ข้าวยำดอกไม้

ข้าวยำเป็นอาหารพื้นบ้านคู่กับคนใต้มานานแสนนาน บางทีกินกันเป็นข้าว เป็นอาหารเช้า อาหารเที่ยง อาหารเย็น กินกันได้ทั้งวัน บางทีก็กินกันเป็นอาหารว่าง ค่าที่ข้าวยำปรุงด้วยผักพื้นบ้านเป็นหลัก จึงกินกันได้ ไม่หนักท้อง กินสบายปาก เพราะเต็มไปด้วยผักสมุนไพรนานาชนิด เสริมด้วยโปรตีนจากปลาหรือกุ้ง คาร์โบไฮเดรทจากข้าว สารอาหารครบห้าหมู่ และเชิดชูรสชาตทางตา ทางลิ้น และทางจมูก ด้วยดอกไม้สดหลายอย่าง ตามฤดูกาล โดยเฉพาะดอกดาหลา ซึ่งเป็นไม้พื้นถิ่นของใต้แท้ๆ

เครื่องปรุงข้าวยำ

- ข้าวสุกสวย 3 สี จากอัญชัน ขมิ้น และใบยอ อย่างละ 1 ช้อนโต๊ะ
- กุ้งแห้งป่น หรือ ปลาป่น มะพร้าวคั่ว อย่างละ 1 ช้อนโต๊ะ
- ใบไม้หอม หั่นฝอยบางละเอียด เช่น ใบมะกรูด ชะพลู ผักแพว พาโหม ผักชีล้อม บัวบก
- ผักอื่นๆ มีตะไคร้ซอยละเอียด ถั่วฝักยาวซอย มะม่วงสับ มะนาวฝานสักชิ้น
- น้ำบูดูหวาน หรือน้ำข้าวยำสำเร็จรูป 2 ช้อนโต๊ะ พริกป่น 1 ช้อนชา
- ดอกไม้สด เช่น อัญชัน คูน กลีบกุหลาบมอญ เล็บมือนางกับเข็มเด็ดแค่ก้านยาว 1 ซม. ดาหลากลีบใหญ่ซอยบางๆ ดาหลากลีบเล็กใส่ทั้งกลีบ

วิธีปรุง

ไม่แนะนำให้ทำน้ำข้าวยำหรือน้ำบูดูหวานเอง เพราะเกรงว่าจะไม่อร่อยเท่าของใต้แท้ หาซื้อได้ไม่ยากนัก ตามห้างสรรพสินค้าทั่วไป กินข้าวยำให้อร่อย ต้องคลุกเคล้าเครื่องเคราทั้งหมดให้เข้ากันสนิท เริ่มด้วยการราดน้ำข้าวยำลงในข้าวสีสวย คลุกสักครั้งก่อน แล้วค่อยเติมของแห้งป่นทั้งหมด คลุกอีกครั้งอย่างเบามือ แล้วเสริมด้วยใบไม้หอมหั่นฝอย ตะล่อมเบาๆ จะไม่ช้ำ จากนั้น โรยดอกไม้ดอกไม้ทั้งหมด ยิ่งมาก ยิ่งสวย ยิ่งอร่อย ตักใส่จาน เคียงด้วยมะนาวฝาน

ดอกดาหลาจะมีรสเปรี้ยวอมฝาด ให้สรรพคุณในการช่วยย่อยอาหารและแก้ท้องอืด