อุทานธรรม
ของพระศาสนโศภน (แจ่ม จตฺตสลฺโล)
วัดมกุฏกษัตริยาราม
๑. อุทานธรรมของ ศ.จ. ประดิษฐ์
เป็นภาษิตคำกลอนอักษรสาร
เทศนาไทยไทยไว้เป็นทาน
แก้รำคาญฟังเล่นเย็นเย็นใจ
๒. ใครดีเราก็ดีอารีต่อ
ให้สมข้อคำบุราณที่ขานไข
มิตตะจิตต่อติดกับมิตตะใจ
ใครไม่ไยแล้วอย่าอยากให้ยากเย็น
๓. คำบุราณพาทีไว้ดีมาก
โคไม่อยากกินหญ้าอย่าเคี่ยวเข็ญ
ฝืนน้ำใจของเขาเราลำเค็ญ
ถึงคราวเป็นแล้วต้องปล่อยไปตามกาล
๔. ใครมีปากอยากปูดก็พูดไป
เรื่องอะไรก็ช่างอย่าฟังขาน
เราอย่าต่อก่อก้าวให้ร้าวราน
ความรำคาญก็จะหายสบายใจ
๕. ปิ้งปลาหมองอแล้วกลับนี่คำขำ
เจ็บแล้วจำใส่กระบาลนี่ขานไข
ผิดแล้วแก้กลับตัวเปลี่ยนหัวใจ
จะหาใครมาวอนไม่สอนตน
๖. โทษผู้อื่นแลเห็นเป็นภูเขา
โทษของเราแลไม่เห็นเท่าเส้นขน
ตดคนอื่นเหม็นเบื่อเราเหลือทน
ตดของตนถึงเหม็นไม่เป็นไร
๗. อันบ้านเรือนใหญ่โตรโหฐาน
มีเสาทานหลายต้นจึงทนไหว
เกิดเป็นคนอยู่คนเดียวก็เปลี่ยวใจ
ต้องอาศัยพวกพ้องพี่น้องนา
๘. จะหาใครเหมาะใจที่ไหนเล่า
ตัวของเรายังไม่เหมาะใจหนา
อนิจจังทุกขังอนัตตา
รู้ล่วงหน้าเสียก่อนไม่ร้อนใจ
๙. ทุกข์สุขอยู่ที่ใจมิใช่หรือ
ถ้าใจถือก็เป็นทุกข์ไม่สุกใส
ถ้าไม่ถือก็เป็นสุขไม่ทุกข์ใจ
เราอยากได้ความทุกข์หรือสุขนา
๑๐. ยามมีมันก็มีมีเหลือล้น
แล้วกลับจนมันก็จนจนจริงหนา
อนิจจังดั่งนี้ไม่ดีนา
ต้องขอลาอนิจจังดั่งนี้แล