดังนั้นเมื่อเรากินอาหาร  อาหารเริ่มย่อยที่ลิ้น  ดังนั้นพอเราใส่อาหารเข้าปาก  เซลล์ที่ผิวหน้าลิ้นก็ทำงานส่งรสอาหารนั้นไปให้สมองรับทราบ

เซลล์ที่รับรสมิใช่มีอยู่ปะปนกันไปทั้งแผ่นลิ้นแต่จะแบ่งกัน อยู่กันเป็นเขตๆ  เซลล์ที่รับรสเค็มจะอยู่ที่ปลายลิ้น  เซลล์รับรสหวานอยู่ตามขอบปลายลิ้น  เซลล์รับรสเปรี้ยวจะอยู่ด้านข้างของลิ้น  และ  เซลล์รับรสขมอยู่โคนลิ้น   ดังนั้นถ้าเราเอาของขมๆ  เช่นยา  แตะไว้ที่ปลายลิ้น  เราก็จะไม่รู้สึกว่ายานั้นขม  ทั้งนี้เพราะบริเวณที่แตะยาขมนั้น  ไม่มีเซลล์รับความขมอยู่  ของขมๆ  เราจะรู้สึกก็ต่อเมื่อเรากลืน ของนั้นลงลำคอ  เอาปลายลิ้นแตะมะนาวเราก็จะไม่รู้สึก ว่าเปรี้ยวเลย  และถ้าเราใช้กลางลิ้นแตะอาหารเราก็จะไม่ได้รสใดๆ  ทั้งสิ้นนี่เป็นเพราะตรงบริเวณกลางลิ้นนั้นไม่มีเซลล์รับรสอาหารเลย

สิ่งที่จะช่วยเสริมให้ได้รสอาหารดีขึ้น  คือ  กลิ่น  เช่นถ้าเราเป็นหวัดคัดจมูกไม่ได้กลิ่นอาหารเราก็จะพลอยไม่ค่อย รู้รสของอาหารนั้นไปด้วย

ร้อนจัดหรือเย็นจัดเป็นสิ่งขัดขวางในการรับรสเป็นอย่างมากถ้ามิตรไม่เคยกินอาหาร-
ร้อนจัด ก็แสดงว่ามิตรไม่เคยรู้รสอาหารทุกรส  ในทำนองเดียวกัน  ถ้าเราเอาก้อนน้ำแข็ง วางลงบนลิ้นตอนแรกเราจะรู้สึกเย็นแต่ลิ้นไม่รู้รสจนกว่าลิ้นจะได้รับความ อบอุ่นนั่นคือจะรู้รสต่อเมื่อน้ำแข็งที่ใส่บนลิ้นละลาย