รู้จักชาวอุยกูร์ จากประเด็นดราม่าร้อน โลกประณามไทย ส่งตัวคืนให้จีน?

ประเด็นร้อนสะเทือนโลก! เมื่อรัฐบาลไทยส่งตัว ชาวอุยกูร์กว่า 40 คน กลับไปจีน ท่ามกลางกระแสวิพากษ์วิจารณ์ เพราะเป็นที่รู้กันว่า ชาวอุยกูร์ในจีนเสี่ยงถูกจับเข้าค่ายกักกัน บังคับเปลี่ยนศาสนา และลบล้างวัฒนธรรม บางคนถึงขั้นเรียกว่า "ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์"

 อุยกูร์คือใคร?
ชาวอุยกูร์ (Uyghur - أویغور‎) เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีรากเหง้าเติร์ก นับถือศาสนาอิสลาม ปัจจุบันอาศัยอยู่ใน เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน

เคยพยายามตั้ง สาธารณรัฐเตอร์กิสถานตะวันออก ในช่วงปี 1933-1949 แต่ล้มเหลว เพราะพรรคคอมมิวนิสต์จีนภายใต้ เหมา เจ๋อ ตง ชนะสงครามและผนวกซินเจียงเข้าเป็นของจีน ตั้งแต่นั้นมา ความพยายามแยกตัวของอุยกูร์จึงถูกจีนกดปราบหนัก

ทำไมจีนต้อง ‘กลืนชาติ' อุยกูร์?
จีนต้องการให้ทุกดินแดนอยู่ภายใต้แนวคิด "จีนเดียว" และ ศาสนาเป็นสิ่งต้องห้ามในแนวคิดคอมมิวนิสต์ ทำให้ชาวอุยกูร์ที่แตกต่างทั้งเชื้อชาติและศาสนา กลายเป็นเป้าหมายของรัฐบาลจีน

ซินเจียงยังเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญของจีน เพราะเป็นศูนย์กลางของโครงการ Belt and Road Initiative (BRI) หรือเส้นทางสายไหมยุคใหม่ ที่เชื่อมจีนสู่เอเชียและยุโรป จีนจึงต้องการควบคุมพื้นที่นี้ให้แน่นหนา

จีนกล่าวหาว่าอุยกูร์เป็นกลุ่มหัวรุนแรง มีแนวคิดแบ่งแยกดินแดน โดยโยงเข้ากับกลุ่มติดอาวุธ East Turkestan Islamic Movement (ETIM) ทำให้ในปี 2014 จีนประกาศ "สงครามต่อต้านการก่อการร้าย" นำไปสู่การกวาดจับชาวอุยกูร์จำนวนมาก

จีนทำอะไรเพื่อ "ลบล้าง" อุยกูร์?
จีนใช้หลากหลายมาตรการเพื่อลดบทบาทของอุยกูร์ เช่น

-ค่ายกักกันปรับทัศนคติ - ทางการจีนอ้างว่าเป็น "ศูนย์ฝึกอาชีพ" แต่มีรายงานว่ามีชาวอุยกูร์ถูกควบคุมตัวกว่า 1 ล้านคน

- แบนวัฒนธรรมและศาสนา - ห้ามถือศีลอด ห้ามใช้ภาษาอุยกูร์ เปลี่ยนชื่อเมืองที่เกี่ยวข้องกับศาสนา

- บังคับใช้แรงงาน - ชาวอุยกูร์ถูกใช้แรงงานในโรงงาน โดยเฉพาะอุตสาหกรรมฝ้าย

- ลดจำนวนประชากร - รายงานพบว่ามีการบังคับทำหมันสตรีอุยกูร์

-ติดตามควบคุมชีวิต - ใช้ระบบจดจำใบหน้า และตั้งข้อหาหนักเพื่อควบคุม

โทษจำคุกนับล้านปี! ค่ายกักกันในซินเจียง

จากเอกสารที่รั่วไหล นักวิจัยพบว่า 827,725 คน ถูกควบคุมตัวในซินเจียง และจากปี 2017-2021 มีชาวอุยกูร์ถูกตัดสินจำคุกรวมกันกว่า 4.4 ล้านปี

นักสิทธิมนุษยชนเตือนว่า "หากจีนยังคงดำเนินนโยบายนี้ต่อไป อุยกูร์อาจสูญพันธุ์ทั้งชาติภายในไม่กี่สิบปี"

จีนกำลัง "ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์" อุยกูร์หรือไม่?
แม้จีนจะไม่ได้ใช้วิธีสังหารหมู่เหมือนนาซีหรือเขมรแดง แต่กระบวนการที่เป็นระบบในการ ลดจำนวนประชากร ควบคุมศาสนา ทำลายภาษา และบังคับใช้แรงงาน ทำให้หลายฝ่ายมองว่านี่คือ "การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์แบบเงียบ"

สหรัฐฯ และชาติตะวันตกหลายประเทศเริ่มใช้มาตรการคว่ำบาตรจีน ขณะที่จีนยังคงปฏิเสธข้อกล่าวหาเหล่านี้ 

สรุป: อุยกูร์กำลังถูกลบล้างจริงหรือ?
จีนพยายามรวมซินเจียงเข้าเป็นส่วนหนึ่งของ "จีนเดียว" โดยการควบคุมชาวอุยกูร์ผ่านค่ายกักกัน แบนศาสนา บังคับแรงงาน และลดจำนวนประชากร หลายคนจึงมองว่านี่คือ "การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์แบบไม่ต้องใช้ปืน"

นานาชาติกำลังจับตามอง ว่าสถานการณ์นี้จะจบลงอย่างไร เพราะสิ่งที่เกิดขึ้นในซินเจียง อาจเป็นหนึ่งในวิกฤตสิทธิมนุษยชนที่ร้ายแรงที่สุดในศตวรรษนี้