ความเครียดไม่ใช่แค่เรื่องของความคิดและจิตใจ คุณอาจบอกว่าสบายๆ แต่ร่างกายอาจบอกตรงข้ามก็ได้ บางทีที่เดี๋ยวป่วยเดี๋ยวป่วยนั่นน่ะ อาจจะเพราะเครียดมากไปก็ได้นะ
well-being
ถึงจะเหมือนเป็นเรื่องของจิตใจในการรับมือกับปัญหาต่างๆ แต่ความเครียดก็ยังเกิดจากสาเหตุอื่นเช่น สารเคมีในสมองไม่สมดุล พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมอย่างการนั่งนานๆไม่เปลี่ยนท่า การใช้ยาบางตัว ไปจนถึงพันธุกรรมก็เลยไม่ใช่เรื่องแปลกที่ไม่ใช่คนคิดมากก็ยังเครียดได้และอาจจะเครียดโดยไม่รู้ตัวซะด้วย
แล้วจะรู้ได้ยังไงล่ะว่าเครียดมั้ย?
ต่อให้คิดว่าตัวเองไม่เครียด แต่ พญ. นิศา เลาบริพัตรแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตเวชศาสตร์ จากร.พ. พญาไท 1 บอกกับเราว่าร่างกายของคุณจะส่งสัญญาณออกมาเองสิ่งที่สังเกตได้ชัดๆ ก็คืออารมณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปหงุดหงิดง่ายขึ้น โกรธง่ายขึ้น ไปจนถึงหิวบ่อยขึ้นหรือไม่ก็หมดความอยากอาหารไปเลย แต่ที่จะรู้ได้ยากหน่อยก็คือความเครียดของร่างกายที่เกิดจากกล้ามเนื้อค่อยๆ ตึงตัวขึ้นช้าๆ รู้สึกตัวอีกทีก็ตอนที่ปวดศีรษะหรือปวดระบมตามกล้ามเนื้อนั่นแหละ
The Truth!
เขาว่ากันว่าผู้หญิงจะเครียดง่ายและเครียดมากกว่าผู้ชาย แต่คุณหมอบอกเราว่าที่จริงก็เครียดพอกันนั่นแหละ เพียงแต่เซนส์ด้านความรู้สึกของผู้หญิงเราไวกว่าเท่านั้นเอง
เครียดมากๆ ร่างกายจะแย่เอา
เมื่อต่อมไร้ท่อหลั่งฮอร์โมความเครียดออกมา ระบบประสาทอัตโนมัติก็จะทำงานเร็วขึ้น ทำให้หัวใจเต้นเร็วความดันโลหิตพุ่งสูง ตามด้วยอาการนอนไม่หลับ อ่อนเพลีย อาหารไม่ย่อยประจำเดือนคลาดเคลื่อน สมรรถภาพทางเพศเสื่อม เมื่อเกิดอาการแบบนี้ซ้ำๆ ก็จะมีผลกระทบต่อร่างกายตั้งแต่ภูมิคุ้มกันที่จะอ่อนแอลงจนเป็นหวัดหรือท้องเสียได้ง่ายๆ ไปจนถึงโรคต่างๆ อย่างโรคหัวใจและหลอดเลือด
เป็นแบบนี้ได้เวลาหมอแล้ว
เมื่ออาการเริ่มหนักจนรบกวนชีวิตประจำวัน ประสิทธิภาพการทำงานลดลง นอนไม่ได้ หรือป่วยบ่อยๆ(แม้จะป่วยเล็กน้อย แต่เป็นบ่อยๆก็น่าสงสัยนะ!) ก็ควรไปหาหมอสักหน่อย จะตรวจโรคทั่วไปเพื่อดูว่าเกิดจากสาเหตุอะไรก่อนก็ได้ แต่หากมั่นใจว่าเป็นเพราะความเครียดแน่นอนจะดิ่งไปหาจิตแพทย์เลยก็ได้ ซึ่งการรักษาก็มีทั้งการทำจิตบำบัดไปจนถึงการจ่ายยาต่างๆ ขึ้นอยู่กับอาการและสาเหตุที่แท้จริงของความเครียด
อย่าซื้อยากินเอง!
แม้ยาคลายเครียดอ่อนๆ บางตัวอาจหาซื้อได้ตามร้านขายยา แต่ของพวกนี้มีฤทธิ์รุนแรง ควรถามหมอก่อนใช้…กันไว้ดีกว่าแก้
เครียดซะบ้างก็มีข้อดี!
ชีวิตนี้จะไม่มีความเครียดเลยคงเป็นไปไม่ได้ แต่ความเครียดก็มีข้อดีในแบบของมันเอง พล.ต.ญ.ศ. คลินิก พญ.จิตถนอม สุวรรณเตมีย์ อายุรแพทย์โรคประสาทวิทยา จากร.พ. เวิลด์คอลเซ็นเตอร์ ชี้ว่าส่วนใหญ่ต้นตอของความเครียดก็คือปัญหาและต่างๆ ที่ผ่านเข้ามา ถ้าเราเข้าใจ ความเครียดก็จะเป็นแรงกระตุ้นให้เราเอาชนะปัญหาได้ แต่ก็ต้องเครียดในระดับที่เหมาะสม อย่าคาดหวังสูงจนกดดันตัวเอง
ต้นตอโรคซึมเศร้า…ไม่ใช่แค่เครียด
ที่จริงแล้วโรคที่เป็นเหมือนภัยเงียบของคนยุคนี้ไม่ได้เกิดจากความเศร้าเหมือนชื่อโรค แม้ความรู้สึกด้านลบอย่างความเครียดจะเป็นต้นเหตุหนึ่ง แต่โรคนี้ก็ยังเกิดจากปัจจัยทางกายภาพ เช่นความบกพร่องของสารสื่อสมอง ทำให้สภาพจิตใจ อารมณ์ และความรู้สึกนึกคิดผิดปกติไป หรืออาจจะเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน และระดับฮอร์โมนที่ผิดปกติก็ได้ ซึ่งถ้าได้รับการรักษาละก็ อาการพวกนี้ “หายได้”