ถ้วย จาน ชาม ราคาถูก และไม่ได้มาตรฐาน เสี่ยงสารตะกั่วปนเปื้อนลงสู่อาหาร!

เตือนภัยสำหรับคุณแม่บ้านที่ชอบใช้ถ้วย จาน ชาม ที่ทำจากกระเบื้องเคลือบดินเผา หรือ เซรามิกที่มีลวดลายสีสันด้านใน ระวังสารตะกั่วจากสีที่ใช้เคลือบลาย หากสีไม่ได้มาตรฐาน มีความเสี่ยงสารตะกั่ว ปนเปื้อนในอาหารได้ มีผลทำให้ไอคิวต่ำ ไตพังได้

ในปัจจุบันทางกระทรวงสาธารณสุข ให้ข้อมูลว่า ขณะนี้คนไทยเสี่ยงภัยจากสารอันตรายที่ปนเปื้อนมากับอาหารบริโภคมากขึ้นโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ โดยเฉพาะภาชนะใส่อาหาร ซึ่งเป็นภัยที่อยู่ใกล้ตัวและต้องใช้ในชีวิตประจำวัน ที่ต้องระวังก็คือ สีที่ใช้เคลือบลวดลายในถ้วย ชาม กระเบื้องเคลือบดินเผาหรือที่เรียกว่าเซรามิก ซึ่งมีวางขายทั่ว ๆ ไปตามตลาดสด ตลาดนัด ชาวบ้านมักนิยมเลือกส่วนที่มีลวดลายสวยงาม แต่ไม่รู้ถึงอันตรายที่แอบแฝงอยู่ในสีที่ใช้เคลือบลวดลาย ซึ่งมีสารตะกั่วเป็นส่วนผสม ซึ่งภาชนะเหล่านี้เมื่อนำไปบรรจุอาหารที่มีความร้อน สารตะกั่วจะสลายตัวออกมาปนเปื้อนกับอาหาร โดยเฉพาะอาหารที่มีสภาพเป็นกรด และการปนเปื้อนสารตะกั่วไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะเกิดการสะสมในร่างกายโดยไม่รู้ตัว ซึ่งจะส่งผลร้ายต่อร่างายในระยะยาวได้นะคะ

สารตะกั่วที่เข้าสู่ร่างกายนั้น กว่าร้อยละ 95 มักปนเปื้อนมากับอาหาร สารตะกั่วจะมีฤทธิ์ทำลายระบบประสาทและสมอง ทำให้ความจำเสื่อม ตัวสั่น ทำลายไต ทำลายเม็ดเลือดแดง หากเป็นในเด็กเล็ก แม้ได้รับเพียงปริมาณน้อย ก็จะมีผลให้เติบโตช้า ไอคิวต่ำ เพราะสมองถูกตะกั่วทำลาย ประสิทธิภาพการเรียนรู้จะลดลง พิษเหล่านี้จะค่อยๆ สะสมในร่างกายมากขึ้นเรื่อย ๆ

นายแพทย์มานิต ธีระตันติกานนท์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า ขณะนี้กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้พัฒนาชุตรวจหาการปนเปื้อนในอาหารทั้งหมด 22 ชนิด ซึ่งรวมทั้งชุดทดสอบสารตะกั่วในถ้วย ชาม จาน ที่เป็นกระเบื้องเคลือบดินเผาด้วย วิธีการตรวจง่าย โดยใช้กระดาษทรายขูดบริเวณลวดลาย เพื่อขัดน้ำยาเคลือบออก จากนั้นใช้ไม้พันสำลีจุ่มน้ำยาที่มีสีเหลือง ถูวนไปวนมาบนสีที่เคลือบนานประมาณ 1 นาที หากสำลีเปลี่ยนสีเป็นสีชมพู แสดงว่ามีสารตะกั่ว ไม่ปลอดภัยที่จะใช้ใส่อาหารบริโภค ผลตรวจสอบมีความแม่นยำ ตรงกับการตรวจในห้องปฏิบัติการปกติ

นายแพทย์มานิต กล่าวต่อไปว่า จากการตรวจสอบถ้วย จาน ชาม เซรามิกที่วางขายในท้องตลาดทั่วไป โดยเฉพาะตามตลาดนัด หรือวางแบกะดิน ในแถบจังหวัดนนทบุรี ซึ่งมีราคาถูกประมาณชิ้นละ 10-15 บาท พบว่าภาชนะเซรามิกประเภทจานแบนที่เคลือบลวดลายสีภายใน ตรวจทั้งหมด 14 ตัวอย่าง พบสารตะกั่วทุกตัวอย่าง ส่วนจานแบนที่เป็นสีขาว ไม่มีลวดลายด้านใน ตรวจ 8 ตัวอย่าง ไม่พบสารตะกั่วทุกตัวอย่าง และจานเซรามิกที่มีสี แต่ไม่มีลวดลายด้านใน ตรวจ 7 ตัวอย่าง ไม่พบสารตะกั่วเช่นกัน

ในภาชนะเซรามิกประเภทถ้วย ชาม ได้ตรวจถ้วยที่มีสีขาว และเคลือบลายด้านใน จำนวน 15 ตัวอย่าง พบสารตะกั่วทุกตัวอย่าง ส่วนถ้วยที่มีสีขาวและไม่ได้เคลือบลวดลายด้านใน ตรวจ 3 ตัวอย่าง ไม่พบทุกตัวอย่าง เมื่อนำภาชนะกระเบื้องเคลือบที่ตรวจพบสารตะกั่ว มาตรวจยืนยันผลในห้องปฏิบัติการพบว่า มี 1 ตัวอย่างที่มีสารตะกั่วเกินค่ากำหนดตามประกาศของกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 92 (พ.ศ. 2528) แต่อย่างไรก็ตาม เราไม่ควรเสี่ยงจากการบริโภคอาหารที่มีสารตะกั่วปนเปื้อนในชีวิตประจำวันกันนะคะ ดังนั้น จึงแนะนำให้ผู้บริโภค โดยเฉพาะแม่บ้าน ในการเลือก ถ้วย จาน ชาม เซรามิกว่า อย่าเห็นแก่ราคาถูก หรือลวดลายสวยงาม

ดังนั้น วิธีเลือก ถ้วย จาน ชามที่ปลอดภัยที่สุด ควรเป็นชนิดที่ไม่มีลวดลายด้านใน หากเป็นถ้วย จาน ชามที่มีลวดลายด้านใน ลักษณะรอยลวดลายจะต้องเรียบเป็นเนื้อเดียวกันกับกระเบื้อง วิธีทดสอบง่าย ๆ เมื่อใช้มือเปล่าลูบที่ลายแล้ว จะต้องไม่สะดุดรอยนูน หากลูบแล้วสะดุด มีโอกาสเสี่ยงต่อการละลายของสารตะกั่วออกมา ถ้าสีที่ใช้ไม่ได้มาตรฐาน นอกจากนี้ ในการใช้ถ้วยชามที่มีลวดลาย หากเป็นไปได้ควรหลีกเลี่ยงการใส่อาหารประเภทที่มีฤทธิ์เป็นกรด เช่น แกงส้ม เป็นต้น เพราะกรดอาจจะสลายสีออกมาได้คะ

เห็นไหมคะว่าถ้วย จาน ชามที่เราใช้กันอยู่ ก็ส่งผลร้ายต่อร่างกายได้ อย่าเห็นแก่ของถูกกันนะคะ เลือก ถ้วย จาน ชาม ทั้งที ลงทุนเลือกซื้อ ถ้วย จาน ชามที่มีคุณภาพ มาตรฐานกันดีกว่า