อุปนิสัยวาสนาแต่หนหลัง

... 

สำรวมจิตใจให้ดี ต่างคนต่างเกิดมาในโลกนี้แล้ว 

ต่างคนต่างสร้างบุญกุศลมา มากบ้าง น้อยบ้าง 

มันจึงไม่เหมือนกันนะมนุษย์เรา 

เพราะฉะนั้นทุกคนต้องให้นึกถึง "บุญวาสนาของตน" 

อันบุญวาสนาหนหลังถ้าตนไม่นึกถึงมันก็ไม่เกิดขึ้น 

ดังนั้นจึงต้องนึกถึงบุญวาสนาหนหลังที่ตนทำมา 

ไม่ใช่ไม่ทำความดีมาแต่ก่อน 

คนไม่ได้ทำความดีมาแต่ก่อนมันไม่ได้เกิดมาเป็นคน 

ผู้ใดเคยทำความดีอย่างไรมา 

เกิดมาชาตินี้มันก็ชอบทำความดีอย่างนั้น 

เช่น เคยเป็นนักบวชมาแต่ชาติก่อน 

เกิดมาชาตินี้มันก็พอใจในความเป็นนักบวช 

นิสัยเดิมน่ะแหละมันติดมา คนที่เคยครองเรือนมา 

มีใจผูกพันอยู่กับการครองเรือน 

เกิดมาชาตินี้มันก็ชอบใจในการที่จะครองเรือน 

แม้นจะยากลำบากอย่างไรก็สู้ เนื่องจากว่ามันชอบใจ 

นี่แหละความดีต่างๆนี่ต่างคนต่างทำเอามา 

คนละอย่างคนละเรื่องกัน ไม่ใช่อย่างเดียวกัน 

บางคนก็นิสัยไม่หนักแน่น 

เรียกว่าเป็นคนมีนิสัยใจคอเหลาะแหละ อ่อนแอ 

ทำอะไรให้เข้มแข็งไม่ได้ เพราะกำลังใจน่ะมันอ่อนแอ 

บางคนก็มีใจคอหนักแน่นเข้มแข็ง 

ลงได้ทำอะไรลงไปแล้วทำจริง เอาใจใส่จริงๆ 

เรารู้ เมื่อผู้มาภาวนาสมาธินี่ก็รู้เรื่องตัวเอง 

เมื่อรู้ว่านิสัยอันใดมันไม่ดีก็เพียรละมันออกไป 

เมื่อรู้ว่านิสัยอันใดมันดีก็รักษาไว้ จึงเรียกว่าเป็น “ผู้ปฏิบัติธรรม” 

หรือว่า “ผู้ภาวนา” เป็นผู้เลือกเฟ้นสิ่งที่มาแฝงอยู่ในจิตใจของตนนี่น่ะ 

มันมีทั้งดีทั้งชั่ว เพราะเหตุนั้นน่ะพระพุทธเจ้าจึงสอน 

ให้ภาวนาคัดเลือกออกไป คัดเลือกอันชั่วอันไม่ดีออกไป 

เอาแต่อันดีๆไว้ เอาแต่อันดีๆไว้อันชั่วไม่เอา 

แล้วเมื่อเอาอันดีๆไว้ อันดีมันก็ต้องแต่งบุคคลผู้นั้น 

ให้เป็นคนดี นั่นแหละ ทำให้เป็นคนใจดี ใจมีเมตตาอารี 

ทำให้ใจสงบ เยือกเย็น มีปัญญาเห็นทุกข์เห็นภัยในสงสาร 

เห็นว่าความเกิดแก่เจ็บตายนี้เป็นทุกข์ 

เห็นไปว่าตัณหาความทะยานอยากโดยประการต่างๆนี้ 

เป็นเหตุให้เกิดทุกข์ มันมีความเห็นอย่างนี้ขึ้นในใจ 

คนผู้มีอุปนิสัยวาสนาบารมีแก่กล้า 

คนบุญน้อยวาสนาน้อยมันมองไม่เห็นทุกข์ภัยในสงสาร 

มองไม่เห็นว่า ตัณหานี้มันจะเป็นเหตุให้เกิดทุกข์อย่างไร 

มองไม่เห็น ไม่คิดจะละมันเลย 

ผู้ใดรู้ว่าตนมีบุญน้อยก็รีบเร่งพยายามสั่งสมบุญเข้าไป 

ถ้าเห็นว่าตนมีบุญน้อยแล้วก็เลยไม่ทำต่อเลย 

เลยตามเลยไปอย่างนี้มันก็น้อยอยู่อย่างนั้นเรื่อยไป 

...