3 โรคหายได้ไม่ต้องใช้ยาปฏิชีวนะ

     โรคหวัด คืออาการเจ็บคอ น้ำมูกไหล จาม แน่นจมูก ไอ เสียงแหบ เคืองตา ปวดศีรษะ ตัวร้อน โรคหวัดเป็นโรคที่หายได้เองโดยไม่ต้องใช้ยาปฏิชีวนะ เพราะมีสาเหตุจากการติดเชื้อไวรัส ในขณะที่ยาปฏิชีวนะเป็นยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียจึงเป็นการใช้ยาไม่ตรงกับสาเหตุการเกิดโรค การรักษาจึงไม่เกิดผล

     มีไวรัสมากกว่า 200 สายพันธุ์ที่เป็นสาเหตุของโรคหวัด หวัดจึงเป็นโรคที่พบได้บ่อยที่สุดในคนทุกคน ภายในเวลา 1 ปี คนอเมริกัน 9 ใน 10 คนจะเป็นหวัดอย่างน้อย 1 ครั้ง ผู้ใหญ่อาจเป็นหวัดได้ 2-4 ครั้งต่อปี

    เด็กอาจเป็นหวัดได้บ่อยถึง 6-10 ครั้งต่อปี ซึ่งครึ่งหนึ่งของเด็กที่ป่วยไปโรงเรียนไม่ได้มีสาเหตุจากโรคหวัด เด็กอายุ 2-6 ปี เป็นหวัดบ่อยเป็น 2 เท่าของเด็กอายุ 9 ปี และเด็กอายุ 9 ปี เป็นหวัดบ่อยเป็น 2 เท่าของเด็กอายุ 12 ปี

    จากข้อมูลข้างต้นจึงประมาณได้ว่า ผู้คนอาจเป็นหวัดได้มากถึง 200 ครั้งตลอดช่วงอายุขัยของตน โดยมีระยะเวลาการเป็นโรคเฉลี่ยประมาณ 7 วัน

    แพทย์จะสั่งจ่ายยาปฏิชีวนะต่อเมื่ออาการหวัดไม่ดีขึ้นใน 1-2 สัปดาห์หรือมีอาการเพิ่มเติมที่แสดงถึงการติดเชื้อแบคทีเรีย

      โรคท้องร่วง และอาหารเป็นพิษ เป็นอีกโรคที่พบได้บ่อยในคนไทยทุกคน การเพาะเชื้อจากอุจจาระของผู้ป่วยโรคท้องร่วงส่วนใหญ่จะไม่พบเชื้อแบคทีเรียได้แก่ซัลโมเนลลา ชิกเกลลา แคมไพโรคแบคเตอร์ หรือเชื้ออีเทค แสดงว่าโรคท้องร่วงส่วนใหญ่ไม่ได้มีสาเหตุจากเชื้อแบคทีเรีย โดยอาจเกิดจากเชื้อไวรัส หรือเกิดจากพิษที่ปนเปื้อนในอาหาร หรือยาบางชนิด การใช้ยาปฏิชีวนะจึงไม่ใช่สิ่งจำเป็น ยกเว้นผู้ป่วยมีไข้ ถ่ายอุจจาระเป็นมูกเลือด หรือตรวจพบเม็ดเลือดขาวในอุจจาระ เป็นต้น

      บาดแผลเลือดออกต่างๆ จากอุบัติเหตุทั้งที่ต้องเย็บแผลหรือไม่ต้องเย็บแผล เกือบทั้งหมดหายได้เองโดยไม่ต้องใช้ยาปฏิชีวนะ



     การงดเว้นการใช้ยาปฏิชีวนะในโรคทั้ง 3 ได้แก่ หวัด-เจ็บคอ ท้องร่วง และแผลเลือดออก เป็นเป้าหมายสำคัญในการรณรงค์ของโครงการ Antiobiotics Smart Use เพื่อให้คนไทยมีสุขภาพดี โดยไม่ต้องใช้ยาปฏิชีวนะอย่างไร้เหตุผล