วัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร หรือ วัดพระธาตุดอยสุเทพ เป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองเชียงใหม่อีกวัดหนึ่ง เป็นศาสนสถานที่มีความเกี่ยวข้องกับเมืองเชียงใหม่ ทั้งในด้านประวัติศาสตร์ ความผูกพันด้านจิตใจ เป็นวัดที่ถือว่ามีความศักดิ์สิทธิ์มากวัดหนึ่งของไทย มีผู้คนจากทั่วสารทิศมานมัสการพระธาตุดอยสุเทพกันไม่ขาดสาย วัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร ตั้งอยู่บนยอดดอยสุเทพห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ไปทางทิศตะวันตกประมาณ 14 กิโลเมตร อยู่สูงเหนือระดับน้ำทะเล 1,053 เมตร ในเขตตำบลสุเทพ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ 

ดอยสุเทพ เดิมชื่อว่า “ดอยอ้อยช้าง” ส่วนชื่อดอยสุเทพที่เรียกกันในปัจจุบันนี้เป็นชื่อที่ได้มาจาก “พระฤาษีวาสุเทพ” ซึ่งเคยบำเพ็ญตบะอยู่ที่เขาลูกนี้เมื่อพันกว่าปีมาแล้ว วัดพระธาตุดอยสุเทพ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 1929 ในสมัยพญากือนา กษัตริย์องค์ที่ 8 แห่งอาณาจักรล้านนา ราชวงศ์เม็งราย พระองค์ทรงได้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ มาบรรจุไว้ที่นี่ ด้วยการทรงอธิษฐานเสี่ยงช้างมงคลเพื่อเสี่ยงทายสถานที่ประดิษฐาน พอช้างมงคลเดินมาถึงยอดดอยสุเทพ มันก็ร้องสามครั้ง พร้อมกับทำทักษิณาวัติสามรอบ แล้วล้มลง พระองค์จึงโปรดเกล้าฯให้ขุดดินลึก 8 ศอก กว้าง 6 วา 3 ศอก หาแท่นหินใหญ่ 6 แท่น มาวางเป็นรูปหีบใหญ่ในหลุม แล้วอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุลงประดิษฐานไว้ จากนั้นถมด้วยหิน แล้วก่อพระเจดีย์สูง 5 วา ครอบบนนั้น ด้วยเหตุนี้จึงห้ามพุทธศาสนิกชนที่ไปนมัสการสวมรองเท้าใน บริเวณพระธาตุ และมิให้สตรีเข้าไปบริเวณนั้น ในปี พ.ศ. 2081 สมัยพระเมืองเกษเกล้า กษัตริย์องค์ที่ 12 ได้ทรงโปรดฯให้เสริมพระเจดีย์ให้สูงกว่าเดิม เป็นกว้าง 6 วา สูง 11 ศอก พร้อมทั้งให้ช่างนำทองคำทำเป็นรูปดอกบัวทองใส่บนยอดเจดีย์ และต่อมาเจ้าท้าวทรายคำ ราชโอรสได้ทรงให้ตีทองคำเป็นแผ่นติดที่พระบรมธาตุ

ในสมัยก่อน การขึ้นไปนมัสการพระธาตุดอยสุเทพนั้น เป็นเรื่องที่ยากลำบากมาก ไม่มีถนนเหมือนปัจจุบัน ทางเดินก็แคบๆ และ ไม่ราบเรียบ ต้องผ่านป่าเขาลำเนาไพร และปีนเขา ต้องใช้เวลายาวนานถึง 5ชั่วโมงกว่า จนมีคำกล่าวขานกันทั่วไปในสมัยนั้นว่า ถ้าไม่มีพลังบุญและศรัทธาเลื่อมใสจริงๆ ก็จะไม่มีโอกาสได้กราบไหว้พระธาตุดอยสุเทพ ครูบาศรีวิชัย นักบุญแห่งล้านนาไทย มาจากวัดบ้านปาง จังหวัดลำพูน เป็นผู้เริ่มดำเนินการสร้างถนนขึ้นสู่พระธาตุดอยสุเทพ โดยมีเจ้าแก้วนวรัฐ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่สมัยนั้น เป็นผู้เริ่มขุดดินด้วยจอบเป็นปฐมฤกษ์ ตรงที่หน้าสวนสัตว์เชียงใหม่ปัจจุบัน ใกล้ๆ กับบริเวณน้ำตกห้วยแก้ว โดยเริ่มสร้างวันที่ 9 พฤศจิกายน 2477 นับเป็นเรื่องน่าอัศจรรย์มากที่การสร้าง ถนนบนภูเขายาวถึง 11 กิโลเมตร ใช้เวลาเพียง 5 เดือนกับอีก 22 วัน ทั้งๆ ที่อุปกรณ์การสร้างทางมี เพียงจอบ และเสียม เท่านั้น พิธีเปิดใช้ถนนใหม่ได้เริ่มเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2478 โดยท่านครูบาศรีวิชัย เป็นคนแรกที่นั่งรถยนต์ขึ้นดอยสุเทพตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา

กิจกรรมที่น่าสนใจในวัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร

• นมัสการพระธาตุดอยสุเทพชม
• วิวเมืองเชียงใหม่จากยอดดอยสุเทพ

สิ่งน่าสนใจอื่นๆในวัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร

• ต้นศรีมหาโพธิ์อินเดีย
• ศาลาบาตร
• พระอุโบสถวัดพระธาตุดอยสุเทพ
• วิหารพระพฤหัส
• วิหารพระเจ้ากือนา

ประเพณีที่น่าสนใจของวัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร

งานประจำปีขึ้นดอยสุเทพ ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 หรือวันวิสาขบูชา ของทุกปี

ช่วงเวลาที่เหมาะสม สำหรับการมาท่องเที่ยววัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหาร

ตลอดทั้งปี

คำแนะนำในการท่องเที่ยว

พุทธศาสนิกชนที่ไปนมัสการพระธาตุดอยสุเทพ ห้่ามสวมรองเท้าในบริเวณพระธาตุ และมิให้สตรีเข้าไปบริเวณนั้น เนื่องจากเชื่อกันว่ามีพระบรมสารีริกธาตุ ฝังอยู่ใต้องค์พระธาตุ