หากเอ่ยถึงผลไม้ในตำนาน โดยเฉพาะตำนานผลไม้โบราณของประเทศอินเดีย ซึ่งนอกเหนือจากมะเดื่อ มัคคะลีผล หรือ นารีผล และอื่นๆ ซึ่งแน่นอนว่า มะขามป้อม ก็เป็นหนึ่งในผลไม้โบราณเหล่านั้นด้วยเช่นกัน
มะขามป้อม คือ ผลไม้อีกหนึ่งชนิดที่มีความเกี่ยวข้องกับตำนานโบราณของประเทศอินเดีย โดยมะขามป้อมถูกเรียกในภาษาบาลีว่า ต้นอามัณฑะ หรือ ต้นอามลกะ เป็นหนึ่งในต้นไม้ในพุทธประวัติที่มีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล ซึ่งถูกกล่าถึงในพระไตรปิฎกเล่มที่ 33 พระสุตตันตปิฎก เล่ม 25 ขุททกนิกาย
มะขามป้อม เป็นผลไม้อายุรเวทของอินเดีย หรือที่เราเรียกกันว่า ทิพยโอสถ โดยเฉพาะความเชื่อในศาสนาฮินดูมีความเชื่อว่า มะขามป้อม เป็นต้นไม้ต้นแรกของโลก เป็นต้นไม้ที่มีความศักดิ์สิทธิ์ และควรค่ากว่าการเคารพเป็นอย่างมาก
นอกจากนี้ยังมีความเชื่อกันว่า มะขามป้อมเป็นแม่พระธรณีผู้หล่อเลี้ยงชีวิตมนุษย์ด้วยผลอัมลาอันทรงคุณค่า ทางโภชนาการ เชื่อกันว่ากินอาหารใต้ต้นอัมลาแล้วจะอายุยืน ผลอัมลาที่มีสรรพคุณอายุวัฒนะควรได้มาจากการปีนเก็บด้วยมือเท่านั้น