เคล็ดลับ เลิกดื่มกาแฟ

หน้าแรกTeeNee อาหารสมอง อาหารสมอง เคล็ดลับ เลิกดื่มกาแฟ

ในทางการแพทย์ได้กำหนดให้มีอาการที่เรียกว่า ภาวะติดคาเฟอีน (Caffeine Dependence) เช่นเดียวกับสารเสพติดอย่างสุรา

ซึ่งภาวะดังกล่าวถูกกำหนดอยู่ในคู่มือการวินิจฉัยโรคทางจิตเวช ที่เรียกว่า DSM-IVเหตุผลเนื่องจากคาเฟอีนเป็นสารออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนกลาง โดยมีสูตร โครงสร้างคล้ายสารสื่อประสาทที่ชื่อว่า อะดีโนซีน (Adenosine) ผลก็คือทำให้สมองมีสารโดปามีน (Dopamine) และซีโรโตนิน(Serotonin)เพิ่มสูงขึ้น

สารทั้งสองตัวนี้มีฤทธิ์ทำให้สมองตื่นตัวและ ทำงานหนักขึ้น รวมถึงความรู้สึกพึงพอใจจากการดื่มกาแฟ หลังจากดื่มกาแฟแล้วคาเฟอีนจะเข้าสู่กระแสเลือดและเข้าสู่สมองภายใน 45 นาที และมีฤทธิ์อยู่ประมาณ3-5 ชั่วโมง

สำหรับเทคนิคการเลิกดื่มกาแฟ โดยเฉพาะในคนที่มีอาการติดคาเฟอีน หมอขอแนะนำวิธีการเบื้องต้น ดังต่อไปนี้

1. ให้ลดปริมาณการดื่มกาแฟในแต่ละวันลง เช่น จากที่เคยดื่มวันละ 4 แก้วให้ลดลงเหลือ 3 แก้ว แต่หากจำเป็นต้องดื่มแก้วที่ 4 ให้ชงด้วยกาแฟสกัดคาเฟอีน (Decaffeinated) จนกระทั่งร่างกาย เริ่มชินก็ลงปริมาณลงอีก

2. สำรวจว่านอกจากกาแฟแล้ว ท่านยังได้รับคาเฟอีนจากอาหารชนิดใดอีกบ้าง เช่น ชา โกโก้ ช็อคโกแลตซีเรียลรสโกโก้ เครื่องดื่มชูกำลัง เป็นต้น จากนั้นให้ลดการบริโภคทุกอย่างร่วมกับ การลดปริมาณกาแฟที่ดื่มในแต่ละวัน หรือเลิกบริโภคอาหารและเครื่องดื่มเหล่านี้

3. นอนพักผ่อนอย่างเพียงพอในตอนกลางคืน อย่างน้อย 6-8 ชั่วโมง

4. ดื่มน้ำสะอาดวันละประมาณ 1-2 ลิตร และการรับประทานวิตามินบีรวม ซึ่งจะช่วยทุเลาอาการ

อ่อนเพลีย

5. การออกกำลังกายจะช่วยให้สมองเพิ่ม ซีโรโตนิน (Serotonin) และโดปามีน (Dopamine) ได้เช่นเดียวกันกับการได้รับคาเฟอีน

6. งดดื่มแอลกอฮอล์ และงดสูบบุหรี่

7. รับประทานอาหารเช้าเพราะระดับน้ำตาลในกระแสเลือดที่เพียงพอจะช่วยให้สมองและร่างกายทำงานได้โดยไม่อ่อนเพลีย

8. หากิจกรรมหรืองานอดิเรกทำ เพื่อหลีกเลี่ยงการดื่มกาแฟและควรหลีกเลี่ยงการไปร้านกาแฟ

9. หากมีอาการปวดศีรษะระหว่างงดกาแฟ สามารถรับประทานยาพาราเซตามอลหรือแอสไพรินได้

ไม่ควรรับประทานยาแก้ปวดไมเกรนซึ่งมีส่วนผสมของคาเฟอีนอยู่

10. หากมีอาการหงุดหงิด ใจสั่น อาจจะให้วิธีอาบน้ำเย็นช่วย เทคนิคทั้ง 10 ข้อนี้ ประยุกต์จากความรู้ทางวิชาการและจากประสบการณ์การแนะนำผู้มาตรวจสุขภาพ

รวมถึงประสบการณ์ของหมอเองในการลดปริมาณการดื่มกาแฟ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะช่วยให้ผู้อ่านลดปริมาณ การดื่มกาแฟได้ แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดที่จะทำให้ประสบความสำเร็จในการเลิกดื่มก็คือ ความตั้งใจและความมุ่งมั่น ของท่านเอง