รู้จัก กฎอัยการศึก มอบอำนาจแก่ทหาร ควบคุมความสงบบ้านเมือง

เมื่อช่วงคืนวันที่ 3 ธันวาคมที่ผ่านมา ประธานาธิบดีเกาหลีใต้ ยุน ซอกยอล ได้ประกาศ "กฎอัยการศึก" แบบฉุกเฉิน ท่ามกลางความสงสัยและไม่พอใจของประชาชนจำนวนมาก ก่อนที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเกาหลีใต้จะร่วมประชุมสภาฉุกเฉิน พอลงมติเพิกถอนกฎอัยการศึกดังกล่าว ก่อนที่กฎนั้นจะถูกยกเลิกในเวลาต่อมา

คำถามที่บางคนอาจสงสัยเกี่ยวกับเรื่องนี้คือ แล้ว "กฎอัยการศึก" คืออะไร?

รองศาสตราจารย์ ดร.พนารัตน์ มาศฉมาดล อาจารย์ประจำภาควิชากฎหมายมหาชน และรองอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ให้รายละเอียดเกี่ยวกับกฎอัยการศึก ผ่านเว็บไซต์สถาบันพระปกเกล้า ระบุว่า

    กฎอัยการศึก เป็นกฎหมายที่ตราขึ้นเมื่อมีเหตุจำเป็นเพื่อรักษาความสงบเรียบร้อยในบ้านเมืองที่ให้อำนาจเจ้าหน้าที่ฝ่ายทหารมีอำนาจเหนือเจ้าหน้าที่ฝ่ายพลเรือน

สำหรับประเทศไทยนั้น การประกาศกฎอัยการศึกจะประกาศทั่วราชอาณาจักร หรือส่วนหนึ่งส่วนใดของราชอาณาจักรก็ได้ เมื่อมีเหตุอันจำเป็นเพื่อที่จะได้รักษาความเรียบร้อย ปราศจากภัยซึ่งจะมีมาจากภายนอกหรือภายในราชอาณาจักร ภายใต้เงื่อนไข 3 ประการ ได้แก่

1.เมื่อมีสงคราม หรือจลาจลเกิดขึ้น
2.มีกำลังอยู่ใต้บังคับไม่น้อยกว่าหนึ่งกองพัน หรือเป็นผู้บังคับบัญชาในป้อมหรือที่มั่นอย่างใด ๆ
3.จะต้องรีบรายงานให้รัฐบาลทราบโดยเร็วที่สุด

ส่วนการใช้อำนาจของรัฐเมื่อมีการประกาศกฎอัยการศึก เจ้าหน้าที่ฝ่ายทหารจะมีอำนาจเหนือเจ้าหน้าที่ฝ่ายพลเรือนทุกตำแหน่งในทุกกระทรวง ทบวง โดยเจ้าหน้าที่ฝ่ายพลเรือนมีหน้าที่ต้องให้ความช่วยเหลือเกื้อหนุนราชการทหารทุกสิ่งทุกอย่างตามความต้องการของเจ้าหน้าที่ฝ่ายทหารในการระงับปราบปรามหรือรักษาความสงบเรียบร้อย

พลเมืองที่ได้กระทำความผิดในคดีอาญาในเขตแขวงที่ใช้กฎอัยการศึกต้องพิจารณาพิพากษาในศาลทหาร และใช้พระธรรมนูญศาลทหารในการดำเนินกระบวนการพิจารณาทุกประการ

โดยเจ้าหน้าที่ฝ่ายทหารมีอำนาจเต็มที่ในการตรวจค้นที่จะเกณฑ์ ที่จะห้าม ที่จะยึด ที่จะเข้าอาศัย ที่จะทำลาย หรือที่จะเปลี่ยนแปลงสถานที่ และที่จะขับไล่ โดยหากเกิดความเสียหายขึ้นอย่างหนึ่งอย่างใดในเรื่องของการใช้อำนาจของเจ้าหน้าที่ฝ่ายทหาร บุคคลหรือบริษัทใด ๆ จะร้องขอค่าเสียหายหรือค่าปรับอย่างหนึ่งอย่างใดแก่เจ้าหน้าที่ฝ่ายทหารไม่ได้

เครดิตแหล่งข้อมูล : สถาบันพระปกเกล้า