4 โรคภูมิแพ้สุดฮิต! สังเกตได้ด้วยตัวเองก่อนสายเกินไป

โรคภูมิแพ้เป็นหนึ่งในภาวะเรื้อรังที่พบมากที่สุดทั่วไทย เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายที่ทำหน้าที่ป้องกันร่างกายจากสิ่งแปลกปลอมภายนอก เช่น เชื้อโรค สารเคมี ฝุ่น ละอองเกษร ขนสัตว์ ฯลฯ จากรายงานการเกิดภาวะภูมิแพ้ระบุว่า ประเทศไทยมีผู้ป่วยโรคภูมิแพ้จำนวนประมาณ 10-15 ล้านคน และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอีก 3–4 เท่าภายใน 5 ปี

ผลวิจัยของ บริษัท บู๊ทส์ (รีเทล) ประเทศไทย จำกัด พบว่าร้อยละ 70 ของผู้ที่มีอาการภูมิแพ้จะดูแลรักษาตัวเองเบื้องต้นโดยการปรึกษาเภสัชกร ซึ่งบู๊ทส์จึงร่วมมือกับบริษัท แกล็กโซสมิทไคล์น (ประเทศไทย) จำกัด ในการอบรมเภสัชกรให้มีความรู้ความเชี่ยวชาญ ลูกค้าสามารถรับบริการปรึกษาเรื่องโรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจและผิวหนังเบื้องต้นกับเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านโรคภูมิแพ้ได้ที่ร้านบู๊ทส์ทุกสาขา

พญ.อังครัตน์ ศุภชัยศิริกุล ฝ่ายอายุรกรรมโรคข้อและภูมิแพ้ ร.พ.มงกุฎวัฒนะ ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคภูมิแพ้ว่า “โรคภูมิแพ้เป็นหนึ่งในภาวะเรื้อรังที่พบมากที่สุดทั่วไทย โดยเริ่มเกิดขึ้นในระยะแรกตั้งแต่วัยทารก หรือเด็กเล็ก และบ่อยครั้งที่จะอยู่ไปจนตลอดชีวิต โดยโรคที่เกี่ยวกับภูมิแพ้ที่เด็กไทยเป็นมากที่สุดคือ ภูมิแพ้อากาศ 40% โรคหอบหืดถึง 13% ภูมิแพ้ผิวหนัง 10-15%”

โรคภูมิแพ้ในปัจจุบันยังไม่สามารถหาสาเหตุที่แน่ชัดได้ แต่อาจมีปัจจัยจาก

1) ทางพันธุกรรม หากพ่อหรือแม่เป็นโรคนี้ เปอร์เซ็นต์ที่ลูกจะเป็น 30% แต่หากทั้งพ่อและแม่เป็น ลูกมีสิทธิ์เป็นถึง 50%

2) สัมผัสสารก่อภูมิแพ้ ที่กระตุ้นเม็ดเลือดขาวให้ก่อเป็นภูมิแพ้ ซึ่งมีทั้ง
- สารก่อภูมิแพ้ที่มีอยู่ในบ้าน ได้แก่ ไรฝุ่น ฝุ่น แมลงสาบ ขนสัตว์ สปอร์เชื้อรา
- สารก่อภูมิแพ้ที่อยู่นอกบ้าน ได้แก่ เกสรดอกไม้ หญ้า

4 โรคภูมิแพ้ยอดฮิตที่คนไทยเป็นมากที่สุด

สำหรับโรคภูมิแพ้ที่คนไทยเป็นมากที่สุด 4 อันดับแรก ได้แก่ โรคภูมิแพ้อากาศ โรคภูมิแพ้ผิวหนัง โรคภูมิแพ้อาหาร และโรคภูมิแพ้ยา โดยโรคภูมิแพ้แต่ละชนิดก็มีอาการบ่งชี้ของอาการ เริ่มจาก

โรคภูมิแพ้อากาศ มีอาการทางจมูกซึ่งเกิดจากเยื่อบุจมูกอักเสบ คัดจมูก น้ำมูกใสๆ ไหล จาม คันจมูก คัดแน่น เป็นหวัดบ่อยๆ คันหัวตา คันขอบตา คันรูหู คันเพดานปาก แต่สำหรับผู้มีอาการเรื้อรังจะจามมากในตอนเช้าทุกวัน ขอบตาคล้ำด้านล่าง เกิดการหดเกร็งของหลอดลม-หอบหืด เพราะเจอสารก่อภูมิแพ้อย่างไรฝุ่น

โรคภูมิแพ้ผิวหนัง อาการบ่งชี้คือจะมีอาการคันมากจากการเป็นลมพิษ ผื่นแดง คันตามตัวเฉพาะตอนบ่าย-เย็น บางคนเกาเรื่อยๆ จนผิวแห้งและมีอาการผิวหนาเรื้อรัง ต้องรักษาด้วยการทายาให้ผื่นจางลง มักเป็นเกิน 1 วัน

โรคภูมิแพ้อาหาร ส่วนใหญ่คนจะแพ้เมื่อรับประทานนมวัว ไข่ และอาหารทะเล อาการจะคันคอ ลามถึงในคอ คลื่นไส้อาเจียน ท้องอืดท้องเสีย ผื่นแดง หรือหายใจติดขัด

โรคภูมิแพ้ยา กระทบกับการทำงานของหลายระบบขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการแพ้ โดย 1) อาการแพ้อ่อนๆ อาจมีเพียงลมพิษ ผื่นคัน หรือมีผื่นแดง จุดแดงหรือตุ่มใสเล็กๆ ขึ้นทั่วตัว หน้าบวมหนังตาบวม ริมฝีปากบวม มักเกิดจากการกินยาเม็ด เช่น แอสไพริน เพนวี แอมพิซิลลิน ยาประเภทซัลฟา 2) อาการแพ้ขนาดกลาง อาจมีอาการใจสั่น แน่นหน้าอก คลื่นไส้อาเจียน หรือหายใจขัดคล้ายหืด มักเกิดจากการใช้ยาฉีด 3) อาการรุนแรง จะมีอาการเป็นลม ตัวเย็น ชีพจรเบาเร็ว ความดันต่ำ และหยุดหายใจ มักเกิดหลังจากฉีดยาประเภทเพนนิซิลลิน หรือเซรุ่มในทันทีทันใด

สำหรับท่านใด ที่ฟังแล้วสงสัยว่า เอ๊ะ! เราก็เหมือนเริ่มมีอาการคล้ายๆ กับเป็นโรคภูมิแพ้เหมือนกัน แล้วอยากทราบว่าตัวเองเป็นภูมิแพ้หรือเปล่า สามารถเข้ามารับคำแนะนำปรึกษาจากเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านโรคภูมิแพ้ได้ที่ร้านบู๊ทส์ทุกสาขาทั่วประเทศ ซึ่งผ่านการอบรมภายใต้โครงการ "เสริมศักยภาพเภสัชกรในการดูแลและให้คำแนะนำผู้ป่วยโรคภูมิแพ้" จากคณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย