วัฏจักรสุริยะใหม่เริ่มต้น

วัฏจักรสุริยะใหม่เริ่มต้น


เมื่อวันที่ 4 มกราคม 2551 นักดาราศาสตร์ได้พบจุดมืดบนดวงอาทิตย์ที่มีขั้วแม่เหล็กสลับกับวัฏจักรที่ผ่านมา นับเป็นการเริ่มต้นวัฏจักรใหม่อย่างเป็นทางการ

การเกิดกัมมันตภาพต่างๆ บนดวงอาทิตย์
 
เช่น จุดมืด การลุกจ้า มีความถี่และความรุนแรงเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นวัฏจักร โดยมีคาบ 11 ปี วัฏจักรที่ผ่านมาคือวัฏจักรที่ 23 ซึ่งมีช่วงที่กัมมันตภาพสูงสุดอยู่ราวปี 2543-2544 และลดลงมาจนอยู่ในช่วงต่ำสุดมาเป็นเวลาหลายเดือนแล้ว

กัมมันตภาพที่นักดาราศาสตร์ใช้เป็นตัวชี้วัดวัฏจักรสุริยะคือ

จุดมืด แต่ละวัฏจักรของแต่ซีกดาว จะมีขั้วแม่เหล็กตรงข้ามกันเสมอ เมื่อใดที่พบจุดมืดคู่ที่มีขั้วแม่เหล็กตรงข้ามกับวัฏจักรก่อนหน้า ก็จะถือว่าวัฏจักรใหม่เริ่มขึ้น การเริ่มวัฏจักรครั้งนี้ถือว่ามาเร็วกว่าที่คาดเล็กน้อย เมื่อปีที่แล้ว นักดาราศาสตร์จากหลายหน่วยงานได้คาดการณ์ไว้ว่า วัฏจักรที่ 24 จะเริ่มขึ้นราวเดือนมีนาคม 2551

จุดมืดจุดแรกที่มาเปิดฤดูที่พบ

เมื่อวันที่ 4 มกราคมนี้ เกิดขึ้นที่ละติจูด 30 องศาเหนือ มีชื่อตามระบบเรียกของโนอาว่า เออาร์ 10981 (AR10981) หรือเรียกแบบย่อว่า จุด 981 จุดนี้มีขนาดใหญ่เท่าโลก แต่ก็ถือว่าเป็นจุดเล็กเทียบกับจุดทั่วไปบนดวงอาทิตย์ มีอายุอยู่ได้เพียง 3 วันก็สลายไป

วัฏจักรสุริยะที่อยู่ถัดกันอาจมีการเหลื่อมเวลาเล็กน้อย ซึ่งอาจนานถึงหนึ่งปี ดังนั้น แม้วัฏจักรใหม่จะเริ่มต้นขึ้นแล้ว แต่วัฏจักรที่ผ่านมาก็อาจยังไม่สิ้นสุดเสียทีเดียว ดังนั้น ในช่วงไม่กี่เดือนข้างหน้านี้ เราอาจพบจุดมืดที่มีขั้วแม่เหล็กแบบวัฏจักรที่แล้วปะปนอยู่ก็ได้

การศึกษาวัฏจักรสุริยะมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตในปัจจุบันมาก พายุสุริยะอาจทำให้ดาวเทียมในระบบจีพีเอสหรือดาวเทียมอุตุนิยมวิทยาเสียหาย อาจทำให้ระบบสื่อสารผ่านดาวเทียมรวมถึงโทรศัพท์มือถือขัดข้อง และอาจทำให้ระบบส่งจ่ายพลังงานไฟฟ้าเสียหายดังที่เคยเกิดมาแล้วในปี 2532 ซึ่งทำให้ชาวควิเบกในแคนาดาไม่มีไฟฟ้าใช้เป็นเวลาถึง 6 วัน

นักดาราศาสตร์คาดว่า

กัมมันตภาพสุริยะจะค่อยๆ เพิ่มความรุนแรงและความถี่มากขึ้นทีละน้อยจนถึงขีดสูงสุดของวัฏจักรซึ่งน่าจะอยู่ราวปี 2554 หรือปี 2555

เครดิต :
เครดิต :เนื้อหาข่าว คุณภาพดี หนังสือพิมพ์มติชน


ข่าวดารา ข่าวในกระแส บน Facebook อัพเดตไว เร็วทันใจ คลิกที่นี่!!
กระทู้เด็ดน่าแชร์